افسردگی نوعی اختلال خلقی است که با ورود غم و اندوه به تقریبا تمام جنبه های زندگی روزمره ماننده غذا خوردن، خوابیدن، بازی کردن، مدرسه و غیره خود را نشان می دهد. این اختلال تنها مختص بزرگسالان نیست و گاهی نوجوانان و حتی کودکان را درگیر می کند.
نوجوانان ممکن است خودشان متوجه افسردگی به وجود آمده نشوند و کودکان نتوانند احساسات غم و ناراحتیشان به طور کامل درک کنند یا توضیح دهند؛ اما معمولا والدین به سرعت متوجه تغییرات خواهند شد. احتمالا اولین موضوعی که برای والدین جلب توجه می کند افت ناگهانی نمرات درسی فرزندشان و بی علاقگی او نسبت به آینده یا هر فعالیتی است که پیش از این برایش جذاب بوده است.
طبق آمار از هر 100 کودک، 2 نفر و از هر 100 نوجوان 8 نفر به افسردگی مبتلا می شوند. از آنجایی که افسردگی درمان نشده در دوران کودکی یکی از عوامل خودکشی در بزرگسالی شناخته شده است؛ لازم است که پدر و مادر ها با تست های سنجش افسردگی آشنا شوند تا در صورت لزوم هر چه سریع تر افسردگی فرزند خود را تشخیص داده و برای درمان اقدام کنند.
بنابر این، در این مقاله شما را با انواع تست های افسردگی مربوط به کودکان آشنا می کنیم و علاوه بر نحوه تحلیل تست ها، طریقه استفاده از آنها در روند درمان را برایتان شرح می دهیم.
تست افسردگی در کودکان چیست
امروزه یکی از اختلالات و مشکلاتی که کودکان را تهدید می کند، افسردگی است. کودکان نگرانی های مشابه بزرگسالان ندارند اما برخی مشکلات از قبیل سوءاستفاه جنسی، طلاق، بی توجهی والدین، بی ثباتی در خانه، مشکلات خانوادگی و خشونت خانگی می تواند آن ها را در معرض خطر ابتلا به افسردگی قرار دهد.
والدینی که مسئولیت پذیر بوده و به سلامت فرزند خود اهمیت می دهند، هنگامی که با نشانه های افسردگی کودک خود مواجه می شوند فورا در صدد یک معیار علمی برای سنجش سلامت روان فرزندشان بر می آیند. تست های افسردگی که برای کودکان و نوجوانان طراحی شده است بهترین گزینه برای تشخیص افسردگی آن ها هستند.
از آنجایی که گاهی علائم اختلال ها شباهت زیادی به یکدیگر دارند، تست های تشخیصی می توانند با در نظر گرفتن علائم مختص افسردگی، بین این اختلال و دیگر اختلالات تمایز قائل شده و به تشخیص درست منتهی شوند.
به عنوان مثال کودکان علائم افسردگی را به شیوه متفاوتی از بزرگسالان نشان می دهند. به طوری که معمولا با علائم بیش فعالی اشتباه گرفته می شود. نشانگر های هر دو اختلال شبیه به هم هستند؛ به طور مثال عدم توانایی در تمرکز ناشی از افسردگی می توانند به عنوان حواسپرتی مرتبط با بیشفعالی در نظر گرفته شوند. از دیگر موارد مشترک نیز می توان به مشکل در به خواب رفتن، عدم انگیزه در شروع کار و از دست دادن اشتها اشاره کرد.
تست های افسردگی که به شکل پرسشنامه هستند؛ برای سنجش علائم عاطفی، رفتاری و شناختی افسردگی مورد استفاده قرار می گیرند. از طریق آن ها می توان تشخیص داد که آیا کودک یا نوجوانتان به افسردگی مبتلا شده و اگر چنین است شدت و میزان اختلال او در چه حد است.
انواع تست افسردگی کودکان
ابزار هایی که از آن ها به عنوان تست و معیار سنجش افسردگی در کودکان استفاده می شود، باید تا بتوانند تا حد امکان میان اختلال افسردگی از دیگر اختلالات تمیز قائل شوند. این موضوع از آن جهت اهمیت دارد که با تشخیص درست، درمان افسردگی به شکل موثر تری انجام می گیرد.
تاکنون برای سنجش افسردگی کودکان، تست های متنوعی طراحی شده و مورد ارزیابی قرار گرفته اند. برخی از معروف ترین ودقیق ترین انواع تست های افسردگی کودکان در این بخش از مقاله ارائه شده اند.
پرسشنامه افسردگی بک
پرسشنامه افسردگی بک (Beck) از 21 سوال تشکیل شده که خود کودک یا نوجوان به آن ها پاسخ می دهد. به این گونه تست ها، خود گزارش می گویند. این تست به روانشناسان کمک می کند که بتوانند خلق و خو و علائم و رفتار های افراد افسرده را بررسی کنند. تست افسردگی بک، به یک سطح سواد نسبی نیاز دارد بنابراین برای نوجوانان یا کودکان حداقل 10 ساله مناسب است و تکمیل کردن آن نهایتا 10 دقیقه به زمان نیاز دارد.
مقیاس خودارزیابی زونگ برای افسردگی
مقیاس زونگ (Zung) یک ابزار غربالگری است که مانند تست افسردگی بک از نوع خود گزارشی بوده و برای ارزیابی میزان و شدت افسردگی در کودکان افسرده به کار می رود. این آزمون از 20 سوال تشکیل شده که ده تای این سوالات به صورت منفی پرسیده شده اند و ده تای دیگر به صورت مثبت بیان شده اند. این تست با وجود کوتاه بودن از اعتبار بالایی بر خوردار است و تقریبا تمامی علائم افسردگی را پوشش می دهد.
مقیاس رتبه بندی افسردگی کودکان
این تست در سال 1979 ابداع شده و برای تشخیص افسردگی و ارزیابی اثربخشی روند درمان در کودکان افسرده در دامنه سنی 6 تا 12 سال مورده استفاده قرار می گیرد. تست رتبه بندی افسردگی کودکان یک آزمون غربالگری است که می تواند کودکانی که نیاز به مداخله حرفه ای دارند را به سرعت شناسایی کند.
سوالات تست رتبه بندی افسردگی کودکان، توسط خود کودک یا والدی که به خوبی کودک را می شناسد، پاسخ داده می شود و به طور کلی 17 حوزه مهم مرتبط با معیار های افسردگی را پوشش می دهد. برخی از این معیار ها عبارتند از:
نقص در فعالیت های مربوط به مدرسه
کناره گیری اجتماعی
خستگی مفرط
گریه زیاد
اختلال اشتها
اختلال خواب
عزت نفس پایین و غیره
مقیاس رتبه بندی افسردگی همیلتون
مقیاس رتبه بندی و تست افسردگی همیلتون(Hamilton) پرسشنامه ای است که از آن می توان برای تعیین شدت افسردگی در افرادی که قبلا تشخیص افسردگی را دریافت کرده اند، استفاده کرد. این تست 21 شامل 21 سوال است و برای ارزیابی میزان افسردگی افراد میزان خلق و خو، احساس گناه، تفکر خودکشی گرایانه، بی خوابی، اضطراب، کاهش وزن و علائم بدنی شان را بررسی می کند.
پرسشنامه افسردگی کودکان
پرسشنامه افسردگی کودکان برای سنجش علائم شناختی، عاطفی و رفتاری افسردگی درکودکان و نوجوانان بین 7 تا 17 سال مورد استفاده قرار می گیرد. در سوالات این آزمون از کودک خواسته می شود پاسخی را انتخاب کند که احساساتش را در طی دو هفته گذشته به بهترین شکل توصیف کند.
تست افسردگی کودکان، 5 جزء مختلف افسردگی را اندازه گیری می کند که عبارتند از:
آنهدونیا (Anhedonia): ناتوانی یا کاهش توانایی تجربه شادی
ناکارآمدی: عدم انگیزه یا عدم توانایی در انجام وظایف
عزت نفس منفی: عدم اعتماد به خود برای انجام کار ها
مشکلات بین فردی: مشکل در ایجاد و حفظ روابط نزدیک
خلق و خوی منفی: تحریک پذیری یا عصبانیت
نحوه تحلیل تست افسردگی برای کودکان
تست های افسردگی برای نوجوانان و کودکان معمولا از مجموعه سوال چند گزینه ای تشکیل شده و کودک در پاسخ به هر سوال باید گزینه مورد نظر را انتخاب کند. گزینه های طراحی شده برای هر سوال یک امتیاز مخصوص به خود دارد و در پایان تست امتیازات با یکدیگر جمع می شوند.
در نهایت روانشناس با بررسی مجموع امتیازات به دست آمده از آزمون افسردگی کودک مورد نظر و براساس چارچوب تعیین شده برای هر آزمون می تواند درباره شدت و میزان افسردگی او اظهار نظر کند. به عنوان مثال اگر کودک در مقیاس رتبه بندی افسردگی کودکان، امتیاز 30 را به دست بیاورد، می توان چنین عنوان کرد که او افسردگی قابل توجهی دارد. در حالی که نمرات در محدوده 20 تا 30 نشانگر این است که کودک در شرف ابتلا به افسردگی است.
این تعریف های عددی برای هر آزمونی متفاوت است و کودکی که در تست افسردگی بک نمره 40 را به دست بیاورد به شدت افسرده تشخیص داده می شود. بنابراین برای انجام و تفسیر نمرات هر آزمون، باید ابتدا دستورالعمل و شیوه نمره دهی و نحوه تفسیر مرتبط با همان تست را مطالعه کنید.
استفاده از تست های افسردگی در درمان
استفاده از تست در درمان افسردگی کودکان به منظور تفکیک اختلال افسردگی از دیگر اختلالات و تعیین درجه و شدت افسردگی، همچنین ارزیابی روند درمانی صورت می گیرد. به این ترتیب نمره ای که کودک در مقیاس های ارزیابی افسردگی می گیرد می توانند نشان دهند که آیا در روند درمان بهبودی حاصل شده و یا افسردگی شان وخیم تر شده است.
از طرف دیگر تست های افسردگی عموما به صورت خود اظهاری طراحی شده اند. این موضوع باعث می شود که هنگام تکمیل پرسشنامه، اولین قدم در روند درمان برداشته شود. به این معنی که حین پرسیدن سوالات و پاسخگویی به آن ها یک نوع مصاحبه مستقیم با کودکان و نوجوانان منزوی و گوشه گیر اتفاق می افتد و آن ها در تماس و تعامل مثبت قرار می دهد.
کلام آخر
تست های افسردگی کودکان و نوجوانان در تشخیص بیماری افسردگی آن ها نقش بسزایی دارد و در روند درمان می توان بارها و بارها از آن ها استفاده کرد. تنوع تست های افسردگی کودکان بسیار زیاد است اما برخی از آن ها مانند تست افسردگی بک اعتبار بیشتری دارند و نتایج دقیق تری ارائه می دهند.
آخرین اخبار مرتبط با تست افسردگی کودکان
در حالی که کودکان در شرایطی که دیگر خبری از گردش و بازی، تفریحات و ارتباطات بیرون از خانه یا مهد کودک و مدرسه نیست بهشدت مستعد آن هستند که دچار افسردگی شوند، و متاسفانه علائم افسردگی در کودکان زیر سن 7 سال نیز دیده می شود.یکی از علائمی که نشانه افسردگی در کودکان است، خشونت و پرخاشگری آن ها است.
یکی از چالشهای موجود برای روانشناسان طریقه شناسایی افسردگی در نوجوانان است. متخصصان آمریکایی میگویند افسردگی میتواند با علائم فیزیکی خود را نشان دهد. نوجوانها ترجیح میدهند احساسات خود را بیشتر به صورت درد و رنج فیزیکی نشان دهند تا احساسی و گله و شکایت از بیماریهای جسمانی رایجترین موردی است که این نوجوانان از آن رنج میبرند.
احساس تنهایی و افسردگی از مهمترین عوارض روانی ناشی از شیوع ویروس کرونا است. در این میان کودکان و نوجوانان که دارای انرژی فراوانی هستند و نیاز دارند تا این انرژی را از طریق مختلف تخلیه کنند، بیش از بزرگسالان درگیر مسائل روحی و روانی ناشی از این بیماری میشوند. نوجوانی دوره پر از بحران بوده و دوری از اجتماعات و قرنطینه به آتش این بحران دامن می زند. بنابارنی کودکان و نوجوانان بیش از هر زمان دیگری در معرض افسردگی بوده و نیاز به مراقبت مضاعف و توجه دارند.
سوالات متداول
1- ✔️ انواع تست های افسردگی کودکان و نوجوانان کدامند؟
✔️ تست های افسردگی کودکان و نوجوانان بسیار متنوع هستند و معتبر ترین آن ها شامل تست افسردگی بک، همیلتون و دیگر مواردی می شود که در متن مقاله بیان شده است.
2- ✔️ نحوه تحلیل تست های افسردگی کودکان و نوجوانان چگونه است؟
✔️ هر کدام از تست های افسردگی کودکان و نوجوانان دستورالعمل خاص خود را برای نمره دهی و تفسیر دارد که برای اطلاعات بیشتر در این خصوص می توانید به متن مقاله مراجعه کنید.
3- ✔️ چگونه در روند درمان از تست های افسردگی استفاده می شود؟
✔️ کارایی تست های افسردگی در تشخیص افسردگی و تفکیک آن از سایر اختلالات، تعیین درجه و شدت افسردگی و دیگر مواردی است که در مقاله به طور کامل توضیح داده شده است.
» چرایی بیش فعالی کودکان ؟
» اختلال اضطراب جدایی در کودکان