طرحواره تنبیه

همه ما گاهی اوقات ممکن است فکر کنیم که یک نفر یا حتی خودمان باید به دلیل یک کار اشتباه و برای جبران آن مجازات شویم. اگر طرحواره تنبیه که یکی از 18 تله های زندگی است در شما زیاد باشد، ممکن است انتظار بیش از حدی داشته باشید که افراد باید به دلیل مرتکب اشتباه، عدم رعایت استاندارد های اخلاقی، یا کوتاهی در عملکرد تنبیه شوند.

وقتی این طرحواره فعال می شود، به طور قابل توجهی ممکن است باعث نا امیدی هایی از خودمان یا دیگران شود و ممکن است ما را بدون صبر، آزرده، گناهکار، شرمنده و بیش از حد نگران و مضطرب در مورد نقص یا رفتارهای ناقص کند. این طرحواره مانند هر طرحواره دیگری علت در سنین کودکی داشته و درمان های مخصوص خود را دارد. در این مقاله در مورد طرحواره تنبیه صحبت شده است.

طرحواره تنبیه چیست

این طرحواره توسط جفری یانگ این گونه تعریف شده است، باور به این که مردم باید به خاطر اشتباهشان به سختی مجازات شوند. شامل تمایل به عصبانیت، نداشتن صبر، تنبیه و بی حوصلگی با افرادی از جمله خود است که انتظارات یا استاندارد های او را برآورده نمی کنند. آن ها تصور کرده که همیشه باید به خاطر اشتباهاتشان تنبیه شوند. افرادی که دارای طرحواره تنبیه می باشند اغلب به عنوان اخلاق گرا ها و منتقدان تند دیگران شناخته می شوند و به شدت کمالگرا هستند.

آنها همچنین اغلب خود را به دلیل تخلفات کوچک یا شکست های درک شده به سختی مجازات می کنند. به عنوان مثال، بسیاری از افرادی که به خود آسیب می رسانند و خود را از خوردن غذا محروم می کنند، دارای تله تنبیه هستند. البته همه ما گاهی اوقات ممکن است فکر کنیم که یک نفر یا حتی خودمان باید به دلیل یک کار اشتباه و به عنوان نوعی جبران مجازات شود. اگر طرحواره تنبیه را داشته باشید، ممکن است انتظار بیش از حدی داشته که افراد باید به دلیل مرتکب اشتباه، عدم رعایت استاندارد های اخلاقی یا ناتوانی در عملکرد مناسب تنبیه شوند.

اگر دارای این تله هستید شاید به خودتان اجازه ندهید که نقص انسانی عادی داشته باشید، به این معنی است که احتمالا یک منتقد درونی خشن خواهید داشت و هنگام اشتباه، سطح بالایی از ناراحتی را تجربه می کنید. در ضمن این افراد در بخشش به شدت مشکل داشته و مهارت همدلی با دیگران خیلی خوب بلد نیستند. زمانی که احساس نقص می کند به جای احساس خشم و افسردگی و غم خود را تنبیه می کند. این مسئله در افراد با اختلال شخصیت مرزی زیاد دیده می شود.

این افراد در واقع والد درونی پر رنگ و سرزنش گری داشته که آن ها را به دلیل مشکلاتشان به شدت تنبیه می کند، در واقع الگویی از یکی از والدین یا هر دوی آن ها است که در کودکی فرد را تنبیه می کردند. این طرحواره با طرحواره های عیب جویی، نقص و شرم، طرد شدن، انزوای اجتماعی و محرومیت هیجانی ارتباط دارد. نیاز پست این طرحواره نیاز به امنیت و درک شدن برخلاف تمام نقص ها بوده و ایجاد تحمل استرس و پریشانی در برابر ناملایمات زندگی است.

چنین افرادی اغلب طرحواره ای اضافه به نام تله بی اعتمادی-سوء استفاده نیز دارند که آنها را به این تصور می رساند که معمولا افراد بد رفتار می کنند و در صورت فرصت از آن ها استفاده می کنند. طرحواره نقص نیز به خوبی با تنبیه تناسب دارد. افرادی که طرحواره‌های نقص دارند، عمیقا این باور را دارند که به اندازه کافی خوب نیستند، اساسا خود را معیوب، تحقیر کننده و شایسته عشق نمی دانند. احساس نقص می تواند افراد را به سمت تنبیه خود سوق دهد و تنبیه می تواند احساس ناقص بودن افراد را تقویت کند.

حتما بخوانید: طرحواره نقص یا شرم

 

 

علائم طرحواره تنبیه

همانطور که مطرح شد افراد با تله زندگی تنبیه افرادی اخلاق مدار و به شدت سخت گیر هستند و به راحتی از اشتباهات گذر نمی کنند. برای تشخیص شدید بودن این طرحواره درون خود باید نشانه های آن را شناخت که در اینجا مطرح شده است. البته لزوما داشتن یک یا دو مورد از این موارد به معنی وجود طرحواره ناسازگار نیست.

وقتی مردم اشتباه می کنند باید مجازات شوند و پاسخگو باشند.

وقتی مردم کار اشتباهی انجام داده اند باید به آن ها گفته شود.

وقتی مردم برای رفتار بد خود تنبیه نمی شوند، ناراحت می شوم.

بخشیدن و فراموش کردن برایم سخت است و تمایل به کینه توزی دارم.

وقتی اشتباه می کنم بی رحمانه خودم را می زنم.

من خودم را با کارهای بدی که دیگران انجام می دهند درگیر می کنم، مخصوصا وقتی مسئولیتی را بر عهده نخواهند گرفت.

من صدای انتقادی قوی در ذهنم دارم که خودم و دیگران را خیلی سخت قضاوت می کند.

برای من سیاه و سفید وجود دارد و حد وسطی ندارد.

اگر کار را درست انجام ندهم باید عواقب آن را متحمل شوم.

مردم به من گفته اند که من بسیار منتقد و قضاوت کننده هستم.

اگر سرسختانه تلاش نکنم باید انتظار شکست یا همان تنبیه را داشته باشم.

حتما بخوانید: طرحواره محرومیت هیجانی

علت تله تنبیه

افراد مبتلا به این طرحواره تنبیه اغلب در دوران کودکی به دلیل اشتباهاتشان به شدت مورد انتقاد و یا تنبیه قرار می گرفتند. تجربه آزار کلامی و عاطفی در کودکی در افراد مبتلا به این طرحواره ها رایج است. آنها در سنین پایین از مراقبان خود یاد می گیرند که خطا ها و نقص ها قابل مجازات هستند. اگر شما این طرحواره را دارید ممکن است در کودکی نسبت به خطا ها و اشتباهات عادی که کودکان مرتکب می شوند، تنبیه شده و همدلی دریافت نکرده باشید.

بنابراین عدم استفاده از روش درست تنبیه کودک منجر به ایجاد این طرحواره می شود. والدین تنبیه گر معمولا عشق خود را به صورت شرطی به کودک انتقال داده و در صورتی که او با معیار های والدین رفتار و عمل کند مورد محبت قرار می گیرد. در این موارد یکی از والدین و یا هر دو آن ها معیار های سرسختانه و غیر متعادل داشته اند و در صورتی که کودک بر طبق معیار های آن ها رفتار نمی کرد به او احساس شرم انتقال داده و اعتماد به نفس و عزت نفس کودک را پایین می آوردند. این والدین معمولا به شدت از فرزندان انتقاد می کردند.

حتما بخوانید: طرحواره معیار های سرسختانه

تاثیر تله تنبیه

وقتی شما این طرحواره و یا هر طرحواره دیگری را دارید، می تواند هم برای شما و هم بر روابطتان تاثیر بگذارد. ممکن است احساس تنهایی کنید و با دیگرانی که قضاوت و انتقاد شما را طاقت فرسا می بینند و سپس تمایل به جدا شدن یا دوری از شما دارند این احساس را تجربه کنید. کنار آمدن با این شیطان شرور درونی می تواند سخت باشد، افراد با تله تنبیه از امتحان کردن چیز های جدید و اشتباه کردن می ترسند، گاهی اوقات ترک تحصیل می کنند، مواد مخدر یا الکل مصرف می کنند.

طرحواره تنبیه این افراد متاسفانه به دیگران نیز آسیب رسانده و افراد نزدیک آن ها را آزار می دهد چون آن ها معتقدند همه افراد باید به دلیل کار های خود مجازات شوند و نسبت به باقی افراد نیز سخت گیر و بدون انعطاف هستند. آن ها معتقدند باید همه چیز به بهترین نحو انجام شود و به همین دلیل در بسیاری مواقع دچار ناکامی، خشم و افسردگی می شوند. این افراد افکار صفر و صدی داشته و برخی را خوب مطلق دانسته و برخی را بد مطلق می دانند.

در ضمن رنجش یک احساس رایج برای افراد دارای این طرحواره است. بسیاری از افراد مبتلا به طرحواره تنبیه از قضاوت کردن یا آرزوی بد برای دیگران احساس رضایت می کنند. این افراد به دلیل تنبیه و سرکوب های دوران کودکی اعتماد به نفس کمی داشته و معمولا از خود راضی نیستند.

حتما بخوانید: کمالگرایی در کودکان

درمان طرحواره تنبیه

هدف طرحواره درمانی برای افراد با تله تنبیه این بوده که فرد نسبت به خود و دیگران کمتر تنبیه گر باشد. اگر در حال درمان به ویژه طرحواره درمانی هستید، درمانگر شما به جای تنبیه، پاسخ های دلسوزانه و بخشنده را یاد می دهد. به او یاد داده می شود که بسیاری مواقع نیازی به تنبیه شدن نیست و لزوما تنبیه بهترین راه نیست.

فرد درمانگر برای شما انگیزه ایجاد کرده و به آموزش می پردازد. این طرحواره وقتی که با طرحواره ای مثل تله نقص و شرم همراه باشد نسبت به تغییر مقاوم است. در اینجا برخی راه های درمان مطرح شده است.

1مزایا و معایب مجازات در مقابل بخشش را فهرست کنید. توجه داشته باشید که تنبیه روش موثری برای مقابله با اشتباهات خود یا دیگران نیست.

2هنگامی که طرحواره تنبیه ایجاد می شود، بین بخش تنبیه کننده و بخش بخشنده درونتان گفتگو های خیالی داشته باشید. از این تمرین برای حل مشکلات و مدیریت تعارضات استفاده کنید.

3با فهرست کردن مزایای تنبیه شدن، متوجه شوید که هزینه تنبیه از فواید آن بیشتر است. این آگاهی می تواند به ایجاد انگیزه در شما برای تغییر کمک کند.

4در موقعیت هایی که تمایل به سرزنش خود یا دیگران دارید، پاسخ های بخشنده تر را تمرین کنید.

حتما بخوانید: طرحواره ایثار

 

 

سوالات متداول

1- طرحواره تنبیه چیست؟

وقتی طرحواره تنبیه درون فرد فعال می شود به طور قابل توجهی ممکن است باعث نا امیدی هایی از خود یا دیگران شود که در متن مقاله به طور کامل توضیح داده شده است.

2- علائم طرحواره تنبیه چیست؟

همانطور که مطرح شد افراد با تله زندگی تنبیه افرادی اخلاق مدار و به شدت سخت گیر هستند و علائمی دارند که در متن مقاله کامل مطرح شده است.

3- درمان طرحواره تنبیه چگونه است؟

هدف طرحواره درمانی برای افراد با تله تنبیه این بوده که فرد نسبت به خود و دیگران کمتر تنبیه گر باشد که در متن مقاله کامل توضیح داده شده است.