برای داشتن فرزند سالم پس از بارداری، شما نیز باید به عنوان مادر مراقب سلامتی خود باشید. یکی از مهم ترین کار هایی که می توانید برای کمک به جلوگیری از نقص های مادرزادی جدی در کودک خود انجام دهید، مصرف قرص اسید فولیک کافی در هر روز است. به خصوص قبل از بارداری و در اوایل بارداری.
اسید فولیک یا فولات یک نوع ویتامین ب یا همان B9 است که بیشتر در سبزیجات سبز تیره مانند بروکلی و اسفناج یا حبوبات مانند لوبیا و نخود و غلات غنی شده یافت می شود. ویتامین های زیادی باید در دوران بارداری مصرف شوند، اما اسید فولیک یکی از مهم ترین آن ها است. در این مقاله در مورد فولیک اسید و تاثیر مهم آن در بارداری اطلاعاتی ارائه شده است.
فولیک اسید چیست
همانطور که ذکر شد فولیک اسید یک نوع ویتامین B است و بدن ما از آن برای ساخت سلول های جدید استفاده می کند. به پوست، مو و ناخن خود فکر کنید، این ها و سایر قسمت های بدن هر روز سلول های جدیدی می سازند. اسید فولیک شکل مصنوعی فولات است که در مکمل ها و در غذا های غنی شده مانند برنج، ماکارونی، نان و برخی غلات صبحانه استفاده می شود. هر زنی در سنین باروری برای کمک به ساخت سلول های جدید، چه قصد بارداری داشته باشد یا نه، هر روز باید اسید فولیک دریافت کند.
از سال 1998، طبق قوانین فدرال، اسید فولیک به غلات سرد، آرد، نان، پاستا، اقلام نانوایی، کلوچه ها و کراکر ها اضافه شده است. غذا هایی که به طور طبیعی سرشار از فولات هستند عبارتند از سبزیجات برگ دار، بامیه، مارچوبه، میوه های خاص، لوبیا، مخمر، قارچ، جگر و کلیه حیوانات، آب پرتقال و آب گوجه فرنگی. فولیک اسید همچنین به عنوان مکمل نیز موجود است و اغلب در ترکیب با سایر ویتامین های گروه B استفاده می شود.
قرص فولیک اسید برای پیشگیری و درمان سطوح پایین فولات خون (کمبود فولات) و سطوح بالای هموسیستئین خون استفاده می شود. از آن همچنین برای بسیاری از بیماری های دیگر از جمله افسردگی، سکته مغزی، کاهش حافظه و مهارت های فکری و بسیاری موارد دیگر استفاده می‌شود. همه زنان در سنین باروری باید روزانه 400 میکروگرم اسید فولیک دریافت کنند.
تاثیر مهم فولیک اسید در بارداری چیست
فولیک اسید توسط بدن شما برای ساخت سلول های جدید و تولید DNA استفاده می شود و برای رشد و نمو طبیعی در طول زندگی شما لازم است. مصرف قرص فولیک اسید به طور ویژه قبل و در طول بارداری برای زنان حیاتی است و برای رشد مناسب اندام کودک در حال رشد نیز مهم است. تحقیقات نشان می دهد که مصرف اسید فولیک قبل از بارداری ممکن است به پیشگیری از نقایص مادرزادی از جمله نقایص جدی لوله عصبی مانند اسپینا بیفیدا و آنسفالی در جنین کمک کند.
در واقع فولات نقش مهمی در تولید گلبول های قرمز خون دارد و هنگامی که کودک در دوران بارداری در مراحل اولیه رشد است، اسید فولیک به تشکیل لوله عصبی او کمک می کند. کمبود فولات با ناهنجاری هایی در مادر مانند کم خونی و نوروپاتی محیطی که در واقع شامل مشکل در عصب های محیطی است و حس لامسه، درد، دما و استحکام محیط را کنترل می کنند، همراه می باشد.
فواید مصرف قرص فولیک اسید در بارداری
سالانه هزاران نوزاد با نقص لوله عصبی در کشور های مختلف متولد می شوند. به طور معمول، لوله عصبی تا 28 روز پس از لقاح در نخاع و مغز رشد می کند. اگر لوله عصبی به درستی بسته نشود، نقص لوله عصبی رخ می دهد. نقص لوله عصبی ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که مشکلی در رشد لوله عصبی کودک پیش بیاید. این می تواند باعث طیفی از ناتوانی ها از جمله از دست دادن کنترل مثانه و روده و فلج پا ها شود. در برخی موارد، اثرات می تواند شدید تر هم باشد. مصرف فولیک اسید در بارداری به جلوگیری از این مشکل کمک می کند.
آنسفالی وضعیتی است که در آن مغز به درستی رشد نمی کند. نوزادانی که با آنسفالی متولد می شوند معمولا نمی توانند زنده بمانند. اسپینا بیفیدا یک نقص مادرزادی لوله عصبی است که زمانی رخ می دهد که ستون فقرات و نخاع نوزاد به درستی تشکیل نشود. مشخص نیست که چه چیزی باعث ایجاد اسپینا بیفیدا می شود، اما می توان آن را با ترکیبی از عوامل خطر ژنتیکی و محیطی مرتبط دانست، به عنوان مثال سابقه خانوادگی نقص لوله عصبی و کمبود فولات.
نوزادانی که با اسپینا بیفیدا یا آنسفالوسل متولد می شوند ممکن است با چندین عمل جراحی، فلج شدن و ناتوانی های طولانی مدت مواجه شوند. علائم و نشانه های اسپینا بیفیدا بر اساس نوع و شدت متفاوت است و همچنین می تواند در هر فرد متفاوت باشد. اکثر موارد اسپینا بیفیدا با سونوگرافی در حدود هفته هجده بارداری تشخیص داده می شود.
اگر هنگام تلاش برای باردار شدن با پزشک خود صحبت کرده اید، احتمالا به شما گفته است که مصرف ویتامین در دوران بارداری را با قرص فولیک اسید شروع کنید. یک مطالعه نشان داد که زنانی که حداقل یک سال قبل از بارداری اسید فولیک مصرف کرده‌اند، شانس زایمان زودرس را تا 50 درصد یا بیشتر کاهش داده اند. بر اساس تحقیقات نقایص مادرزادی در قلب زمانی اتفاق می افتد که قلب یا رگ های خونی قبل از تولد رشد طبیعی نداشته باشند. آن ها ممکن است دیواره های داخلی قلب، دریچه های قلب، یا شریان ها و سیاهرگ های قلب را تحت تاثیر قرار دهند. اسید فولیک همچنین از سقط جنین و کمبود وزن جنین در هنگام تولد و به طور کلی رشد ضعیف در رحم جلوگیری می کند.
همچنین تحقیقات نشان می دهد که مکمل اسید فولیک در اوایل بارداری ممکن است به جلوگیری از شکاف لب و شکاف کام کمک کند. شکاف لب و شکاف کام یک بیماری مادرزادی است که در نتیجه اختلال در بسته شدن درز لب یا کام جنین به وجود می آید. این نقایص مادرزادی در صورتی اتفاق می‌افتند که قسمت هایی از دهان و لب در طی 6 تا 10 هفته اول بارداری به درستی با هم ترکیب نشوند. معمولا برای اصلاح این وضعیت در کودک یک یا چند عمل جراحی لازم است.
میزان مصرف فولیک اسید در بارداری
نقایص مادرزادی در هفته سوم یا هفته چهارم بارداری رخ می دهد. بنابراین وجود فولیک اسید در دوران بارداری در سیستم شما در مراحل اولیه که مغز و نخاع کودک در حال رشد است، مهم است. دوز توصیه شده برای همه زنان در سنین باروری 400 الی 600 میکروگرم اسید فولیک در روز است. اگر هر روز یک مولتی ویتامین مصرف می کنید، بررسی کنید که آیا مقدار توصیه شده در آن وجود دارد یا خیر. اگر به دلایلی نمی خواهید مولتی ویتامین مصرف کنید، می توانید از مکمل های اسید فولیک در بارداری استفاده کنید.
به یاد داشته باشید که مصرف فولیک اسید در بارداری حتما با تجویز پزشک صورت بگیرد. اگر قبلا فرزندی با نقص لوله عصبی به دنیا آورده اید، ممکن است در ماه های قبل از بارداری بعدی و در چند ماه اول بارداری به دوز های بالاتر اسید فولیک نیاز داشته باشید.
همچنین اگر خودتان یا همسرتان تحت تأثیر یکی از مشکلات نام برده در قسمت لوله عصبی بوده اید، با پزشک خود صحبت کنید. پزشک ممکن است توصیه کند که دوز بیشتری از اسید فولیک مصرف کنید و پزشک می تواند در مورد دوز مناسب به شما کمک کند. در صورتی که شرایط زیر برای شما صدق می کند، احتمالا به دوز بالاتری از مصرف فولیک اسید در بارداری نیاز دارید.
بیماری کلیوی داشته و تحت دیالیز باشید
مبتلا به بیماری سلول داسی شکل
مبتلا به بیماری کبدی
مصرف زیاد الکل
مصرف دارو برای درمان صرع، دیابت نوع 2، لوپوس، پسوریازیس، آرتریت روماتوئید، آسم یا بیماری التهابی روده
به طور کلی می توان فولیک اسید را طبق برنامه زیر مصرف کرد:
-
در حالی که در تلاش برای بارداری هستید: 400 میکروگرم
-
برای سه ماه اول بارداری: 400 میکروگرم
-
برای ماه های چهارم تا نهم بارداری: 600 میکروگرم
-
در دوران شیردهی: 500 میکروگرم
رژیم غذایی بارداری شامل فولیک اسید
احتمالا نسبت به این موضوع آگاه هستید که رژیم غذایی در دوران بارداری اهمیت بسیار زیادی دارد. اسید فولیک در بسیاری از مواد غذایی وجود داشته که با مشورت پزشک می توانید آن ها را به طور متنوع در برنامه غذایی خود بگذارید. در ادامه رژیم غذایی مناسب بارداری شامل فولیک اسید ارائه شده است.
عدس یا دال عدس
نخود و نخود سیاه یا لوبیا
کنجد
سبزیجات سبز
کلم و کلم بروکلی
غلات ها مانند جو
بادام زمینی
مرکبات و آب مرکبات مانند لیمو و پرتقال
دانه های آفتاب گردان
اما برای اکثر زنان، خوردن غذا های غنی شده کافی نیست. برای رسیدن به سطح توصیه شده روزانه، احتمالا به مکمل ویتامین نیاز دارید. ویتامین های دوران بارداری نباید جایگزین یک رژیم غذایی متعادل شوند. اما مصرف آن ها می‌تواند به بدن شما و کودکتان ویتامین و مواد معدنی بیشتری بدهد. در مورد این مسئله حتما با پزشک خود مشورت کنید.
بهترین زمان مصرف فولیک اسید
برخی ویتامین ها و مواد معدنی، از جمله اسید فولیک، تاثیر مثبتی بر سلامت نوزاد در حال رشد دارند. همانطور که ذکر شد، در هفته سوم و چهارم بارداری نقایص مادرزادی رخ می دهد، بنابراین بهترین زمان مصرف فولیک اسید، از ابتدای بارداری است. به شما توصیه می شود در طول تلاش برای باردار شدن هر روز قرص اسید فولیک مصرف کنید و حداقل تا هفته دوازدهم بارداری و در حالی که ستون فقرات کودک در خال رشد است، مصرف قرص اسید فولیک را ادامه دهید.
عوارض اسید فولیک در بارداری
به طور کلی هنگامی که فولیک اسید به صورت خوراکی و در دوز های مناسب مصرف می شود، بی خطر است. اگر اسید فولیک در بارداری بیش از حد مصرف کنید، بدن شما از شر اضافات آن با ادرار خلاص می شود. اما برخی از افراد ممکن است عوارض جانبی جزئی ناشی از مصرف مکمل های اسید فولیک را تجربه کنند که در این جا برخی از آن ها ذکر شده است.
مزه بد در دهان
حالت تهوع
کم اشتهایی
گیجی
تحریک پذیری و کج خلقی
سوالات متداول
1- تاثیر مهم فولیک اسید در بارداری چیست؟
مصرف فولیک اسید به طور ویژه قبل و در طول بارداری برای زنان حیاتی است تا سلامت نوزاد و مادر حفظ شود که در متن مقاله شرح داده شده است.
2- فواید مصرف فولیک اسید در بارداری چیست؟
مصرف فولیک اسید در بارداری به جلوگیری از مشکلات در حوزه لوله عصبی جنین کمک می کند که در متن مقاله توضیحات آن ارائه شده است.
3- میزان مصرف فولیک اسید در بارداری چه قدر است؟
وجود فولیک اسید در دوران بارداری در سیستم شما در مراحل اولیه که مغز و نخاع کودک در حال رشد است، مهم است که در متن مقاله میزان آن در هر مرحله مطرح شده است.
پاسخ مشاور: سلام اشکالی نداره ولی زیرنظر دکتر باشید و روزی یک عدد قرص فولیک اسید بخورید.
پاسخ مشاور: سلام بله میزان بالای مصرف در قرص اسیدفولیک، احتمال خطر ابتلا فرزندانشان به اختلال اتیسم را ممکن است افزایش دهد. بهتر است مقدار مصرف فولیک اسید در بارداری و قبل از حاملگی، با نظر پزشک مصرف شود.
