سندرم خستگی مزمن (CFS) یک اختلال است که با فرسودگی یا خستگی شدید مشخص می شود و با استراحت از بین نمی رود و با یک بیماری زمینه ای قابل توضیح نیست. این بیماری همچنین می تواند به عنوان آنسفالومیلیت میالژیک (ME) یا بیماری عدم تحمل فشار سیستمیک (SEID) شناخته شود.
علل CFS هنوز به طور کامل شناخته نشده است. برخی از نظریه ها عبارتند از عفونت ویروسی، استرس روانی یا ترکیبی از چندین عامل که نیاز به بررسی دارند. از آنجا که هیچ علت واحدی شناسایی نشده است و از آنجا که بسیاری از شرایط دیگر علائم مشابهی را ایجاد می کنند، تشخیص خستگی مزمن می تواند دشوار باشد. هیچ آزمایشی برای این مشکل وجود ندارد. در این مقاله در مورد سندرم خستگی مزمن صحبت شده است.
سندرم خستگی مزمن چیست
همه گاهی اوقات احساس خستگی می کنند و بسیاری از افراد هم اغلب اوقات احساس خستگی می کنند. اما آنسفالومیلیت میالژیک یا سندرم خستگی مزمن فقط خستگی نیست. این یک حالت خستگی جدید است که حداقل 6 ماه طول کشیده است و می تواند آنقدر شدید باشد که مانع از انجام فعالیت های عادی روزانه شما در خانه و محل کار شود. به نظر می رسد استراحت و خواب نیز کمکی نمی کند.
اگر سندرم خستگی مزمن را دارید، معمولا انجام فعالیت بدنی در یک روز منجر به احساس بدتر در روز بعدی می شود. این وضعیت به عنوان کسالت پس از تمرین شناخته می شود. تقریبا هر روز صبح که از خواب بیدار میشوید انگار به اندازه کافی نخوابیدهاید. ممکن است در تمرکز و انجام چند کار هم مشکل داشته باشید.
هنگامی که از حالت نشسته یا دراز کشیده به صورت عمودی می ایستید، ممکن است احساس سبکی سر داشته باشید. ضربان قلب شما ممکن است سریع باشد. پس از مدتی که روی پاهای خود ایستادید، ممکن است احساس وحشتناکی داشته باشید و باید صاف دراز بکشید.
علائم خستگی مزمن چیست
علائم خستگی مزمن بسته به فرد و شدت بیماری متفاوت است. شایع ترین علامت آن خستگی است که به حد شدیدی بوده و در فعالیت های روزانه شما اختلال ایجاد می کند. برای اینکه این سندرم تشخیص داده شود، کاهش توانایی قابل توجهی در انجام فعالیت های معمول روزانه همراه با خستگی باید حداقل 6 ماه طول بکشد و نباید با استراحت در بستر قابل درمان باشد. همچنین پس از فعالیتهای جسمی یا ذهنی دچار خستگی شدید می شوید که به آن بی حالی و کسالت پس از تمرین (PEM) گفته می شود. این مسئله می تواند بیش از 24 ساعت پس از فعالیت ادامه یابد.
مشکلات خواب ناشی از سندرم خستگی مزمن:
-
عدم احساس شادابی بعد از یک خواب شبانه
-
بی خوابی مزمن
-
سایر اختلالات خواب
مشکلات تمرکز و توجه ناشی از خستگی مزمن:
-
از دست دادن حافظه
-
کاهش تمرکز
-
رفتن از حالت خوابیده یا نشسته به حالت ایستاده باعث سبکی سر، سرگیجه یا غش می شود
علائم فیزیکی سندرم خستگی مزمن:
-
درد عضلانی
-
سردرد های مکرر و میگرن گونه
-
درد چند مفصلی بدون قرمزی یا تورم
-
گلودرد مکرر
-
غدد لنفاوی حساس و متورم در گردن و زیر بغل شما
سندرم خستگی برخی افراد را در دوره های چرخه ای تحت تاثیر قرار می دهد، با دوره هایی که احساس بدتر و سپس بهتر شدن دارند. حتی گاهی اوقات ممکن است علائم به طور کامل ناپدید شوند که به آن بهبودی می گویند. با این حال، هنوز ممکن است علائم بعدا عود کنند. این چرخه بهبودی و عود می تواند مدیریت علائم شما را دشوار کند، اما هنوز ممکن است.
علت خستگی مزمن
پزشکان به طور دقیق نمی دانند چه چیزی باعث سندروم خستگی مزمن می شود، اما ناهنجاری های زمینه ای مختلفی را در افراد مبتلا به این بیماری شناسایی کرده اند که در اینجا ذکر شده است.
مشکلات سیستم ایمنی
چندین بخش از سیستم ایمنی در افراد مبتلا به خستگی مزمن متفاوت است. برخی تحقیقات نشان می دهد که این ناهنجاری ها ممکن است باعث علائم بیماری شوند. خوشبختانه، افراد مبتلا به این مشکل مانند افراد مبتلا به بیماری ایدز سیستم ایمنی معیوب ندارند.
تولید انرژی
در صورت داشتن خستگی مزمن سلول های بدن شما در تولید انرژی کافی مشکل دارند.
ناهنجاری های مغزی
ناهنجاری ها در تصاویر مغز (مانند MRI یا سی تی اسکن)، در سطح هورمون های مغزی و در سیستم الکتریکی مغز یا همان امواج مغزی ظاهر می شوند. این ناهنجاری ها می توانند بیایند و بروند و لزوما دائمی نیستند.
مشکلات فشار خون و نبض
هنگامی که ایستاده اید، فشار خون شما کاهش می یابد و ممکن است قلب شما شروع به تپش سریع کند. اگر فشار خونتان خیلی پایین بیاید، ممکن است احساس ضعف کنید یا بیهوش شوید.
سروتونین و کورتیزول
مطالعات متعدد نشان می دهد که سروتونین، یک ماده شیمیایی اصلی مغز، نقش مهمی در علائم سندرم خستگی مزمن ایفا می کند. افراد مبتلا به این بیماری سطوح پایینی از کورتیزول دارند، هورمونی که بدن در پاسخ به استرس ترشح می کند.
ژن ها
مطالعات روی دوقلو های همسان و غیر همسان نشان می دهد که برخی از افراد احتمال ابتلا به این بیماری را به ارث می برند.
عفونت ها یا سایر بیماری ها
اغلب، اما نه همیشه، با یک بیماری عفونی مانند ناگهانی (تب، گلودرد، درد عضلات، ناراحتی معده) شروع می شود. تحقیقات نشان داده است که چندین نوع مختلف از عوامل عفونی می توانند شروع بیماری را تحریک کنند.
درمان خستگی مزمن
اگر شما یک زن هستید، چهار برابر بیشتر از مردان احتمال ابتلا به سندرم خستگی مزمن را دارید. این بیماری در کودکان نادر است، اما دختران بیشتر از پسران به آن مبتلا می شوند. این بیماری اغلب در بزرگسالان 30 الی 50 ساله شروع می شود. در مورد نوجوانان، به نظر می رسد که افراد بین 13 تا 15 سال بیشتر به آن مبتلا هستند. اما راه هایی برای درمان آن وجود دارد که با توجه به علائم باید به آن ها پرداخت و در اینجا ذکر شده است.
پرداختن به علائم کسالت پس از تمرین (PEM)
همانطور که ذکر شد این مشکل زمانی اتفاق میافتد که حتی اعمال جزئی فیزیکی، ذهنی یا احساسی منجر به بدتر شدن علائم خستگی مزمن شود. بدتر شدن علائم معمولا 12 تا 48 ساعت پس از فعالیت رخ می دهد و برای روزها یا حتی هفته ها ادامه دارد. مدیریت فعالیت می تواند به تعادل استراحت و فعالیت برای جلوگیری از شعله ور شدن این مشکل کمک کند. شما باید محدودیت های فردی خود را برای فعالیت های ذهنی و فیزیکی پیدا کنید، این فعالیت ها را برنامه ریزی کنید و سپس استراحت کنید.
یادداشت روزانه فعالیت های خود ممکن است به شما کمک کند محدودیت های شخصی خود را پیدا کنید. توجه به این نکته مهم است که در حالی که ورزش هوازی شدید برای اکثر بیماری های مزمن خوب است، افراد مبتلا به خستگی مزمن چنین روال های ورزشی را نمی توانند تحمل نمی کنند.
درمان های خانگی و تغییر سبک زندگی
ایجاد برخی تغییرات در شیوه زندگی ممکن است به درمان سندرم خستگی مزمن شما کمک کند. محدود کردن یا حذف مصرف کافئین می تواند به خواب بهتر و کاهش بی خوابی شما کمک کند. شما باید نیکوتین و الکل را نیز محدود کنید یا از آن اجتناب کنید. سعی کنید از چرت زدن در طول روز اجتناب کنید، اگر به خواب شبانه شما آسیب می رساند، خواب خود را تنظیم کنید. هر شب در ساعت مشخصی به رختخواب بروید و هر روز در ساعت مشخصی از خواب بیدار شوید.
دارو درمانی
به طور معمول، هیچ دارویی نمی تواند تمام علائم شما را درمان کند. همچنین علائم شما ممکن است در طول زمان تغییر کند، بنابراین داروهای شما نیز ممکن است عوض شوند. در بسیاری از موارد، خستگی مزمن میتواند محرک یا نشانهای از افسردگی باشد. ممکن است به درمان ضد افسردگی با دوز کم یا ارجاع به یک روانپزشک نیاز داشته باشید. آنها همچنین ممکن است توصیه کنند که برای گفتار درمانی به یک مشاور مراجعه کنید.
اگر تغییرات سبک زندگی خواب آرامی را برای شما به ارمغان نمی آورد، پزشک ممکن است یک کمک خواب پیشنهاد کند. داروهای کاهش دهنده درد همچنین می توانند به شما در مقابله با درد مفاصل ناشی از سندرم خستگی مزمن کمک کنند. اگر به درمان دارویی نیاز باشد، باید برای نیازهای شما طراحی شود. با پزشک خود از نزدیک مشورت کنید زیرا هیچ درمان یکسانی برای این مشکل وجود ندارد.
برخی از افراد مبتلا به سندرم خستگی مزمن هر زمان که ایستاده یا نشسته اند احساس سرگیجه یا سبکی سر می کنند. در این صورت داروهای تجویزی که ممکن است کمک کند. شامل فلودروکورتیزون (فلورینف)، میدودرین (پروآماتین) و پروپرانولول است. اگر بیماری به شما درد عضلانی و مفصلی بدهد، پزشک ممکن است مسکن های بدون نسخه مانند ایبوپروفن، آسپرین یا استامینوفن را پیشنهاد کند.
برای برخی افراد داروهای محرک تجویز می شود، مانند مواردی که برای درمان بیش فعالی استفاده می شود. این داروها به کاهش خستگی و مشکلات حافظه و تمرکز کمک می کنند. اما آنها برای سندرم خستگی مزمن ریسکی هستند. آنها ممکن است به شما انرژی و تمرکز بدهند، که می تواند باعث شود در چرخه ای از زیاده روی در آن گیر کنید و سپس با مشکل دیگری رو به رو شوید.
از آنجایی که افراد مبتلا به این بیماری خستگی به هر دارویی که بر مغز تاثیر می گذارد بسیار حساس هستند، برخی با مصرف داروهای محرک، در دوزهای معمول، دچار تحریک پذیری می شوند که آنها باید در دوزهای پایین مصرف کنند.
درمان های کمکی
طب سوزنی، تای چی، یوگا و ماساژ ممکن است به تسکین درد مرتبط با بیماری خستگی مزمن کمک کند. همیشه قبل از شروع هر گونه درمان جایگزین یا مکمل با پزشک خود صحبت کنید.
سوالات متداول
1- سندرم خستگی مزمن چیست؟
سندرم خستگی مزمن (CFS) یک اختلال با فرسودگی یا خستگی شدید در فعالیت های روزمره است که در متن مقاله کامل شرح داده شده است.
2- علائم خستگی مزمن چیست؟
علائم خستگی مزمن بسته به فرد و شدت بیماری می تواند متفاوت باشد و فیزیکی و روانی است که در متن مقاله توضیح داده شده است.
3- علت خستگی مزمن چیست؟
متخصصین هنوز به طور دقیق نمی دانند چه چیزی باعث سندروم خستگی مزمن شده است اما در متن مقاله موارد احتمالی مطرح شده است.
پاسخ مشاور: سلام ممنون، باید ابتدا از لحاظ جسمانی و روانی به علت این اتفاق در خود پی ببرید و سپس مداخلات و درمان های لازم را داشته باشید.
پاسخ مشاور: سلام بهتره از متخصص روانشناسی کمک بگیرید.
پاسخ مشاور: سلام یکی از دلایل سندرم خستگی مزمن است، علت های دیگه ای همچون کم خونی، مشکلات تیروئید، افسردگی و... هم باعث ایجاد خستگی میشه یه مدت سبک زندگی خود را تغییر دهید، سعی کنید بیشتر بخوابید، برنامه های تان را سبک کنید، غذاهای سالم بخورید، مولتی ویتامین مصرف کنید و مصرف کافئین را کاهش دهید. برای شناسایی علت خستگی تون حتما از پزشک کمک بگیرید.