قطعا برای هر کدام از شما هم بارها پیش آمده که قهر کنید یا با فردی که مدام قهر می کند در ارتباط باشید. همه ما انسان ها نیاز به محبت و محبوبیت، احترام، تایید شدن و پذیرفته شدن داریم و وقتی این نیازها برآورده نمی شود، ممکن است عصبانی و ناراحت شویم و یا احساس تنهایی کنیم، خصوصا در ارتباط با افراد و روابطی که از آن ها انتظارات بیشتری داریم و احساس نزدیکی بیشتری به آن ها داریم. در مقابله با این احساسات ناخوشایند و ناکامی در برآورده شدن نیازها، افراد مختلف واکنش های متفاوتی را از خود نشان می دهند.
یکی از این واکنش ها قهر کردن است. قهر کردن به معنای ترک معاشرت و تکلم با کسی همراه با خشم و غضب است. قهر کردن رفتاری است که افراد برای تخلیه خشم و ناراحتی خود در پیش می گیرند و فرد مقابل خود را به شکل دیداری (ارتباط نداشتن چشمی)، یا کلامی (قطع کلام) تنبیه می کنند. قهر رفتاری کودکانه است که آسیب های جدی به روابط می زند. در این مقاله علت های قهر کردن، پیامدهای قهر کردن و رفتارهای جایگزین قهر کردن ارائه شده است.
علت های قهر کردن
انسان موجودی اجتماعی است که تعاملات زیادی را در اجتماع دارد. گاهی در این روابط فرد نمی تواند با شرایط و یا یک شخص به توافق و تعادل در رابطه برسد از این رو برای آنکه از تنش ایجاد شده در رابطه دوری کند اجتناب از موقعیت و یا شخص را انتخاب می کند. در هنگام مواجهه با مشکلات افراد به دلایل مختلفی به قهر کردن روی می آورند، که به هر علتی هم که باشد رفتاری ناسازگارانه است و پیامدهای نامناسبی را به همراه خواهد داشت. این دلایل شامل موارد زیر می شود:
اجتناب
ناتوانی در برقراری ارتباط موثر و موفق
تنبیه
اعتماد به نفس پایین
عزت نفس پایین
نداشتن روحیه انتقادپذیری
باجگیری عاطفی
الگوبرداری
نداشتن مهارت گفتگو
نداشتن مهارت حل مسئله
خودخواهی، خودبینی و خودمحوری
ناتوانی در بیان مشکلات
مظلوم نمایی و یا نیاز به جلب توجه
عدم شناخت کافی از یکدیگر
ناتوانی در بیان احساسات
پیامدهای قهر کردن
داشتن ارتباطات مناسب برای برقراری آرامشی دوباره، بسیار حیاتی و مهم است. قهر به مرور باعث سردی روابط می شود و مسائلی که با گفتگو حل می شد به کینه و کدورت تبدیل می شود. قهر روش درستی برای حل و فصل مشکلات و تعارضات موجود در روابط نیست، به شدت خسته کننده است و می تواند به اتمام یک رابطه منجر شود. چرا که باعث می شود سوء تفاهم ها به قوت خود باقی بمانند.
اغلب افرادی که سعی می کنند با قهر کردن کنترل امور را به دست بگیرند و به خواسته های خود برسند متحمل استرس های زیادی می شوند. هنگام قهر کردن افکار منفی و خیال بافی به ذهن فرد هجوم می آورد و فرد را دچار اضطراب می کند، بنابراین بهتر است افکار منفی را دور ریخته و علل ناراحتی خود را برای طرف مقابل عنوان کنیم.
رفتارهایی از قبیل زور، اجبار، تحمیل، تنبیه، شکایت، سرزنش، غرغر، مقایسه، قهر و کناره گیری موجب از بین رفتن صمیمت در روابط بین فردی می شود. حتی در روابط بین والدین با فرزندان شان، نیز قهر کردن موجب رفتار غلط، تقویت عذرخواهی مکرر کودک و در نتیجه اصلاح نشدن رفتار نامناسب در کودک می شود. همین طور افرادی که قهر می کنند، دوستان و آشنایان خود را از دست می دهند و خودشان نیز آزرده می شوند، پس نیاز است تحت آموزش های مختلفی چون مهارت های زندگی قرار بگیرند و درمان شوند.
رفتارهای جایگزین قهر کردن
قهر کردن در هر رابطه ای ممکن است پیش بیاید. ناراحت شدن از دیگران، و یا کمی با آن ها سرسنگین تر رفتار کردن، همیشه هم بد نیست و گاهی لازم است تا از این طریق طرف مقابلمان به اشتباه خود پی ببرد، اما آن جایی که این قهر کردن دائما اتفاق می افتد و تکرار می شود، این موضوع تبدیل به یک مسئله جدی می شود.
گاها ممکن است فرد به واسطه قهر کردن به نتیجه دلخواه خود نیز برسد، اما همان طور که یک کش ظرفیتی برای کشیده شدن دارد، قهرهای تکرار شونده نیز به شدت خسته کننده است و حتی می تواند به اتمام یک رابطه بیانجامد. داشتن مهارت های ارتباطی برای برقراری آرامشی دوباره، بسیار حیاتی و مهم است، و باید از رفتارهای مخرب و قطع کننده ارتباط خودداری کرد. از جمله رفتارهای جایگزین قهر کردن عبارتند از:
گوش دادن فعال
مهارت گوش دادن مهم ترین بخش برای داشتن ارتباطی خوب و مناسب است. وقتی طرف مقابل صحبت می کند به چشم های او نگاه کرده و به او نشان دهید که به حرف های او گوش می کنید.
انتظارات واقع بینانه
توقعات و انتظارات غیر واقع بینانه می تواند هر رابطه ای را نابود کند و اضطراب را به روابط بین افراد تحمیل کند. تمام روابط متشکل از هم اوقات خوب و هم بد است و هیچ رابطه ای کامل نیست. برای مثال انتظار از طرف مقابل مبنی بر این که آن چیزی که احساس می کنید را بفهمد و خودش از نگاه شما آن را متوجه شود و ذهنتان را بخواند، بلکه لازم است درباره افکارتان با طرف مقابل صحبت کرده و او را بر آنچه بر شما می گذرد مطلع کنید.
گفتگوی سالم
یکی از بزرگ ترین مشکلات در روابط، نداشتن مهارت لازم در گفتگوی موثر با یکدیگر است. هنگام ناراحتی یا خشم به یکدیگر اجازه گفتگوی سالم و منطقی را بدهید و با داد و فریاد و یا لجبازی سعی در محکوم کردن و خاموش کردن طرف مقابل نداشته باشید.
سکوت
گاهی اوقات در شرایطی که با فردی دچار مشکل شدید، سکوت بهترین پاسخ است چرا که از ادامه دادن صحبت تنها مشاجرات بیشتر را به همراه دارد. سکوت راهکاری موقتی است و برای فرد مقابل توضیح داده شود که بعدا در زمانی که هیجاناتمان فروکش کرد و آرام شدیم صحبت می کنیم تا از مسیر درستی به حل مشکلاتمان بپردازیم.
از جمله رفتارهای دیگر جایگزین رفتارهای تخریب گری مانند قهر کردن می توان به حمایت، دلگرمی، گشاده رویی و احترام گذاشتن استفاده کنیم. ساعاتی از روز را کنار همدیگر قرار گرفته و برای حل مشکلات با کمک هم به دنبال راه حل بگردید.
سوالات متداول
1- ✔️ علت های قهر کردن چیست؟
✔️ در مشکلات افراد به دلایل مختلفی به قهر کردن روی می آورند، مانند اجتناب، ناتوانی در برقراری ارتباط موثر و موفق سایر علت ها در متن مقاله ارائه شده است.
2- ✔️ پیامدهای قهر کردن چیست؟
✔️ قهر کردن به شدت خسته کننده است و می تواند به اتمام یک رابطه منجر شود. چرا که باعث می شود سوء تفاهم ها به قوت خود باقی بمانند، جهت کسب اطلاعات بیشتر از پیامدهای قهر کردن به متن مقاله مراجعه نمایید.
3- ✔️ رفتارهای جایگزین قهر کردن چیست؟
✔️ از جمله رفتارهای جایگزین می توان به گوش دادن فعال، سکوت، انتظارات واقع بینانه اشاره کرد، سایر رفتارهای جایگزین در متن مقاله ارائه شده است.
پاسخ مشاور: سلام قهر طولانی مدت سردی بین زوجین ایجاد می کند و امکان ترمیم رابطه را سخت می کند. ریشه اختلافات بین زوجین نداشتن توانایی در بیان درست خواسته ها و انتظارات یا بیان نیازها در زمان مناسب است، در این خصوص از راهکارهای روان شناس کمک بگیرید.
پاسخ مشاور: سلام قهر و بی احترامی صمیمت بین زوجین را از بین می بره لازم است حتی بخاطر کمک به خودتان از متخصص روانشناسی کمک بگیرید.