زمان های گذشته کودکان برای پر کردن اوقات فراغت از بازی های متنوعی استفاده می کردند، مثل توپ بازی، الک دولک و ... بزرگسالان نیز در اوقات فراغت شان کتاب مطالعه می کردند، یک رشته هنری را دنبال می کردند و بدین صورت از زمان شان بهره مند می شدند، اما امروزه اکثرا بازی های رایانه ای جایگزینی برای پر کردن اوقات فراغت کودکان و بزرگسالان شده است.
اما به راستی مزایای بازی های رایانه ای چیست و دلیل استقبال و توجه به این بازی ها چه عاملی می تواند باشد؟ جالب است بدانید که اکثر افراد از گوشی های هوشمند استفاده می کنند و در هر گوشی یک یا چند بازی مختلف وجود دارد. البته این بازی ها با توجه به سن افراد متفاوت است. در این متن می خواهیم در مورد معایب و مزایای بازی های رایانه ای بحث کنیم.
مزایای بازی های رایانه ای برای بزرگسالان
بازی کردن فقط مختص کودکان نیست. زمان بازی کردن، معمولا برای بزرگسالان فرصت مناسبی برای استراحت کردن است. مزایای بازی های رایانه ای موضوع مورد توجه بسیاری از افراد است. بازی کردن می تواند قدرت تصور فرد را بهبود ببخشد، سلامت عاطفی به ارمغان آورد و توانایی های او را برای حل مشکلات افزایش دهد.
بزرگسالان در هنگام بازی کردن، کار و تعهدات اجتماعی خود را فراموش کرده و به شیوه ای خلاقانه در یک فرایند ذهنی موثر شرکت می کنند. هر چند که بزرگسالان در هر بازی لذت بخشی ممکن است حضور داشته باشند ولی راحت ترین و در دسترس ترین نوع بازی ها برای بزرگسالان، بازی های رایانه ای است. در ادامه در مورد مزایای بازی های رایانه ای بحث خواهیم کرد.
بهبود عملکرد مغز:
یکی از مزایای بازی های رایانه ای برای بزرگسالان بهبود عملکرد مغز است. انجام بازی هایی که ذهن را به چالش می کشد، طبیعتا بسیاری از مشکلات حافظه را تا حد بسیار زیادی کاهش می دهد.
حافظه و خلاقیت تحریک می شود:
در بازی معمولا یادگیری همراه با شادی و آرامش است و این مطلب می تواند حافظه را تحریک کرده و خلاقیت را افزایش دهد. علاوه بر این ها، بازی در بزرگسالان محرک موثری در افزایش خلاقیت است.
بازی سبب بهبود روابط با دیگران می شود:
از مزایای بازی های رایانه ای برای بزرگسالان کاهش استرس است و اعتماد و صمیمت را افزایش می دهد. بازی ها می توانند فرایندی موثر در بهبود روابط باشند.
احساسات و هیجانات را شاد و جوان نگه دارند:
تصور این است که حالا که بزرگ شده ایم پس باید بازی کردن را کنار بگذاریم. این تصور غلط است. بازی کردن انرژی و شادی فرد را بالا می برد و شاد بودن مکانیسمی قوی در برابر بیماری هاست. از مزایای بازی های رایانه ای ایجاد حس نشاط و شادابی است.
مزایای بازی های کامپیوتری برای کودکان
صنعت بازی های رایانه ای روز به روز در حال رشد است و یکی از بزرگترین صنعت ها در سطح جهانی است. والدین و معلمان نگران معایب بازی کامپیوتری بر روی کودکان هستند. تحقیقات نشان داده است که بازی های رایانه ای می تواند رفتار های خشونت آمیز و اعتیاد را در کودکان افزایش دهد. اما بازی های رایانه ای تاثیر مثبتی نیز بر روی کودکان دارد. در ادامه به بررسی مزایای بازی های کودکانه رایانه ای می پردازیم:
ناراحتی های ذهنی را در حین بیماری کاهش می دهد:
از مزایای بازی های رایانه ای می توان به استفاده از آن ها در مراکز درمانی اشاره نمود. استفاده از بازی های رایانه ای راهکاری موثر برای کمک به کودکان بیمار است. در بسیاری از بیمارستان ها به موجب رهایی ذهن از درد های بیماری، کودکان بیمار و همراهان آن ها را با بازی های رایانه ای سرگرم می کنند.
مهارت های اجتماعی کودکان را بهبود می بخشد:
بسیاری از مهارت های اجتماعی از طریق بازی های رایانه ای قابل فراگیری است. یکی از اثرات بازی رایانه ای بر کودکان که اختلال کمبود توجه دارند، فراگیری موثر مهارت های اجتماعی است. علاوه بر این ها کودکان در بازی به خوبی یاد می گیرند که چگونه هماهنگی های لازم بین چشم و دست شان را برقرار نمایند.
آموزش تصمیم گیری:
یکی دیگر از اثرات بازی رایانه ای بر کودکان درگیر شدن آن ها در فرایند های تصمیم گیری است. از دیگر مزایای بازی های رایانه ای می توان افزایش خلاقیت، تحریک ذوق طراحی و ... را نیز نام برد.
افزایش تمرکز:
انجام بازی های رایانه ای برای کودک بسیار لذت بخش است و به افزایش تمرکز او کمک می کند. کاهش استرس و اضطراب نیز از مزایای بازی های رایانه ای است. این بازی ها سرگرم کننده بوده و حضور ذهن کودکان را افزایش می دهد.
معایب بازی های کامپیوتری برای بزرگسالان
در بالا مزایای بازی های رایانه ای بر بزرگسالان را برشمردیم. یکی از تفریحات و سرگرمی های بزرگسالان که طبیعتا بر روی گوشی و یا کامپیوتر شخصی شان وجود دارد، همین بازی های رایانه ای است. اما بهتر است اثرات بازی کامپیوتری بر بزرگسالان را نیز مورد بررسی قرار دهیم و به معایب آن ها نیز اشاره نماییم:
از بین بردن سلول های مغزی:
تداوم افراطی در استفاده از بازی های رایانه ای، به مرور زمان سلول های مغزی را از بین می برد. تحقیقات نشان داده است که بازی های رایانه ای دشمن درجه یک سلول های مغزی هستند و این عامل می تواند در دراز مدت بر ذهن افراد بزرگسال تاثیر بگذارد.
اعتیاد به بازی های رایانه ای:
از معایب بازی های رایانه ای در کودکان و بزرگسالان اعتیاد است. این اعتیاد گاهی تا حدی زیاد می شود که ممکن است باعث مرگ فرد شود.
ایجاد مشکلات شغلی و کاهش موفقیت های اجتماعی:
طبق تحقیقات انجام شده، از مزایای بازی های رایانه ای بهبود روابط اجتماعی است اما گاهی استفاده بیش از حد از بازی های رایانه ای ممکن است وقت بسیار زیادی از فرد بگیرد و همین عامل مانع از تمرکز انسان بر شغل و موفقیت های شغلی اش شود.
ایجاد مشکلات زناشویی:
فعالیت بازی های رایانه ای وقت زیادی از انسان می گیرد. همین عامل باعث می شود که فرد نتواند با همسر و فرزندانش وقت بگذراند و روابط خود را در محیط خانواده بهبود بخشد. در نتیجه ممکن است زمینه بروز مشکلات زناشویی و مشکلات عاطفی با همسر و فرزندانش به وجود آید.
بروز مشکلات جسمی:
استفاده مداوم و افراط آمیز از بازی های رایانه ای می تواند زمینه بروز مشکلات جسمی در ناحیه گردن و ستون فقرات را به وجود آورد. این مشکلات با بالا رفتن سن بیشتر خواهد شد.
معایب بازی های رایانه ای برای کودکان
در کنار مزایای بازی های رایانه ای برای کودکان که در بالا به آن اشاره شد، بازی های رایانه ای برای کودکان اثرات منفی نیز با خود به همراه دارند. باید برای استفاده ی کودکان از بازی ها زمان محدودی تعیین گردد و بازی ها نیز گزینش شده باشند، در غیر این صورت استفاده از بازی های رایانه ای ممکن است خطر آفرین نیز باشد. در زیر معایب بازی های رایانه ای را ذکر خواهیم کرد:
بروز مشکلات چشمی:
خیره مانده به صورت طولانی مدت و به شکل افراطی می تواند به عملکرد چشم آسیب وارد نماید و با مشکلات چشمی برای کودکان همراه باشد.
افت تحصیلی کودکان:
زمان زیادی که کودکان صرف بازی های رایانه ای می کنند، می تواند فرایند یادگیری آن ها را با مشکل روبرو نماید. علاوه بر این ها کودکان که بیش از حد و به شکل کنترل نشده ای از بازی های رایانه ای استفاده می کنند، ممکن است طولانی مدت بیدار باشند و بدین صورت در مدرسه خواب آلود ظاهر شده و نتوانند به خوبی مطالب را بیاموزند.
بروز چاقی و مشکلات ناشی از آن:
نشستن طولانی مدت بر روی صندلی و انجام بازی های رایانه ای، باعث کاهش تحرک و در نتیجه چاقی کودکان می شود. چاقی در کودکان می تواند مشکلات جسمی زیادی را با خود به همراه داشته باشد.
اختلالات خواب:
اختلالات مربوط به خواب به دلیل تحریک بیش از حد مغز بروز پیدا می کند. استفاده ی بیش از حد از بازی های رایانه ای اختلالات خواب را به همراه خواهد داشت.
ترک تحصیل:
بازی های کامپیوتری به دلیل سیستم و عملکردی که دارند و به دلیل تاثیراتی که بر روی مغز دارد، ممکن است موجب دلزدگی از درس خواندن و در نتیجه ترک تحصیل فرد شود.
سوالات متداول
1- ✔️ مزایای بازی های کامپیوتری برای کودکان چیست؟
✔️ بازی های رایانه ای تاثیر مثبتی نیز در کنار اثرات منفی بر روی کودکان دارد که در متن مقاله توضیحات آن ارائه شده است.
2- ✔️ مزایای بازی های رایانه ای برای بزرگسالان چیست؟
✔️ مزایای بازی های رایانه ای موضوع مورد توجه بسیاری از افراد است. بازی کردن می تواند قدرت تصور فرد را بهبود ببخشد که در متن مقاله مطرح شده است.
3- ✔️ معایب بازی های کامپیوتری برای بزرگسالان چیست؟
✔️ تداوم افراطی در استفاده از بازی های رایانه ای، به مرور زمان سلول های مغزی را از بین می برد که در متن مقاله شرح داده شده است.