تا بحال نشخوار فکری داشتید؟ چقدر از این مسئله رنج می برید؟ انگار ذهنتان گیر افتاده و مدام به چیزهای یکسانی فکر می کنید؟ سعی می کنید تا جایی که ممکن است از فکر کردن به آن ها دست بردارید؟ این پدیده گیر افتادن در فکر کردن به چیزهای منفی که مثل یک کاست بارها و بارها در حال تکرار هستند، را نشخوار فکری می نامند.
این افکار آزار دهنده همون تجربه ها و احساسات منفی شما هستند که علایم بیماری های روانی مانند افسردگی را در فرد طولانی و تشدید می کند، کنترل نشخوار فکری در بازیابی شادی و سلامت روان نقش عمده ای دارد، پس بسیار اهمیت دارد که این افکار را به کنترل خود در بیاورید. هیچ فردی به طور مطلق نمی تواند جلوی ترافیک افکار طراحی شده در ذهن را بگیرد و به طور کامل آن ها را متوقف و ساقط کند، ولی با تکنیک هایی می توان از تکرار آنها در ذهن جلوگیری کرد. در این مقاله اینکه نشخوار فکری چیست، علت و راه های درمان نشخوار فکری در این مقاله ارائه شده است.
نشخوار فکری چیست
نشخوار فکری مشغول شدن دائمی به یک اندیشه یا موضوع و فکر کردن درباره آن که حول محور موضوع مشخصی تکرار می شود. مجموعه افکاری که آگاهانه و منفعلانه هستند و از حل مسئله جلوگیری می کنند و بیشتر بر علت ها و نتایج علائم متمرکز هستند و احساسات منفی و ناخوشایندی مانند خشم و فشار روانی را در فرد بالا می برند.
نشخوار فکری نقش بسزایی در اختلالات افسردگی و وسواس جبری و حتی آشفتگی خواب ایفا می کند و باعث تداوم و تشدید علائم اختلال و زمینه ساز بروز اختلالات روانی می شود. نشخوار فکری به طور پایان ناپذیری مرور می شوند و به ناامیدی درباره آینده و ارزیابی های منفی در افرادی که دچار بیماری های روان تنی می شوند، دامن می زند. انواع نشخوار فکری عبارتند از:
نگرانی درباره آینده
نگرانی درباره گذشته
ناامیدی
بی ارزشی
صحبت های ذهنی
تفکر درباره اتفاق های بزرگ
.jpg)
ذهن خوانی
تردید و دودلی
فکر کردن بیش از حد به اتفاقات
علت نشخوار فکری
علت های مختلفی برای اینکه افراد دچار نشخوار فکری شوند وجود دارد بنابر مطالعاتی که انجمن روانپزشکی آمریکا انجام داده است برخی از این علت ها عبارتند از :
وجود سابقه ضربه عاطفی و یا جسمانی، مانند مرگ و از دست دادن عزیزان، شکست عاطفی، طلاق، تجاوز جنسی
مواجه شدن با عوامل استرس زای مداوم و غیر قابل کنترل، مانند بیکاری، ناامنی شغلی، گرانی
شخصیت هایی که مدام از خود ایراد می گیرند مانند افراد کمال گرا
افرادی که عزت نفس پایینی دارند، مانند افراد دچار اختلال اضطراب اجتماعی
افرادی که استرس های خاصی را پشت سر گذاشته اند مانند ورشکستگی
.jpg)
زمانی که فرد رویداد استرس زایی را در آینده داشته باشد، مانند کنکور، مصاحبه
منتظر دریافت یک رویداد بسیار تاثیر گذار در زندگی خود باشد، مانند تایید وام یا نتیجه آزمایش
نشخوار ذهنی بیشتر در افرادی که ویژگی های شخصیتی خاصی مانند افرادی که روان رنجوری و تمرکز بیش از حد بر روابط با دیگران دارند اتفاق می افتد.
درمان نشخوار فکری
نشخوار ذهنی از آنجایی که ممکن است علائم بیماری های روانی را تشدید کند، مانند افسردگی، اضطراب، وسواس، فوبیا، اسکیزوفرنی فرد پس از آگاهی از وجود نشخوار ذهنی باید در جهت متوقف ساختن آن اقداماتی انجام دهد. برخی از راهکارهایی که به افراد هنگام بروز این افکار در ذهنشان کمک می کند عبارتند از:
پرت کردن حواس، درست است به طور کامل مسئله را حل نمی کنند اما بسیار کمک کننده است از جمله مواردی که منجر به حواس پرتی می شود مانند مطالعه کتاب، طراحی، نقاشی،انجام دادن کارهای روزمره مانند کارهای خانه، پیاده روی و قدم زدن در منزل، خیابان، پارک، تماس گرفتن با یک دوست یا یکی از اعضای خانواده
به دنبال پیدا کردن راه حل باشید به جای آنکه اجازه دهید بارها و بارها افکار مزاحم به ذهن شما حمله ور شوند، بهتر است برنامه ای برای روشن کردن تکلیف این افکار طراحی کنید. در ذهن خود هر کاری که فکر می کنید برای آن راه حلی باید پیدا کنید را روی کاغذ با دقت و جزییات یادداشت کنید وقتی این کار را انجام دهید حجم افکار منفی در ذهن تان کمتر می شود و با حل کردن آن یکبار برای همیشه این فکر مزاحم را از ذهن خود خارج کرده و تکیلف آن را معلوم کنید.
زمانی که طرح و برنامه ای جهت پرداختن به افکار نشخوار کننده داشتنید یک قدم برای حل مسئله بردارید و برنامه خود را عملی کنید.
افکار خود را زیر سوال ببرید و آن ها را نقد کنید.
نشخوار فکری بیشتر زمانی اتفاق می افتد که افکار ما تا حد زیادی منفی باشند، مثبت اندیشی شما را تشویق می کند تا اقدام موثری در جهت متوقف ساختن افکار منفی انجام دهید.
.jpg)
راه های افزایش اعتماد به نفس را یاد بگیرید.
عوامل محیطی اطراف خود، زمان و شرایط عاطفی و روانی خود را یادداشت کنید تا دریابید بیشتر در چه موقعیت ها و شرایطی دچار نشخوار ذهنی می شوید و راهکارهایی جهت پیشگیری و یا مدیریت این عوامل محرک پیدا کنید.
مراقبه یا مدیتیشن کنید.
به دنبال درمان باشید. اگر نشخوار فکری عملکرد زندگی شخصی، شغلی، اجتماعی دچار مشکل کرده است مخصوصا در زمانی که افکارخودکشی یا خودزنی در فرد وجود دارد و یا در زمانی که علائم بیماری روانی همچون اضطراب، دلشوره شدید، توهم شنیداری باید به دنبال درمان حرفه ای باشید.
سوالات متداول
1- ✔️ نشخوار فکری چیست؟
✔️ نشخوار فکری مشغول شدن دائمی به یک اندیشه یا موضوع و فکر کردن درباره آن که حول محور موضوع مشخصی تکرار می شود، جهت کسب اطلاعات بیشتر به متن مقاله مراجعه نمایید.
2- ✔️ علت نشخوار فکری چیست؟
✔️ علت های مختلفی برای اینکه افراد دچار نشخوار فکری شوند مانند مواجه شدن با عوامل استرس زای مداوم و غیر قابل کنترل، مانند بیکاری، ناامنی شغلی، گرانی، سایر علت ها در متن مقاله ارائه شده است.
3- ✔️ درمان نشخوار فکری چیست؟
✔️ راه های درمان بسیاری از جمله آن ها اینکه به دنبال پیدا کردن راه حل باشید، برنامه ای برای روشن کردن تکلیف این افکار طراحی کنید، جهت کسب اطلاعات بیشتر از راه های درمان نشخوار فکری به متن مقاله مراجعه نمایید.
