اختلال کم توجهی یا بیش فعالی از شایع ترین اختلالات رفتاری کودکان است که 3 تا 5 درصد کودکان خصوصا پسرها به آن دچار می شوند. این اختلال معمولا با پرتحرکی، حواس پرتی و رفتارهای ناگهانی شناخته می شود. یکی از مشخصه های ADHD انرژی و جنب و جوش زیاد است، و نمی توانند سر جای خود آرام بنشینند، بنابراین برای تخلیه این انرژی درونی زیاد لازم است حرکات ورزشی انجام دهند.
تحقیقات نشان میدهد که فعال ماندن نه تنها به کودکان مبتلا به ADHD اجازه می دهد انرژی خود را بسوزانند، بلکه می تواند به مشکلاتی مانند عدم تمرکز، تکانشگری و مهارت های اجتماعی ضعیف آن ها کمک کند. در کنار درمان های دیگر ADHD مانند داروهای محرک و مشاوره از ورزش استفاده می شود، که تاثیر مثبتی بر روی علائم ADHD کودک داشته است. در این مقاله به فواید ورزش برای کودکان بیش فعال، انواع ورزش برای کودکان بیش فعال، ورزش های نامناسب برای کودک بیش فعال ارائه شده است.
فواید ورزش برای کودکان بیش فعال چیست
کودک بیش فعال در بسياری از كاركرد های مربوط به پيشرفت تحصيلی خود در آینده دچار مشکل می شود و در آن ها خطر بالای بزهكاری، اعتياد به مواد مخدر، اختلال سلوک، تخلف در رانندگی و تصادفات در بزرگسالی این افراد وجود دارد. بنابراین تشخيص زود هنگام و به موقع ADHD توسط متخصص روانشناسی و درمان بیش فعالی کودکان مسئله مهمي است.
ورزش مي تواند بخشي از فرايند درمان بیش فعالی را تشکيل دهد، البته نبايد انتظار داشت در کوتاه مدت به سرعت کودک تغيير کند، بلکه اثر بخشی تمرینات ورزشی به تداوم و تکرار آن ها بستگي دارد. فعالیت بدنی منظم در کودکان و نوجوانان فواید بی شماری دارد از جمله آن ها می توان به بهبود سلامت، تناسب اندام، از نظر جسمی سطح آمادگی بالاتر، چربی بدن کمتر، استخوان ها و ماهیچه های قوی تر اشاره کرد. از این رو پزشکان و روانشناسان توصیه می کنند که بچه ها حداقل 60 دقیقه ورزش متوسط تا شدید در هر روز داشته باشند.
ورزش برای کودکانی که در سنین مدرسه هستند مزایایی برای سلامتی مغز آن ها نیز دارد، مانند افت تحصیلی دانش آموزان، حافظه، قدرت تمرکز، کاهش علائم افسردگی و اضطراب اشاره کرد. کودکان بیش فعال نیز از این قاعده مستثنی نیستند. طی تحقیقات صورت گرفته ورزش در کودکان بیش فعال باعث كاهش بارزی در علائم بيش فعالی، نقص توجه و تكانشگری در کودک بیش فعال می گردد.
انواع ورزش برای بیش فعالی کودک
فعالیت های ورزشی برای کودکان بیش فعال باید شامل دویدن و تحرک زیاد باشد، تا انرژی درونی فراوان کودک تخلیه شود و نشاط و تفریح نیز در این صورت برای کودک رخ می دهد. هنگام ورزش در کودکان ADHD باید محرکها یا صداهای آزار دهنده مانند صدای زیاد را کاهش داد و رعايت نکات ايمني و جلوگيری از آسيب ديدگی کودک باید از اجبار کودک به انجام ورزشی که از آن لذت نمی برد، پرهيز کرد تا اینکه کودک بتواند بیشترین مشارکت را در ورزش داشته باشد، از جمله انواع ورزش هایی که برای کودکان بیش فعال مناسب و مفید است عبارتند از:
کوه نوردی
دو
بسکتبال
فوتبال
شنا
ایروبیک
ورزش های رزمی
حرکات موزون
ایروبیک
یکی از ورزش هایی که برای کودک بیش فعال توصیه می شود، این است که از کودک می خواهند در مرکز زمين بايستد سپس به سمت بالا و راست برود، دوباره به مرکز برگردد و پس از آن به سمت چپ و بالا برود و به مرکز برگردد. تمرین ساده ای که به تمرین عدد 7 معروف است. به اين صورت که همين تمرين را کودک مي تواند با عدد ۸ انجام دهد. وقتي دقت و صحت حرکات کودک افزايش پيدا کرد، مي توان اين تمرين را به صورت ترکيبي و بدون نگاه کردن به پا ها يا با سرعت بيشتر انجام داد.
ورزش های نامناسب برای کودک بیش فعال چیست
ورزش هایی که در آنها کودک باید کم جنب و جوش باشد، کمتر موثر هستند. از جمله آن ها عبارتند از:
وزنه برداری
شطرنج
بیسبال
بولینگ
ورزش های انفرادی یا ورزش کردن با همبازی هایی که کودک دوست دارد، توصیه می شود. چون کودک بیش فعال نمی تواند با تاکتیک تیمی هماهنگ شود، بنابراین ورزش هایی مانند طناب بازی برای کودکان ADHD نمی تواند مناسب باشد.
ورزش می تواند بر روی مغز تاثیر زیادی داشته باشد. تحقیقات نشان داده اند، وقتی بچه ها ورزش می کنند، میزان مواد شیمیایی مغز که به آن انتقال دهنده های عصبی می گویند مانند دوپامین و نوراپی نفرین در مغز بالا می رود. از آن جهت که داروهای محرک مانند ریتالین که مورد استفاده برای درمان بیش فعالی است، منجر به افزایش مقدار همین مواد شیمیایی در مغز می شود، بنابراین با انجام تمرینات منظم ورزشی، تاثیراتی شبیه به این داروها را در کودکان و نوجوانان داریم، با این تفاوت که ورزش عوارض جانبی این داروها را ندارد.
سوالات متداول
1- ✔️ فواید ورزش برای کودکان بیش فعال چیست؟
✔️ ورزش مي تواند بخشي از فرايند درمان بیش فعالی را تشکيل دهد، البته نبايد انتظار داشت در کوتاه مدت به سرعت کودک تغيير کند، بلکه اثر بخشی تمرینات ورزشی به تداوم و تکرار آنها بستگي دارد سایر فواید ورزش در متن مقاله ارائه شده است.
2- ✔️ انواع ورزش برای کودکان بیش فعال چیست؟
✔️ فعالیت های ورزشی برای کودکان بیش فعال باید شامل دویدن و تحرک زیاد باشد است تا انرژی درونی فراوان کودک تخلیه شود و نشاط و تفریح نیز در این صورت برای کودک رخ می دهد از جمله ورزش های مناسب برای کودکان ADHD در متن مقاله ارائه شده است.
3- ✔️ ورزش های نامناسب برای کودکان بیش فعال چیست؟
✔️ ورزش هایی که در آنها کودک باید کم جنب و جوش باشد، کمتر موثر هستند مانند شطرنج سایر ورزش های نامناسب در متن مقاله ارائه شده است.
» والدین کودکان دبستانی حتما بخوانند
» بیش فعالی در بزرگسالان