شرم چیست

برای مشاوره در مورد احساس شرم

همه ما در یک زمان احساس شرم کرده ایم. شاید به خاطر اشتباه تلفظ کردن یک کلمه معمولی یا ظاهرمان با لباس شنا مسخره شدیم یا شاید یکی از عزیزان شاهد دروغ گفتن ما بوده است. شرم، احساس ناخوشایندی است که در درون خود احساس می کنیم، زمانی که به نظر می رسد پناهگاه امنی در برابر نگاه قضاوت کننده دیگران نداریم.

ما نسبت به خود احساس کوچکی و بدی داریم و آرزو می کنیم که بتوانیم ناپدید شویم. اگر چه شرم یک احساس جهانی است، اما چگونگی تاثیر آن بر سلامت روان و رفتار بدیهی نیست. البته محققان در پرداختن به این سوال پیشرفت خوبی داشته اند. در این مقاله در مورد شرم، علت و راه های کنار آمدن با آن و تفاوت با احساس گناه صحبت شده است.

شرم چیست

شرم را می توان به عنوان احساس خجالت یا حقارت که ناشی از انجام کاری ناشایسته، غیر اخلاقی یا نامناسب است، تعریف کرد. افرادی که شرم را تجربه می کنند معمولا سعی می کنند چیزی را که از آن احساس شرم می کنند پنهان کنند. وقتی شرم مزمن است، می تواند شامل این احساس شود که شما اساسا نقص دارید. اما تشخیص شرم در خود اغلب دشوار است.

در حالی که شرم یک احساس منفی است، اما منشا آن در بقای ما به عنوان یک قسمت انکار ناپذیر نقش دارد. بدون شرم، ممکن است نیازی به پایبندی به هنجارهای فرهنگی، پیروی از قوانین، یا رفتاری که به ما اجازه دهد به عنوان موجودات اجتماعی وجود داشته باشیم، پیدا نکنیم. از آن جایی که ما می خواهیم در جامعه پذیرفته شویم، شرم یک ابزار تکاملی است که همه ما را تحت کنترل نگه می دارد.

احتمالا در دوره های مختلف زندگی خود احساس شرمندگی کرده اید و خواهید داشت. شرم می تواند چند ساعت یا حتی چند روز طول بکشد. با این حال شرم مضر از آن جا ناشی می شود که دائما به شما می گویند کافی نیستید. این منجر به خود گویی منفی می شود که با شما می ماند و تبدیل به طرحواره شرم و نقص می شود.

بنابراین شرم زمانی می تواند مشکل ساز شود که درونی شده و منجر به ارزیابی بیش از حد خشن از خود به عنوان یک فرد شود. این منتقد درونی ممکن است به شما بگوید که شما فردی بد، بی ارزش یا به درد نخور هستید. حقیقتا این که چقدر عمیقا احساس شرمندگی می کنید، ربطی به ارزش شما یا کار های اشتباهی که انجام داده اید ندارد.

تفاوت شرم و احساس گناه

شرم و احساس گناه با هم تفاوت دارند. مثلا شما در دبستان در حال مسخره کردن همکلاسی تان گرفتار شده اید و والدینتان به شدت شما را سرزنش کرده اند: «تو باید از رفتاری که با او داشتی خجالت بکشی». انتقاد آن ها باعث ایجاد احساس گناه می شود. از کارهای خود پشیمان شده اید و می خواهید رفتار شرم آور خود را جبران کنید تا یک بار دیگر تایید آن ها را جلب کنید.

احساس گناه به اعمال خاصی مربوط می شود، مانند:

اشتباه کردن
انجام کاری که می دانید نباید انجام دهید
آسیب رساندن به شخص دیگری، عمدا یا غیر عمدا

مردم اغلب بحث در مورد گناه را آسان تر می کنند، شاید تا حدی به این دلیل که احساس گناه به معنای پشیمانی است. وقتی پشیمان می شوید و می خواهید هر آسیبی که ایجاد کرده اید را جبران کنید، ممکن است طبیعی تر به نظر برسد که در مورد یک کار اشتباه صحبت کنید.

مانند احساس گناه، شرم نیز می تواند باعث تغییر رفتار شود، زیرا نا امیدی از خودتان می تواند شما را از انجام اشتباه مشابه باز دارد. اما شرم به احساس شما نسبت به خود مربوط می شود و می تواند عمیق تر شود، بنابراین این احساسات ممکن است مدت ها پس از عذرخواهی یا جبران با شما باقی بماند. شرم مضر به شرمی اطلاق می شود که به اطراف می چسبد و شروع به آلوده کردن دید شما می کند.

علت شرم چیست

آیا در مورد این که چه چیزی باعث شرمساری شما می شود تعجب می کنید؟ علل بالقوه مختلفی برای انواع مختلف شرم وجود دارد، برخی گذرا و برخی دیگر که ممکن است در دوران کودکی منشاء گرفته باشند. علاوه بر این گاهی اوقات نگرانی های مربوط به سلامت روان می تواند به خودی خود باعث شرمندگی شود. برخی از علت های شرم شامل موارد زیر است:

هر گونه اختلال سلامت روان که مستلزم انتقاد از خود یا قضاوت باشد (مانند اختلال اضطراب اجتماعی)

با استاندارد های بیش از حد بالایی که برای خود تعیین کرده اید، نتوانید زندگی کنید.

احساس می کنید که نقص یا نارسایی شما آشکار خواهد شد.

تروما یا غفلت دوران کودکی

قربانی قلدری شدن

بر آورده نشدن انتظارات یا تجربه شکست

طرد شدن از سوی دیگران یا تضعیف یک رابطه

توجه به این نکته مهم است که نوزادان به طور طبیعی شرم را تجربه می کنند بدون اینکه هرگز این احساس را یاد بگیرند. به این ترتیب، واکنش شرمساری طبیعی و نرمال است. با این حال وقتی افراطی شود، مشکل ساز می شود.

معایب احساس شرم چیست

اگر به دریافت پیام های منفی در مورد شخصیت یا هوش خود ادامه دهید، احتمالا در نهایت آن ها را درونی خواهید کرد. این یک پاسخ کاملا طبیعی است، اما از مضرات آن کم نمی کند. به جای اینکه برای مدت کوتاهی از انتخاب های ضعیف خجالت بکشید و از آن ها درس بگیرید، تصور (کاذب) بی ارزشی از خود می سازید. این شرم بخشی از وجود شما می شود، به تصویر شما آسیب می رساند و بخشی از خودگویی منفی شما می شود، به ویژه در دوران کودکی، زمانی که شما هنوز در حال کشف ادراک از خود هستید.

شرم مضر جلوی دید مثبت تر از خود را می گیرد. اگر فکر می کنید دوست نداشتنی، احمق یا هر تعداد چیز های منفی و نادرست دیگر هستید، ممکن است این ها را حالت های دائمی ببینید که نمی توانید برای تغییر آن کاری انجام دهید و برای ایجاد عزت نفس سالم تلاش کنید. در اینجا برخی معایب احساس شرم شرح داده شده است.

شما را منزوی می کند.

باور پیام های منفی در مورد خود می تواند شما را به دوری و کناره گیری از دیگران سوق دهد. این ایده که شما ارزش دوستی یا صمیمیت را ندارید می تواند باعث شود که در مورد آشکار کردن خود واقعی خود برای افرادی که به نظر به شما اهمیت می دهند، مضطرب شوید.

شرم مضر می تواند به اعمالی مانند خیانت یا عدم صداقت مرتبط باشد که از آن ها پشیمان می شوید. ممکن است نگران باشید که در نهایت با هر کسی که سعی می کنید با او رابطه برقرار کنید، آسیب می بینید یا تصمیم می گیرید که شایسته فرصت دیگری نیستید.

باعث ناراحتی عاطفی می شود.

خودگویی منفی یا نشخوار فکری که معمولا همراه با شرم است می تواند احساسات ناخواسته ای را تحریک کند، مانند:

خشم، هم نسبت به خود و هم نسبت به دیگران
خود بیزاری
نگرانی و ترس
غمگینی
خجالت

شرم مضر نیز می تواند به کمال گرایی دامن بزند. شرم می تواند تفاوتی بین دید شما از خود و تصور شما از خود ایده آل باشد.

روی روابط تاثیر می گذارد.

زندگی با شرم مضر می تواند راحت بودن در برابر دیگران را دشوار کند. ممکن است تصور کنید اگر آن ها یاد بگیرند که واقعا چقدر وحشتناک هستید، فرار می کنند. بنابراین شما بسیاری از بخش های خودتان را دور نگه می دارید و هرگز احساس راحتی نمی کنید که گارد خود را در برابر اطرافیان پایین بیاورید. این می تواند شما را دور به نظر برساند، بنابراین ممکن است عزیزان احساس کنند چیزی را پنهان می کنید و برای اعتماد به شما مشکل دارند.

شرم همچنین می تواند به تعارضات رابطه کمک کند. انتقاد یا اظهار نظر سازنده با نیت خوب در مورد رفتار شما، هرچند مهربان یا همدلانه، می تواند به شما یادآوری کند که در اوایل زندگی شرمنده شده اید و ایده های غلط شما را تقویت می کند. دشواری در پذیرش انتقاد همسر می تواند حالت تدافعی، احساس خشم و غم را برانگیزد و باعث شود که شریک زندگی خود را مورد انتقاد قرار دهید یا از نظر عاطفی خاموش شوید.

می تواند منجر به رفتار های مضر شود.

زندگی با شرم خوشایند نیست و بسیاری از مردم برای مدیریت یا بی حس کردن درد ناشی از آن، به راهبرد های مقابله ای ناسالم روی می آورند. سوء مصرف مواد، آسیب رساندن به خود، یا عادات غذایی بی نظم همگی می توانند به عنوان تلاش هایی برای جلوگیری از شرم و تلاش های ناسازگار برای بازگرداندن کنترل زندگی شما عمل کنند. این روش های مقابله ممکن است تسکین کوتاه مدتی ارائه دهند، اما کاری برای التیام شرم انجام نمی دهند.

شرم چیست

کنار آمدن با احساس شرم

آیا می دانید چگونه کمتر احساس شرم کنید؟ سه مرحله اصلی برای درمان شرم شما وجود دارد. اولین مورد این است که به جای اجتناب از شرمتان، آن را بررسی کنید. دومی در آغوش کشیدن شرم شماست و سومی رسیدن به پذیرش. در زیر به بررسی هر یک از این مراحل می پردازیم.

1شرم خود را کاوش کنید.

اولین گام برای کنار آمدن با احساس شرم این است که بفهمید موضوع چیست. این مسئله مهمی است زیرا اگر احساس شرم را برای خود تشخیص نداده باشید، شفای شرم برای شما غیر ممکن خواهد بود. یکی از راه های تشخیص شرم این است که در موقعیت های مختلف به احساسات خود توجه کنید. چه زمانی احساس شرم شما تحریک می شود؟ و وقتی احساس شرم می کنید، چه واکنشی نشان می دهید یا چه احساسی متفاوت دارید؟

2شرم خود را در آغوش بکشید.

اکنون که شرم خود را شناسایی و تصدیق کرده اید، زمان آن فرا رسیده است که برای پذیرش شرم خود کار کنید. در حالی که این ممکن است غیرقابل تصور باشد، اما برای بهبودی از شرم، لازم است آن احساسات را از دنیای درونی خود بیرون بیاورید و به روشنایی روز بیاورید.

طبیعی است که بخواهید هنگام انجام این کار، دفاع و موانع ایجاد کنید. بنابراین مهم است که عشق و پذیرش خود را نشان دهید و اطراف خود را با افرادی احاطه کنید که همین را به شما نشان دهند. شما به مکانی امن برای تعلق داشتن و گروهی نیاز دارید که شما را با عشق بی قید و شرط غرق کند. این کار راهی برای افزایش عزت نفس نیز هست.

3برای پذیرش شرم هدف بگذارید.

همان طور که این فرایند را طی می کنید، مهم است که باور ها و نگرش های خود را در مورد خودتان دوباره بررسی کنید. این زمانی است که شروع به رد کردن باورهای قدیمی کنید مبنی بر اینکه مشکلی در شما وجود دارد. در عوض واقعیت جدید خود را بپذیرید که همان طور که هستید قابل قبول و دوست داشتنی است. شما همچنین این واقعیت را باید بپذیرید که ممکن است اشتباه کنید و این اشکالی ندارد. در این مدت ممکن است بخواهید یک مشاور یا همراه پیدا کنید که بتواند به شما در تعیین اولویت ها و تصمیم گیری کمک کند.

سوالات متداول

1- شرم چیست؟

شرم را می توان به عنوان احساس خجالت یا حقارت که ناشی از انجام کاری ناشایسته، غیر اخلاقی یا نامناسب است، تعریف کرد که در متن مقاله کامل توضیح داده شده است.