بی شک تا به حال برخی از کودکان را دیده اید که توانایی حرف زدن نداشته و یا نمی توانند مانند دیگر هم سن های خود حرف بزنند . مشکل این کودکان چیست ؟ این عدم توانایی در حرف زدن و یا ناقص حرف زدن کودکان به چه عواملی بستگی دارد ؟ چطور می توان این مشکل کودکان را تشخیص داد ؟
مسائل و مشکلات بسیاری می تواند در حرف زدن کودکان اختلال ایجاد کند ؛ ممکن است این اختلالات جسمی و یا پردازشی باشند . اختلال جسمی در کودک سبب بروز مشکل در توانایی شکل گیری کلمات شده که در نتیجه آن کودک قادر به حرف زدن نمی باشد .
اغلب والدین از وجود مشکلات پردازشی فرزندان خود نگران هستند ؛ اما جای نگرانی نیست . مشکلات پردازشی در کودکان به این معنا نمی باشد که نظام ارتباطی درون فرزندتان قادر به انتقال موثر پیام به قسمت های مغزی مسئول گفتار نمی باشد .
مشکل تاخیر گفتار و زبان در کودکان اغلب برای ده درصد از کودکان در حال رشد اتفاق افتاده که نمی توان انتظار پیشرفت در حرف زدن از آن ها داشت . نکته قابل توجه این می باشد که این کودکان در آینده با مشکلاتی همچون خواندن ، نوشتن ، تمرکز کردن و همچنین برقراری ارتباط مواجه خواهند شد .
چگونگی تشخیص مشکل گفتار و زبان کودکان
سرعت رشد در کودکان متغیر بوده و بسته به ویژگی های هر کودک متفاوت می باشد ؛ اما نکته مهم گفتار و زبان کودکان در مقایسه با هم سن و سالان آن ها است . روانشناسان برای سن حرف زدن کودک، بازه زمانی مشخصی را تعیین کرده اند که از حدود 12 تا 15 ماهگی می باشد و در صورتی که یک کودک در این سنین حتی قادر به گفتن کلمه "مامان" نباشد؛ مشکل تاخیر گفتار و زبان دارد.
در واقع کودکان باید بتوانند حداقل تا 3 سالگی جملات کوتاه گفته و یا تا 4 یا 5 سالگی توانایی داستان تعریف کردن و یا قصه گویی داشته باشند . در صورت عدم مشاهده این نشانه ها از فرزندان خود ممکن است کودک به اختلال گفتار و زبان دچار شده باشند .
در صورت عدم وجود این نشانه ها نیز نمی توان اختلال در گفتار فرزندان را بررسی کرد و لازم است که پزشک آن را تشخیص دهد . در صورت بروز نشانه های ذکر شده پزشک به نحوه حرف زدن کودک توجه کرده و میزان رشد مغزی او را تشخیص خواهد داد ؛ در مواردی نیز شنوایی کودک ارزیابی خواهد شد .
دلایل مختلف دیر حرف زدن کودکان
همانطور که گفتیم علل مختلفی می تواند در تاخیر گفتار فرزندان و یا دیر حرف زدن آن ها موثر باشند که حتی گاهی والدین نیز قادر به تشخیص آن ها نباشند . نکته مهم این است که گاهی به چند دلیل مختلف بچه قادر به حرف زدن نمی باشد که در ادامه برخی از این دلایل را بیان خواهیم کرد :
نقص جسمی در کودک
در برخی از خانواده ها ممکن است به دلیل محرومیت های جسمی مانند فقر ، سوءتغذیه و یا آشیانه نامناسب و همچنین مشکلات دیگر همچون محرومیت های اجتماعی که شامل عدم حضور والدین ، استرس و یا بی توجهی به کودک او قادر به حرف زدن نباشد .
تاخیرهای رشدی کودکان
گاهی ممکن است تاخیر در گفتار و عدم توانایی حرف زدن بچه ها به دلیل تاخیر رشدی آن ها باشد ؛ هر چند سرعت رشد کودکان با یکدیگر متفاوت بوده اما در صورتی که کودک شما در مقایسه با دیگر هم سن و سالانش توانایی کمتری داشته و یا کندتر رشد می کند ، لازم است با پزشک مشورت کنید .
از جمله نشانه های تاخیر رشدی کودکان می توان به تکرار گفته ها و کلمات دیگران ، صحبت کردن بسیار کم ، صحبت نکردن ، عدم درک صحبت های دیگران ، عدم بروز واکنش و یا حس به صحبت های دیگران و غیره اشاره کرد .
کودکان اتیسم
اتیسم نوعی اختلال رشدی مبتنی بر عصب شناختی بوده که در کودکان شروع آن تا قبل از 36 ماهگی اتفاق خواهد افتاد ؛ از جمله نشانه های اتیسم می توان به انحراف در رشد گفتار ، تاخیر رشد زبان و گفتار ، عدم توانایی ارتباط برقرار کردن با دیگران ، انجام رفتارهای کلیشه ای و غیره اشاره کرد .
همچنین کودکان اتیسم دچار مشکلات گفتاری نیز مانند پژواک گویی و واژگونی ضمیر هستند ؛ کودکان مبتلا به اتیسم توانایی برقراری ارتباط چشمی با دیگران را نداشته و همچنین در پاسخ محبت و یا در آغوش گرفتن دیگران نیز دچار مشکل خواهند شد .
مشکلات جسمی کودکان
گاهی کودک دچار مشکلات جسمی از جمله شکاف کام بوده که در واقع یک اختلال در کام آن ها می باشد ؛ دیگر مشکلات جسمانی که سبب دیرحرف زدن کودک خواهد شد فرنولوم یا بند زبان غیرمعمول کوتاه می باشد .
آیا می دانید فرنولوم چیست ؟ در واقع رشته ای می باشد که زبان را به سمت پایین دهان نگه داشته و کوتاهی آن سبب محدودیت حرکتی زبان خواهد شد . مشکلات گفته شده پیش از آنکه بچه شروع به حرف زدن کند با مراجعه به پزشک قابل شناسایی می باشد .
دیگر دلایل دیر حرف زدن کودکان
مشکلات شنوایی کودکان
برخی از مشکلات گفتاری کودکان به مشکلات شنوایی کودکان مرتبط بوده که پزشک توانایی تشخیص آن را دارد . کودکی که دچار کم شنوایی بوده نه تنها در درک گفتار دیگران بلکه در کلامی سازی های خودش نیز دچار مشکل خواهد شد .
عفونت های گوش کودکان
از جمله مشکلات شایع کودکان که تا پیش از سه سالگی آن ها رخ خواهد داد ؛ عفونت گوش می باشد . البته عفونت گوش نمی تواند دلیلی بر دیر صحبت کردن بچه و یا عدم توانایی آن ها در صحبت کردن باشد ؛ اما بی تاثیر نیز نیست .
عفونت گوش از طریق التهاب و یا عفونت در گوش میانی کودک مشخص شده و اغلب با معالجه معمولی حل خواهد شد ؛ اما در مواردی نیز ممکن است از طریق ساکشن گوش این مشکل حل شود .
مشکلات دهانی _ حرکتی کودکان
اغلب کودکان که دیر حرف می زنند ممکن است دچار مشکلاتی همچون عدم تولید گفتار به دلیل مشکلاتی همانند آپراکسی گفتار کودکی دچار مشکلات ارتباطی شوند . کودکانی که این مشکل را داشته در کنترل و یا استفاده از عضلاتی در بدن که برای صحبت کردن استفاده می شود همچون لب ، زبان و فک مشکل داشته باشند .
در نهایت
در صورت بروز مشکلات گفته شده و یا تشخیص عدم توانایی حرف زدن کودکان و یا اختلال در گفتار آن ها ؛ بهتر است به پزشک مراجعه کرده تا دلیل این اختلال شناسایی شود . البته نگران اختلال گفتاری کودکان خود نباشید ؛ زیرا در صورت شناسایی و همچنین تشخیص به موقع می توان آن را درمان کرد .
سوالات متداول
1- ✔️ از اختلال گفتار در کودکان چه می دانید ؟
✔️ اختلال در گفتار و یا عدم توانایی کودکان در حرف زدن نوعی اختلال در کودکان می باشد که در متن مقاله بیشتر در مورد آن توضیح داده شده است .
2- ✔️ از دلایل مختلف دیر حرف زدن کودکان چه می دانید ؟
✔️ تاخیرات رشدی در کورکان ، اختلالات کودکان اتیسم و غیره که در متن مقاله بیشتر در مورد آن توضیح داده شده است .
3- ✔️ آیا عفونت های گوش نیز می تواند دلیلی بر عدم توانایی حرف زدن کودکان باشد ؟
✔️ بی شک بله ؛ گاهی کودکان به دلیل عفونت های گوش قادر به حرف زدن نیستند که در متن مقاله بیشتر به جزئیات آن اشاره شده است .