یکی از هجده طرحواره زندگی طرحواره بازداری هیجانی است که در دسته تله های گوش به زنگی قرار دارد. فردی که طرحواره بازداری عاطفی دارد در موقعیت هایی که بیان احساسات مفید است، احساسات را مهار می کند و احساساتی مانند خشم، شادی، محبت و آسیب پذیری خفه می شوند.
این طرحواره مبتنی بر تلاش زیاد برای انجام کار های عقلانی و غیر شخصی در همه زمان ها، بدون توجه به آنچه در درون می گذرد، است. شخصی با این طرحواره ممکن است از احساس یا ابراز احساسات خاص خجالت بکشد. این طرحواره مانند باقی طرحواره ها علت های مشخص داشته و درمان نیز دارد. در این مقاله در مورد طرحواره بازداری هیجانی توضیح داده شده است.
طرحواره بازداری هیجانی چیست
افرادی که هشیار بوده، محدودیت یا بازداری داشته و یا فشارهای موفقیت را بیش از حد تجربه می کنند ممکن است یک یا چند طرحواره از این چهار طرحواره منفیگرایی-بدبینی، معیار های سرسختانه، بازداری هیجانی، تله تنبیه را داشته باشند. همه ما گاهی اوقات احساسات خود را در مواقع مناسب مهار می کنیم، مثلا در محل کار. اگر طرحواره بازداری هیجانی ایجاد کرده اید، ممکن است بازداری بیش از حد احساسات، ارتباطات، رفتارهای عاطفی یا حتی افکار خود را تجربه کنید.
هنگامی که به طور مکرر تمرین کنید، این می تواند تا آنجا پیش رود که نتوانید احساسات خود را تجربه کنید و در عوض آنها را با بی حسی جایگزین کنید. گاهی اوقات، این در غرور خود به اینکه فردی عقلانی و نه احساسی هستید، منعکس می شود. هنگامی که این طرحواره فعال می شود، بهطور قابل توجهی ممکن است باعث کناره گیری و اجتناب از احساسات شود، که می تواند بر روابط ما که مبتنی بر آسیب پذیری مشترک، محبت، ارتباط و نیازها و خواسته ها است، فشار وارد کند.
ممکن است برای جلوگیری از عواقب منفی، مانند شرم، احساس گناه یا از دست دادن کنترل، درگیر بازداری باشیم، یا ممکن است به مکانیزمی خودکار تبدیل شده باشد که به وسیله آن از خود محافظت می کنیم. نیاز واقعی پشت این طرحواره این است که برای بیان آسیب پذیری های خود احساس امنیت کنیم و نه تنها بهرغم ضعفمان، بلکه به دلیل باز بودن برای به اشتراک گذاشتن احساسات خود با دیگران، عشق دریافت کنیم.
این افراد از نظر هیجانی سطحی بوده و در روابط خود نیز از بیان کردن احساسات خودداری می کنند و به همین دلیل بسیاری از روابطشان تخریب می شود. این طرحواره با تله معیار های سرسختانه و شخصیت وسواسی جبری ارتباط و همپوشانی دارد. فرد با تله بازداری هیجانی تصور کرده که اگر هیجانات خود را بروز دهد، ممکن است کنترل خود را از دست بدهد. یا فکر کرده که دچار شرم می شود و یا دیگران او را قضاوت کرده و حتی تنبیه می کنند.
این افراد معمولا خشم منفعل زیادی داشته و ناراحت هستند، اما به جای بروز آن خود را بی تفاوت نشان می دهند و خویشتن داری زیادی دارند. آن ها معمولا همدلی، دلسوزی و محبت را نیز بروز نمی دهند و همین امر منجر به سردرگمی طرف مقابلشان می شود. البته خویشتن داری تا حد زیادی خوب است اما این افراد هیجان هایی که باید مطرح شود را بازداری می کنند. به طور متقابل ای افراد در بسیاری مواقع جذب افراد هیجانی و تکانشی می شوند.
علائم طرحواره بازداری هیجانی
همانطور که مطرح شد افراد با تله زندگی بازداری هیجانی، هیجانات خود را به سختی بروز می دهند. برای تشخیص آن در خود نشانه هایی مطرح شده است که اگر بیشتر آن ها در مورد شما صدق می کند، احتمالا دارای این طرحواره هستید.
مردم مرا از نظر عاطفی درهم تنیده می بینند.
برای من دشوار است که واقعا بفهمم چه احساسی دارم.
بیان احساساتم شرم آور است و از آن ها خجالت می کشم.
من از دریافت کردن یا دادن محبت چندان راحت نیستم.
گاهی اوقات احساس می کنم که اگر آن را بیرون بدهم غرق در احساسات می شوم.
می ترسم که اگر عصبانیتم را از بین ببرم، کنترلم را کاملا از دست بدهم.
در درونم خشم و کینه زیادی دارم.
وقتی دیگران در مورد احساسات خود صحبت می کنند یا احساساتی می شوند، احساس ناراحتی می کنم.
برای من سخت است که گرم و خود جوش باشم.
برای من دشوار است که بدانم دیگران چه احساسی دارند.
علت تله بازداری هیجانی
افراد مبتلا به طرحواره های بازداری هیجانی اغلب در خانواده هایی بزرگ می شوند که در آن ابراز احساسات مورد انتقاد، تمسخر یا تنبیه قرار می گیرد. اغلب کل خانواده که گاهی اوقات توسط فرهنگی که خانواده از آن سرچشمه می گیرد حمایت می شود، الگوی مشابهی را برای پنهان نگه داشتن احساسات در همه زمان ها اتخاذ می کنند. در این نوع محیط، پنهان کردن احساسات تبدیل به یک عمل محافظت از خود می شود.
همانطور که کودک رشد می کند، شکستن این عادت بسیار سخت است، به طوری که فردی که این گونه بزرگ شده است می تواند حتی در شرایطی که انجام این کار کاملا ایمن و کاملا سازنده است، قادر به ابراز احساسات نباشد. در بین سبک های دلبستگی کودکان، معمولا این افراد سبک دلبستگی اجتنابی داشته اند و والدین معمولا به ابراز احساسات و گریه های او توجه زیادی نشان نداده اند.
تاثیر تله بازداری هیجانی
افراد با طرحواره بازداری عاطفی معمولا خیلی احساسات را دریافت نکرده و توانایی شناسایی احساسات خود را نیز ندارند، در ضمن به محرک هایی که به آن ها وارد می شود نیز واکنش های هیجانی بسیاری ندارند. بنابراین آن ها معمولا از بسیاری چیز ها لذت نبرده و هیجان زیادی را تجربه نمی کنند. بنابراین بسیاری از آن ها دچار افسردگی می شوند. این افراد اجازه تجربه احساسات را به خود نداده اما همچنان احساسات درون آن ها هست، بنابراین از نظر سلامت روان به مشکل می خورند.
این افراد در روابط خود احساس تنهایی کرده و دلیل آن را نمی دانند و علت آن ها عدم اشتراک گذاشتن احساسات با شریک زندگی است. بنابراین صمیمت آن ها با دیگران کم بوده و دچار مشکلات زناشویی زیادی می شوند. طرف مقابل این افراد نیز به طور متقابل به دلیل عدم اشتراک احساسات فرد، حس نیازمندی پیدا کرده و دچار مشکل می شود.
فرد با تله بازداری هیجانی توانایی تحمل هیجانات زیاد افراد را نداشته و گاهی جلوی بروز دیگران را نیز می گیرد. به این صورت که آن ها را نصیحت کرده، باید و نباید گفته و به طور کلی تلاش برای درست کردن آن ها دارد که این خود با اختلال شخصیت وسواسی جبری ارتباط دارد. این افراد دچار اعتیاد نیز شده و به خصوص در حوزه اعتیاد به رابطه جنسی دچار مشکل می شود. زیرا به راحتی در جاهای دیگر هیجان را تخلیه نکرده ودر سکس این فرصت به او دست می دهد. حتی ممکن است به روسپی گری پرداخته و یا با افراد روسپی ارتباط برقرار کند. اعتیاد به مواد مخدر و الکل نیز در این افراد بسیار است زیرا برای بیان و تجربه برخی هیجانات به او کمک می کند. اما ممکن است به طور اغراق آمیز این ابراز هیجان رخ دهد و رفتار بازداری او جبران غیر سازنده شود.
درضمن این افراد برای جبران این بازداری هیجانی جذب افراد هیجانی شده که احساسات خود را به طور شدیدی بروز می دهند، برای مثال جذب افراد با اختلالات شخصیت نمایشی می شوند. اگرچه بعد ها دچار مشکل شده و به دلیل عدم درک یکدیگر و کنترل گری فرد با بازداری هیجانی عموما از هم جدا می شوند.
درمان طرحواره بازداری هیجانی
بهترین راه برای درمان افراد با تله بازداری هیجانی مراجعه به طرحواره درمانگر است، در این درمان هدف درمانگر آموزش بیان و ابراز هیجانات به فرد بوده و نحوه مناسب این بروز احساسات به اون آموزش داده می شود. به او یاد داده می شود که در فعالیت های مختلف با افراد شرکت کرده و بیشتر از حضور دیگران و احساسات خود به روش سالم لذت ببرد. همچنین به آن ها یاد داده می شود که هیجانات دیگران را بپذیرند و به کنترل و نصیحت نپردازند. گروه درمانی برای این افراد بسیار مناسب است. در اینجا برخی راه های درمان طرحواره بازداری عاطفی مطرح شده است.
احساسات مثبت و منفی خود را با افراد مهم ابراز کنید.
تعادل را در طیفی از بیان عاطفی بیابید نه اینکه بیان هیجان خود را به عنوان یک رفتار «همه یا هیچ» ببینید. هدف خود را رسیدن به موقعیت متوسط قرار دهید.
مزایای احساسی بودن بیشتر با دیگران را فهرست کنید.
تعادل را در طیفی از بیان عاطفی بیابید نه اینکه بیان هیجان خود را به عنوان یک رفتار «همه یا هیچ» ببینید. هدف خود را رسیدن به موقعیت متوسط قرار دهید.
پیامد های مثبت ابراز احساسات خود را بشناسید و فهرست کنید. توجه داشته باشید که می توانید از قضاوت خود در مورد ابراز احساسات استفاده کنید که به شما این امکان را می دهد که احساس راحتی بیشتری داشته باشید و تمایل به آزمایش با بیان داشته باشید.
همچنین، سعی کنید به طور فزاینده ای در فعالیت های سرگرم کننده شرکت کنید. این راه برای افرادی که طرحواره انزوای اجتماعی دارند نیز مناسب است.
پیش بینی های منفی خود را به چالش بکشید که اگر احساساتی تر باشید چه اتفاقی می افتد. هم آنچه را که پیش بینی می کنید در صورت ابراز احساساتتان اتفاق می افتد را بنویسید و هم وقتی احساسات خود را ابراز می کنید چه اتفاقی می افتد. سپس نتایج پیش بینی شده را با نتایج واقعی مقایسه کنید.
صرف زمان بیشتر با افرادی که به راحتی احساسات خود را ابراز می کنند و استفاده از آنها به عنوان الگو و راهنما نیز می تواند تفاوت مثبتی ایجاد کند.
به طبیعت رفته و به خود اجازه کنجکاوی بدهید.
به کلاس هایی مثل رقص یا نقاشی رفته تا هیجانات از این طریق تخلیه شود.
به طور کلی حداقل از یک جهت، غلبه بر طرحواره بازداری عاطفی دشوارتر از غلبه بر طرحواره های دیگر است. از آنجایی که بازداری عاطفی، مدیریت منطقی همه چیز را تشویق می کند، تلاش برای ارزیابی منطقی افکار خود در مورد احساس بازداری می تواند فرد را به جای نشان دادن، به طور عمیق تر به ذهنیت بازداری هیجانی بکشاند.
سوالات متداول
1- طرحواره بازداری هیجانی چیست؟
فردی که طرحواره بازداری عاطفی دارد در موقعیت هایی که بیان احساسات مفید است به بازداری هیجاناتش می پردازد که در متن مقاله شرح داده شده است.
2- علائم طرحواره بازداری هیجانی چیست؟
افراد با تله زندگی بازداری هیجانی، هیجانات خود را به سختی بروز می دهند و علائمی دارند که به راحتی می توان تشخیص داد و در متن مقاله توضیح داده شده است.
3- درمان طرحواره بازداری هیجانی چیست؟
بهترین راه برای درمان افراد با تله بازداری هیجانی مراجعه به طرحواره درمانگر است اما در متن مقاله برخی راه های کمک به خود شرح و توصیح داده شده است.
پاسخ مشاور: بله گاهی افراد فقط در زمینه روابط عاطفی این تله را دارند
پاسخ مشاور: می توانید از تست طرحواره استفاده کنید
پاسخ مشاور: بله امکانش هست