قطعا با کودکانی که با زورگویی و اعمال گفتار و رفتارهای خشونت آمیز به افرادی که ضعیف تر از خود می دانند و به او آزار و اذیت می رسانند، برخورد داشته اید. قلدری رفتار مشکل ساز اواخر کودکی و دوره نوجوانی است که توسط فرد یا گروهی از افراد به طور عمدی و مکرر اعمال می شود و شامل مواردی مانند کتک زدن، مسخره کردن یا دست انداختن، بدگویی و غیبت کردن، شرمنده کردن و ایجاد حس حماقت در فرد مقابل می شود.
اقدامات لازم برای جلوگیری از قلدری یا کمک به کودکانی که مورد قلدری قرار می گیرند به دلیل اینکه در معرض آسیب و ابتلا به اختلالات اضطرابی و افسردگی هستند، بسیار حائز اهمیت است، از این رو در این مقاله توضیحاتی درمورد اینکه قلدری در کودکان چیست، دلایل قلدری کودک و انواع آن، نحوه مقابله با قلدری کودک ارائه شده است.
قلدری در کودکان چیست
برجسته ترین نوع خشونت در روابط بین افراد را قلدری می نامند. یک قلدر قصد دارد از طریق جسمی یا کلمات و یا رفتار آزاردهنده، دیگری را مورد آزار و اذیت قرار داده و ایجاد درد کند و این کار را مکررا انجام می دهد، پسرها بیشتر در معرض قلدری فیزیکی و دختران بیشتر احتمال دارد در معرض قلدری روانی قرار بگیرند.
قلدری رفتاری است که طی آن فردی که قدرت بیشتری دارد، مانند کودکانی که بزرگ تر، قوی تر و یا محبوب ترند، از قدرت خود سوء استفاده کرده و با پرخاشگری سعی در ترساندن و تهدید طرف مقابل خود دارند. کودکان قلدر در اکثر مواقع قلدری را از خانواده آموخته اند، قلدری در کودکانی دیده می شود که در کودکی خود مورد غفلت و بی توجهی از طرف خانواده و همسالان خود قرار گرفته اند.
دروغگویی، دزدی، فرار کردن از خانه، آزار و اذیت حیوانات و فعالیت‌های جنسی زود هنگام از جمله رفتارهایی است که این کودکان دارند. کودکان خانواده های فقیر، کودکان مهاجر و پناهنده، کودکانی که هویت های جنسی متفاوت دارند، با خطر بیشتری برای آزار و اذیت روبرو هستند. این امکان وجود دارد که قلدری در واقع آغاز اختلال شخصیت ضد اجتماعی و اختلال سلوک در نوجوانی و بزرگسالی باشد که جهت هر گونه تشخیص گذاری و درمان آن به متخصصین روانشناسی مراجعه نمایید.
دلایل قلدری کودک و انواع آن
دلایل زیادی برای اینکه چرا یک کودک قلدر می شود وجود دارد، از جمله آن ها عبارتند از:
تحت تاثیر قرار دادن دیگران
برخی از کودکان بخاطر تحت تاثیر قرار دادن دیگران دست به قلدری می زنند، برای مثال کودکی که دوست دارد در گروهی که متشکل از قلدرها است عضو شود، دست به قلدری و زورگویی می زند تا نظر و توجه آن ها را به خود جلب کرده و مورد پذیرش آن ها واقع شود.
فقدان همدلی
درک تاثیر قلدری بر دیگری برای افراد قلدر و زورگو سخت است و این کودکان از عواقب و تاثیرات قلدری خود بر دیگران غافلند و از این رو به قلدری خود ادامه می دهند.
عدم توجه
شایع ترین علت قلدری توجه نکردن والدین به این کودکان است. این کودکان بیشتر در خانواده هایی که در آن مسائلی همچون طلاق یا اعتیاد به مواد یا الکل والدین وجود دارد هستند و مورد غفلت و بی توجهی قرار می گیرند.
.jpg)
خواهر یا برادر بزرگ تر قلدر
داشتن خواهر یا برادر بزرگ تری که قلدری می کنند به احتمال زیاد منجر به قلدری در خواهر یا برادر کوچکتر خود می شوند.
والدین قلدر
والدینی که بی احترامی کرده و شخصیت دیگران را به رسمیت نمی شناسند، باعث می شود کودک فکر کند تمام آزار و اذیت هایی که به دیگران می رساند کاملا طبیعی است و همین تاثیر والدین قلدر باعث می شود او نیز به قلدری و زورگویی های خود ادامه دهد.
پژوهشگران تقسیم بندی های متفاوتی از انواع قلدری ارائه داده اند که متداول ترین آن ها عبارتند از:
جسمانی
در قلدری جسمی یا فیزیکی، فرد قلدر جثه قوی تر و بزرگتری به نسبت فرد قربانی همسالان خود دارد و رفتارهایی همچون لگد زدن، سیلی زدن، مشت زدن، ضریه زدن، و هل دادن و سایر حملات فیزیکی است.
کلامی
دادن فحش و ناسزا و استفاده از کلمات و عباراتی که توسط آن فرد قربانی را تحت قدرت و کنترل خود قرار دهند. در این نوع از قلدری فرد با توهین و تحقیرهای کلامی فرد مقابل خود را مورد آزار و اذیت قرار می دهد و زخم های عمیقی را بر روان او جای می گذارد.
.jpg)
ارتباطی یا رابطه ای
در این نوع قلدری فرد قلدر و زورگو به شکلی موذیانه سعی در تخریب جایگاه اجتماعی همسالان خود می کند. پشت سر او شایعه پراکنی می کند و با دستکاری موقعیت های مختلف سعی در سلب اعتماد دیگران از او می شود تا از این طریق بتواند جایگاه اجتماعی خود را بالاتر ببرد.
رایانه ای
قلدری از این نوع زمانی است که کودک یا نوجوانی از اینترنت تلفن هوشمند و یا سایر دستگاه های دیجیتال، پیامک و یا فیلم، ارسال ایمیل و تهدید آنلاین برای آزار و اذیت دیگران استفاده می کند، در واقع قلدری رایانه ای می کند اما اگر شخص قلدر فرد بالغی باشد در آن صورت گفته می شود مزاحمت سایبری یا کمین سایبری می کند.
پیش داورانه
در این نوع قلدری فرد باورها و طرز فکر و تعصب خاصی در خصوص نژادها، مذاهب، یا گرایش‌های جنسی مختلف را دارند، در این قلدری بچه هایی که با سایرین تفاوت دارند هدف قرار داده می شوند.
نحوه مقابله با قلدری کودک
از آن جایی که قلدری و زورگویی عواقبی را برای فرد قلدر و هم فرد قربانی به همراه دارد، عواقب قلدری در فرد قلدر یا زورگو، مانند افت تحصیلی، داشتن روابط ضعیف با خانواده و همسالان و آسیب های اجتماعی همچون اعتیاد، بزهکاری گریبان این افراد را می گیرد، در کودکانی هم که مورد قلدری قرار گرفته اند، موجب نقص در مهارتهای اجتماعی، پایین آمدن عزت نفس کودکان، افت تحصیلی و امتناع از رفتن به مدرسه، افسردگی و اضطراب، و خودزنی می گردد. بنابراین لازم است اقداماتی در جهت کنترل و مقابله با قلدری در این کودکان صورت بگیرد، از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱ به فرزندان خود در خصوص قلدری آموزش دهید.
زمانی که اطلاعات لازم در خصوص رفتارهای قلدری و ویژگی های فرد قلدر یا زورگو را به فرزندانتان آموزش می دهید، آنها راحت تر قلدری را چه زمانی که برای خودشان اتفاق بیفتد یا برای دیگری تشخیص می دهند.
۲ به فرزندان خود به طور مکرر و آشکار صحبت کنید.
اطلاعات بیشتری در خصوص این افراد به فرزندان خود بدهید تا اگر با همچین مواردی برخورد داشتند، با شما آن را در میان بگذارند. روزانه با آن ها تماس تلفنی داشته باشید و در مورد زمان و فعالیت هایی که در مدرسه انجام می دهد بپرسید و از احساساتی هم که دارد پرس و جو داشته باشید.
.jpg)
۳به کودکتان کمک کنید الگوی مثبتی باشد.
قلدری شامل سه طرف می شود. فرد قلدر، قربانی، و تماشاگر. حتی اگر فرزندتان فرد قلدر نباشد نیز به واسطه آموزشی که به او داده شده می تواند با رفتار محترمانه و مهربان از قلدری در بین همسالان خود جلوگیری کند.
۴راه های افزایش اعتماد به نفس را به کودکتان آموزش دهید.
کودک خود را تشویق کنید تا در دوره هایی شرکت کند یا به فعالیت هایی که به آن ها علاقه دارد را انجام دهد. این امر نه تنها به ایجاد اعتماد به نفس بلکه به داشتن گروهی از دوستان با علایق مشترک منجر می گردد.
۵الگو باشید.
به کودک خود با رفتار خود و نوع ارتباطتان با دیگران نشان دهید که چگونه با دیگران به مهربانی و احترام رفتار کند.
سوالات متداول
1- ✔️ قلدری در کودکان چیست؟
✔️ قلدری را از طریق سه ویژگی می توان شناسایی کرد؛ قصد، تکرار و قدرت، یک قلدر قصد دارد از طریق جسمی یا کلمات و یا رفتار آزاردهنده دیگری را مورد آزار و اذیت قرار دهد و مکررا این کار را ادامه می دهد، جهت کسب اطلاعات بیشتر به متن مقاله مراجعه نمایید.
2- ✔️ دلایل قلدری در کودکان چیست؟
✔️ دلایل زیادی برای اینکه چرا یک کودک قلدر می شود وجود دارد، از جمله آن ها می توان به فقدان همدلی، جلب توجه و تحت تاثیر قرار دادن دیگران اشاره کرد، سایر دلایل در متن مقاله ارائه شده است.
3- ✔️ نحوه مقابله با قلدری در کودکان چیست؟
✔️ قلدری و زورگویی عواقبی را برای فرد قلدر و هم فرد قربانی به همراه دارد، از این رو نحوه مقابله با قلدری و زورگویی را به فرزندان خود در خصوص قلدری آموزش دهید، سایر مواردی که به مقابله و کنترل زورگویی منجر می گردد در متن مقاله ارائه شده است.
