آیا پیش دبستانی اجباری است

عموما یک الگوی ثابت تحصیلی در بین کشور ها وجود داشته و کودکان طبق مراحل تعیین شده تحصیلات خود را تکمیل می کنند. این الگو از دوره ابتدایی شروع شده که خود چند سال است، سپس راهنمایی بوده و قبل از ورود به دانشگاه و انتخاب رشته مورد علاقه دوره دبیرستان است. که امروزه به آن ها دوره ابتدایی یعنی کلاس اول تا ششم، دوره متوسطه اول کلاس هفتم تا نهم و دوره متوسطه دوم یعنی کلاس دهم تا دوازدهم می گویند.

در این بین برخی والدین علاقه داشته که کودکان خود را قبل از ابتدایی به دوره پیش دبستانی بفرستند و برخی نسبت به این موضوع شک داشته و فکر می کنند که آیا پیش دبستانی لازم است؟، دلایل زیادی برای رفتن کودکان به پیش دبستانی وجود دارد که در این مقاله به طور کامل در مورد اجباری یا نیاز بودن پیش دبستانی صحبت شده است.

آیا پیش دبستانی لازم است

پیش دبستانی یا آمادگی به عنوان مرحله اولیه آموزش سازماندهی شده تعریف می شود که در درجه اول برای آشنا کردن کودکان خردسال با محیطی شبیه به مدرسه طراحی شده است. یعنی محیطی واسطه است که برای ورود کودک از خانه به مدرسه کمک می کند. برنامه های آموزشی پیش دبستانی باید به گونه‌ ای طراحی شوند که نیاز های آموزشی و رشدی کودکان حداقل چهار سال را برآورده کنند، و دارای معلمانی باشند که به اندازه کافی آموزش دیده هستند. معمولا سن مناسب برای پیش دبستانی برای کودک 4 تا 6 سال است.

والدین اغلب از خود می پرسند که آیا اشکالی داشته که فرزندشان را در این سن کم به دنیای بیرون بفرستند؟ آیا پیش دبستانی لازم است؟ یا اجباری است؟ عموما تاکید روانشناسان بر این بوده که آمادگی یا همان پیش دبستانی لازم است و به کودک در ابعاد مختلف زندگی کمک می کند. البته همه آن ها نظر یکسانی نداشته و برخی تحقیات نشان داده که کودکانی که پیش دبستانی رفته اند با کودکانی که نرفته اند تفاوت زیادی نداشته اند. اما بسیاری از تحقیقات مزایای زیادی برای آن در نظر گرفته اند.

زیبایی پیش دبستانی این است که به کودکان کوچک فرصت تعامل با همسالان خود و دوستیابی کودک را در یک محیط گروهی ساختاریافته یعنی محیط دارای قوانین و ارزش های خاص تحت هدایت یک فرد حرفه ای و صمیمی می‌ دهد. بنابراین دوران پیش دبستانی می تواند زمان بسیار خوبی برای کودکان باشد تا تجربیات اجتماعی با همسالان خود داشته باشند و تحت تاثیر آموخته های مثبت سایر بزرگسالان قرار بگیرند. اما در نهایت انتخاب با والدین بوده و پیش دبستانی اجباری نیست.

تفاوت پیش دبستانی و مهدکودک

برخی والدین فکر می کنند که اگر کودک خود را مهدکودک بگذارند دیگر نیازی به پیش دبستانی نیست در حالی که این دو متفاوت از هم هستند، اگرچه که شباهت هایی نیز دارند. مهدکودک قبل از پیش دبستانی بوده و معمولا برای سنین زیر 4 سال است. والدینی که هر دو شاغل بوده و توانایی نگهداری کودک در سنین پایین را ندارند، آن ها را به مهد کودک می فرستند. محیط مهدکودک معمولا آزاد تر بوده و فرم مخصوص برای پوشیدن کودکان ندارد. در حالی که پیش دبستانی فرم مخصوص داشته و در محیط مدرسه برگزار می شود.

اگرچه پیش دبستانی و مهدکودک خوب هر دو شرایط رشد کودک در ابعاد مختلف را فراهم کرده و با توجه به سن کودک آموزش های مفیدی را ارائه می دهند. در این سنین، کودکان آمادگی زیادی برای یادگیری و اکتشاف داشته و به بهترین شکل یاد می گیرند. یک روز معمولی در این کلاس ها می تواند شامل فعالیت های موسیقی، هنر، علوم، خواندن و ریاضی و البته زمان بازی باشد. اما معمولا در مهدکودک زمان بازی کودکان بیشتر بوده و آن ها آزادی بیشتری دارند.

در پیش دبستانی قوانین بیشتر بوده و بیشتر وقت را صرف آموزش کودک قرار می دهند، در حالی که در مهد کودک فشار کمتری به کودک می آورند. زیرا در سنین کمتر کودک بیشتر به بازی با دیگران و فعالیت های آزاد تر نیاز دارد. یکی دیگر از موارد مشترک این دو، رشد اجتماعی و عاطفی کودکان است. روابط برای رشد کودکان ضروری است. توانایی رشدی کودکان در سنین پیش دبستانی بیشتر بوده و آن ها برای دبستان آمادگی بیشتری در حوزه های مختلف کسب می کنند. بنابراین پیش دبستانی از این جهت لازم است.

مزایا و معایب پیش دبستانی

در حالت ایده آل، پیش دبستانی باید به اجتماعی شدن کودکان کمک کند تا آنها در مورد قوانین و ساختار های جامعه و مدرسه به طور کلی و خاص بیاموزند. علاوه بر این، پیش دبستانی لازم است تا به دانش آموزان کمک کند تا پایه ای از دانش آکادمیک مثل سواد خواندن و نوشتن، اعداد و فرهنگ را آغاز کنند. کودکان پیش دبستانی احتمالا بیشتر از باقی کودکان بازی کردن با دیگران و روش آن را یاد گرفته اند، در ضمن قوانین اشتراک گذاری، و نحوه پیروی از دستورالعمل ‌ها و دیگر درس‌ های اجتماعی کلیدی را نیز یاد می گیرند. در ادامه مزایا و معایب لزوم پیش دبستانی برای کودکان شرح داده شده است.

معایب پیش دبستانی برای کودکان

کودکان برای پذیرش در مدرسه یا موفقیت در تحصیل به صورت اجباری نیازی به پیش دبستانی ندارند. در واقع، تجربه نادرست پیش دبستانی به طور بالقوه می تواند کودک را با ایجاد درک منفی از مدرسه، یادگیری و معاشرت به عقب براند. بنابراین تنها یک پیش دبستانی غیر حرفه ای می تواند برای کودک ضرر داشته باشد، در غیر این صورت پیش دبستانی برای کودکان لازم است.

مزایای پیش دبستانی برای کودکان

تجربه مناسب پیش‌ دبستانی می‌تواند به کودک از نظر تحصیلی و اجتماعی نسبت به همسالان بدون پیش دبستانی، کمک بسیار کرده و آن ها را جلو بیندازد. برای اینکه بتوانید انتخاب مناسبی برای کودک خود داشته باشید، باید به این مسئله دقت کنید که یک پیش دبستانی باید برای کودکان چه کاری انجام دهد. اما پیش دبستانی برای کودکانی که در خانواده های کم جمعیت بزرگ شده اند از نظر کسب مهارت ارتباطات اجتماعی کمک می کند.

علاوه بر مسائل ذکر شده معلم به کودکان کمک می کند تا مهارت های اجتماعی و عاطفی خود را ایجاد کنند، عشق به یادگیری و ابراز وجود را در آنها تحریک می کند و به آنها می آموزد که چگونه به عنوان یک عضو گروه به طور مؤثر عمل کنند. بسیاری از مربیان دوران کودکی بر این باورند که این ها اهداف مهم یک برنامه پیش دبستانی با کیفیت هستند، زیرا آنها سنگ بنای ساختن یک زندگی شاد و موفق هستند.

مزیت دیگر پیش دبستانی این است که معلمان آموزش دیده اند تا هر حوزه ای را که در آن کودک به کمک بیشتری نیاز دارد، به عنوان مثال بینایی، کم شنوایی کودک، عدم پیروی از قوانین، یا مشکل در کنترل تکانه را از طریق بررسی آن ها در گروه دانش آموزان تشخیص دهند و به بهبودی آن ها کمک کنند. عبارات مثبت و رفتار محترمانه معلم، لحن و معیارهایی را برای تعاملات اجتماعی کودکان پیش دبستانی تعیین می کند.

نتیجه پیش دبستانی برای کودکان

نتیجه همه این تجربیات مثبت کودکان در پیش دبستانی یا آمادگی این است که کودک شما از نظر عاطفی رشد می کند. در فضایی متمرکز بر احساسات و پذیرفتن آن احساسات، فرزند شما توانایی خود را در گفتن احساساتش به دیگران افزایش می دهد و مهارت های خود را برای ابراز وجود نیز توسعه می دهد. به طور کلی می توان گفت یک پیش دبستانی خوب منجر به یادگیری مهارت های زندگی برای کودکان شده و منجر به موفقیت بیشتر آن ها در سنین نوجوانی و بزرگسالی می شود.

نتیجه نهایی تجربه پیش دبستانی او باید این باشد که کودک نسبت به خودش احساس خوبی داشته باشد، به خوبی معاشرت کند، به شخصیت های معتبر اعتماد کند، و مهمتر از همه، از رفتن به مدرسه لذت برد. بنابراین والدین باید نسبت به پیدا کردن پیش دبستانی خوب تحقیق کنند. زیرا کودک در سنین حساسی بوده و از محیط اجتماعی خود تاثیر پذیر است.

وظیفه والدین برای کودکان پیش دبستانی

همانطور که ذکر شد، پیش دبستانی لازم است و یک آمادگی خوب کودک را در حوزه های مختلف تقویت می کند اما والدین نباید وظایف خود را فراموش کرده و در فرزندپروری خود سهل گیرانه رفتار کنند. در اینجا در مورد وظایف والدین برای کودکان پیش دبستانی مطالبی ارائه شده است.

به کتابخوانی برای کودکان ادامه دهید. عشق او به کتاب را با بردن او به کتابخانه یا کتابفروشی تقویت کنید.

اجازه دهید فرزندتان در کارهای ساده کمک کند.

کودک خود را تشویق کنید تا با کودکان دیگر بازی کند. این کار به او کمک کرده تا ارزش کار های اشتراکی و دوستیابی را بیاموزد.

هنگام تنبیه فرزندتان از روش درست واضح و با ثبات باشید. رفتاری که از او انتظار دارید را توضیح داده و نشان دهید. هر زمان که به او نه گفتید، به جای آن کاری که او باید انجام دهد را توضیح دهید.

با صحبت کردن با او در جملات کامل و استفاده از کلمات درست، به کودک خود کمک کنید تا مهارت های زبانی او تقویت شود.

به فرزندتان کمک کنید تا در هنگام ناراحتی، مشکلات را حل کند.

به فرزندتان تعداد محدودی انتخاب ساده بدهید، مثلا تصمیم بگیرید چه بپوشد، چه زمانی بازی کند و چه چیزی برای میان وعده بخورد.

سوالات متداول

1- آیا پیش دبستانی لازم است؟

عموما تاکید روانشناسان بر این بوده که آمادگی یا همان پیش دبستانی برای کودکان لازم است که در متن مقاله توضیح آن ارائه شده است.

2- تفاوت پیش دبستانی و مهدکودک چیست؟

برخی والدین فکر می کنند که اگر کودک خود را مهدکودک بگذارند دیگر نیازی به پیش دبستانی نیست در حالی که این دو متفاوت از هم هستند که در متن مقاله شرح داده شده است.

3- مزایا و معایب پیش دبستانی چیست؟

کودکان پیش دبستانی احتمالا بیشتر از باقی کودکان بازی کردن با دیگران و روش آن را یاد گرفته اند، البته گاهی هم آمادگی معایبی برای کودک دارد که در متن مقاله توضیح داده شده است.