بیماری های مقاربتی (STD) یکی از ترس های افرادی است که به رابطه های جنسی متعدد پرداخته و یا از وسایل حفاظتی استفاده نمی کنند. عفونت های مقاربتی (STI) معمولا از طریق تماس جنسی از فردی به فرد دیگر منتقل می شود. اکثر آنها نسبتا رایج هستند و در صورت تشخیص در مراحل اولیه درمان موثری برایشان در دسترس است. برخی از بیماری های مقاربتی خوش خیم هستند، اما برخی دیگر بدون درمان بوده و می توانند منجر به عوارض شدید شوند.
بیماری های مقاربتی صرف نظر از گرایش جنسی یا استاندارد های بهداشتی، می توانند هر کسی را مبتلا کند، بسیاری از عفونت های مقاربتی می توانند از طریق فعالیت جنسی بدون دخول منتشر شوند. بنابراین مراقبت و استفاده از راه های پیشگیری برای همه افراد واجب است. در این مقاله در مورد بیماری های مقاربتی و عفونت های مقاربتی صحبت شده است.
بیماری های مقاربتی چیست
بیماری های مقاربتی (STD) که با نام های عفونت های مقاربتی (STI) و بیماری های آمیزشی و جنسی (VD) نیز شناخته می شوند، بیماری هایی هستند که احتمال انتقال بین انسان ها از طریق رفتار جنسی انسان، از جمله آمیزش واژینال، رابطه جنسی دهانی و رابطه جنسی مقعدی دارند. در حالی که در گذشته، این بیماری ها عمدتا به عنوان STD یا VD شناخته می شدند، در سال های اخیر اصطلاح عفونت های مقاربتی (STIs) ترجیح داده شده است، زیرا دامنه معنایی وسیع تری دارد. ممکن است فرد مبتلا باشد و به طور بالقوه دیگران را آلوده کند، بدون اینکه بیماری داشته باشد.
برخی از بیماری های مقاربتی نیز می توانند از طریق استفاده از سوزن های دارویی پس از مصرف آن توسط فرد آلوده و همچنین از طریق زایمان یا شیردهی منتقل شوند. صد ها سال است که عفونت های مقاربتی به خوبی شناخته شده اند و ورنولوژی شاخه ای از پزشکی است که به مطالعه این بیماری ها می پردازد. بنابراین بیماری مقاربتی و عفونت مقاربتی که اغلب اشتباه گرفته می شوند، در واقع یک چیز نیستند.
عفونت که زمانی است که باکتری ها، ویروس ها یا انگل ها به بدن حمله می کنند، قبل از یک بیماری در بدن قرار می گیرد و در حالی که عفونت ممکن است علائم را به صفر برساند، یک بیماری معمولا همیشه با علائم واضح همراه است. بدون درمان، بیماری جنسی می تواند منجر به مشکلات جدی سلامت شود. اما خبر خوب این است که انجام آزمایش کار سختی نبوده و درمان اکثر بیماری های مقاربتی آسان است.
انواع بیماری های مقاربتی
در حالی که فهرست عفونت های مقاربتی بسیار طولانی است، اما بیماری های مقاربتی کمتری وجود دارد. آنها از بیماری التهابی لگن (PID)، ناشی از عفونت های مقاربتی مانند کلامیدیا و سوزاک، تا برخی از انواع سرطان، ناشی از ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) متغیر هستند. در اینجا مهمترین انواع بیماری های مقاربتی شرح داده شده است.
التهاب لگن (PID)
سوزاک، کلامیدیا و تریکومونیازیس از بیماری های مقاربتی شایع هستند که در صورت عدم درمان می توانند منجر به التهاب لگنe شوند. اما همه موارد PID به دلیل یک بیماری مقاربتی ایجاد نمی شوند، زیرا سایر عفونت های باکتریایی هم می توانند نقش داشته باشند. اگرچه این عفونت اندام های تناسلی زنانه به عنوان یک بیماری طبقه بندی می شود، اما برخی از افراد هیچ علامتی ندارند. درد لگن یا پایین شکم، درد در هنگام رابطه جنسی واژینال یا هنگام ادرار کردن، خونریزی نامنظم، شدید یا دردناک واژن، ترشحات غیر معمول واژن، حالت تهوع و درجه حرارت بالا از علائم شایع آن هستند.
سیفلیس
مراحل اولیه سیفلیس، یک عفونت نسبتا غیر معمول، یک عفونت مقاربتی در نظر گرفته می شود. عفونت ابتدا به صورت یک یا چند زخم کوچک گرد در ناحیه تناسلی، مقعد یا دهان ظاهر می شود. در صورت عدم درمان، سیفلیس به مرحله نهفته منتقل می شود که هیچ علامتی ندارد. با این حال، حدود یک چهارم افراد از اینجا به سیفلیس ثالثیه مبتلا می شوند، فرآیندی که ممکن است بین 10 تا 30 سال پس از عفونت اولیه طول بکشد. این بیماری می تواند عواقب جدی برای چندین سیستم اندام در بدن داشته باشد که منجر به موارد زیر می شود:
-
از دست دادن بینایی
-
از دست دادن شنوایی
-
از دست دادن حافظه
-
شرایط سلامت روان
-
عفونت های مغز یا نخاع
-
بیماری قلبی
هرچه سفلیس زود تر تشخیص داده شود و درمان شود، آسیب کمتری به فرد وارد می شود.
سرطان
اگرچه برخی از گونه های HPV تمایلی به ایجاد بیماری ندارند، سویه های دیگر می توانند باعث تغییرات غیر طبیعی سلولی شوند. این می تواند منجر به سرطان شود، از جمله:
-
سرطان دهان
-
سرطان دهانه رحم
-
سرطان فرج
-
سرطان آلت تناسلی
-
سرطان مقعد
علائم این سرطان ها بسته به جایی که در بدن تاثیر می گذارند متفاوت است. تورم و توده، خونریزی و درد می تواند شایع باشد. اگر سرطان زود تشخیص داده شود، درمان آن با شیمی درمانی، رادیوتراپی یا جراحی اغلب آسان تر است.
زگیل ناحیه تناسلی
برخی از گونه های کم خطر HPV می توانند باعث بیماری به نام زگیل تناسلی شوند. در این نوع بیماری مقاربتی برجستگی های همرنگ پوست یا سفید در ناحیه تناسلی یا مقعد ظاهر می شوند. آنها قابل رفع هستند، اما قابل درمان نیستند، زیرا ویروس ایجاد کننده آنها ممکن است باقی بماند. زگیل تناسلی نیز می تواند خود به خود از بین برود، اما ممکن است دوباره عود کند.
ایدز
HIV می تواند به سیستم ایمنی آسیب برساند و خطر ابتلا به ویروس ها یا باکتری های دیگر و ابتلا به سرطان های خاص را افزایش دهد. با درمان های امروزی، بسیاری از افراد مبتلا به HIV زندگی طولانی و سالمی دارند. اما اگر این ویروس درمان نشود، می تواند به ایدز منجر شود، جایی که بدن در برابر عفونت ها و بیماری های جدی آسیب پذیر می شود. افراد مبتلا به نشانه های ایدز ممکن است موارد زیر را تجربه کنند:
-
کاهش وزن سریع
-
خستگی مفرط
-
زخم ها
-
عفونت ها
-
اختلالات عصبی
-
سرطان ها
کلامیدیا
کلامیدیا ناشی از عفونت با کلامیدیا تراکوماتیس است. این یک عفونت شایع است که می تواند از طریق رابطه جنسی مقعدی، واژینال و دهانی گسترش یابد. همچنین می تواند در هنگام زایمان به نوزاد سرایت کند. کلامیدیا معمولا هیچ علامتی ایجاد نمی کند، اما اگر فرد به دنبال درمان آن نباشد، می تواند منجر به ناباروری و سایر عوارض شود. با درمان زودرس به راحتی قابل درمان است.
برخی بیماری های مقاربتی دیگر نیز از جمله هپاتیت B، شپش تناسلی، تبخال تناسلی و سایر موارد وجود دارد که هر کدام علائم و نشانه های مخصوص به خود را داشته و از راه های رابطه جنسی واژینال، دهانی و یا مقعدی قابل انتقال هستند.
علت افزایش بیماری های مقاربتی
بر اساس آمار منتشر شده توسط مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) در اواخر سال گذشته، تعداد کل موارد سیفلیس، سوزاک و کلامیدیا در ایالات متحده در سال های گذشته به بالاترین حد خود رسیده است. در حالی که هر سه مورد از شایع ترین بیماری های مقاربتی و بیماری های جنسی را می توان با موفقیت با آنتی بیوتیک ها درمان کرد، عواقب پزشکی عدم درمان این بیماری ها می تواند ویرانگر باشد.
افراد مبتلا به بیماری های مقاربتی درمان نشده نه تنها در معرض خطر ابتلا به دیگران هستند، بلکه در برابر طیف وسیعی از مشکلات پزشکی از جمله ناباروری، حاملگی خارج رحمی و افزایش خطر HIV نیز آسیب پذیر هستند. هنگامی که سیفلیس اجازه داده شود تا به مرحله سوم خود برسد ، می تواند منجر به مشکلات عصبی شدید در افراد مسن شود، در حالی که سیفلیس مادرزادی یعنی سیفلیسی که در دوران بارداری از مادر به جنین منتقل می شود، می تواند منجر به سقط جنین، مرده زایی، مرگ نوزاد و مشکلات شدید فیزیکی و عصبی مادام العمر شود.
متاسفانه نوجوانان و بزرگسالان جوان نیمی از موارد جدید را تشکیل می دهند و به نظر می رسد که جوانان اقلیت آسیب پذیر هستند. یکی از دلایل آن تغییر در سیاست های آموزش جنسی در دو دهه گذشته است و آموزش های راه های پیشگیری و نحوه برقراری ارتباط جنسی سالم کم شده است، بنابراین نوجوانان مجبور به فراگیری این موراد از همسالان و یا فضای مجازی هستند. متاسفانه در دنیای گسترده فضای مجازی مطالب غیر علمی و زرد هم بسیار زیاد است.
در ضمن با افزایش روابط همجنسگرایی و برقراری رابطه جنسی مرد با مرد بدون مراقبت، بیماری های مقاربتی مثل ایدز و سوزاک افزایش یافته است. در ضمن انتقال مادرزادی سیفلیس از مادر به فرزندان نیز در سال های اخیر 40 درصد افزایش یافته است. در حالی که همه این بیماری ها با استفاده مداوم از کاندوم قابل پیشگیری هستند، بسیاری از جوانان دانش اولیه در استفاده از روش های جلوگیری را ندارند. همچنین افزایش شدید اعمال جنسی مانند دزدی کردن یا برداشتن کاندوم قبل یا در حین رابطه جنسی بدون اطلاع و رضایت شریک جنسی مشاهده شده است.
بیماری مقاربتی در مردان
انواع شایع بیماری های مقاربتی در مردان عبارت است از کلامیدیا، سوزاک، تریکومونیازیس و تبخال تناسلی. برخی از شایع ترین بیماری های مقاربتی در مردان ممکن است علائم یا نشانه هایی را ایجاد نکنند. علائم و نشانه های اولیه بیماری های مقاربتی شامل ضایعات یا زخم های تناسلی، ورم مجاری ادرار و علائم سیستماتیک که کل بدن را تحت تاثیر قرار می دهند، می باشد.
درک خطرات و دانستن علائم و نشانه های بیماری های مقاربتی رایج در مردان و افراد دارای آلت تناسلی برای هر فردی که از نظر جنسی فعال است بسیار مهم است. برخی از این بیماری ها در صورت تشخیص زودهنگام درمان داشته، اما برخی دیگر به سختی درمان داشته و یا هرگز درمان نمی شوند.
بیماری مقاربتی در زنان
از بین تمام عفونت ها و بیماری هایی که زنان را تحت تاثیر قرار می دهد، بیماری مقاربتی از شایع ترین آن ها است. پنج تا از بیماری های مقاربتی که شامل کلامیدیا، سوزاک، hpv، تبخال ناحیه تناسلی و هپاتیت B است، از رایج ترین بیماری هایی است که زنان به آن دچار می شوند.
بیماری های مقاربتی در زنان می تواند عواقب بلند مدت و کوتاه مدتی را برای سلامتی شما در صورت عدم تشخیص و درمان ایجاد کند. برخی از علائم اولیه STD شامل خارش واژن، درد لگن، خونریزی غیر طبیعی از واژن، ترشحات غیر معمول و درد است، اما همانطور که قبل تر ذکر شد هر بیماری مقاربتی علائم ندارد.
پیشگیری از بیماری های مقاربتی
بهترین راه برای جلوگیری از بیماری مقاربتی، استفاده از راه های پیشگیری از بیماری های مقاربتی است. و تنها راه بی خطر برای انجام این کار، اجتناب از تماس جنسی نا ایمن است. اما راه هایی برای ایمن تر کردن رابطه جنسی و کاهش خطر ابتلا به عفونت های مقاربتی وجود دارد که در اینجا برخی از آن ها شرح داده شده است.
قبل از انجام هر گونه فعالیت جنسی، در مورد سابقه جنسی با یک شریک جدید گفتگو کنید و تصمیم بگیرید که هر کدام با چه چیزی راحت هستید.
به طور منظم برای بیماری های مقاربتی آزمایش دهید، به خصوص اگر یک شریک جدید یا چندین شریک دارید. از هر شریکی بخواهید همین کار را انجام دهد.
در طول رابطه جنسی واژینال، مقعدی و دهانی از کاندوم به درستی استفاده کنید تا از عفونت های مقاربتی که از طریق مایعات پخش می شوند جلوگیری کنید. کاندوم های دهانی همچنین می توانند در هنگام رابطه جنسی دهانی محافظت کنند. البته استفاده صحیح از کاندوم های زنانه و مردانه لاتکس خطر ابتلا یا انتشار بیماری های مقاربتی را تا حد زیادی کاهش می دهد، اما به طور کامل از بین نمی برد.
واکسن HPV و هپاتیت B را دریافت کنید.
اگر در خطر ابتلا به HIV هستید، هر روز به مصرف داروهای PrEP یا پیشگیری قبل از مواجهه فکر کنید.
هنگام استفاده از الکل یا دارو های تفریحی مراقب باشید، زیرا این موارد می تواند احتمال رفتار های جنسی پرخطر را افزایش دهد.
سوالات متداول
1- بیماری های مقاربتی چیست؟
بیماری های مقاربتی که با نام های عفونت های مقاربتی و بیماری های آمیزشی و جنسی نیز شناخته می شوند در متن مقاله شرح داده شده است.
2- عفونت مقاربتی و تقاوت آن با بیماری مقاربتی چیست؟
بیماری مقاربتی و عفونت مقاربتی که اغلب اشتباه گرفته می شوند، در واقع یک چیز نیستند که در متن مقاله شرح آن ارائه شده است.
3- انواع بیماری های مقاربتی چیست؟
فهرست عفونت های مقاربتی بسیار طولانی است، اما بیماری های مقاربتی کمتری وجود دارد که در متن مقاله برخی از آن ها توضیح داده شده است.
