اگر نمی توانید زندگی خود را بدون فضای مجازی مثل اینستاگرام و تلگرام تصور کنید، احتمالا قربانی قدرت قوی ای شده اید که شبکه های اجتماعی بر مردم دارند. این احتمال وجود دارد که شما نیز برخی از اثرات منفی رسانه های اجتماعی را بر مردم دیده باشید. متاسفانه، آسیب های فضای مجازی برای بسیاری از ما بسیار واقعی است.
در حالی که بسیاری از ما از در ارتباط ماندن در فضای مجازی لذت می بریم، استفاده بیش از حد می تواند احساسات اعتیاد، اضطراب، افسردگی، انزوا و سایر مشکلات روانی را تحریک کند. این اثرات روانی و جسمی گاهی جبران ناپذیر هستند. در این مقاله در مورد آسیب های فضای مجازی و استفاده بی رویه از آن صحبت شده است.
دلایل استفاده بیش از اندازه از فضای مجازی
این روز ها بیشتر ما از طریق گوشی هوشمند یا تبلت خود به رسانه های اجتماعی و فضای مجازی مانند تلگرام و اینستاگرام یا یوتیوب دسترسی داریم. در حالی که این امر باعث می شود که در تماس باشید، اما به این معنی است که رسانه های اجتماعی همیشه در دسترس هستند. این اتصال شبانه روزی و فوق العاده می تواند مشکلات کنترل تکانه ایجاد کنند و آلارم و نوتیفیکیشن های مداوم بر تمرکز شما تاثیر می گذارد، خواب شما را مختل می کند و شما را برده تلفنتان می کند و منجر به آسیب های فضای مجازی می شود.
پلتفرم های فضای مجازی طوری طراحی شده اند که توجه شما را به دام بیندازند، شما را آنلاین نگه دارند و کاری می کنند که مرتبا صفحه خود را برای به روز رسانی بررسی کنید و در نتیجه به اعتیاد به فضای مجازی دچار شوید. این نحوه کسب درآمد شرکت ها است. اما مانند اعتیاد به قمار یا اعتیاد به نیکوتین، الکل یا مواد مخدر، استفاده از فضای مجازی می تواند هوس های روانی ایجاد کند.
هنگامی که شما یک لایک، اشتراک گذاری یا واکنش مثبتی نسبت به یک پست دریافت می کنید، می تواند باعث ترشح دوپامین در مغز شود، همان ماده شیمیایی مخصوص پاداش گرفتن که به دنبال برنده شدن در یک بازی، خوردن یک تکه شکلات، یا روشن کردن سیگار است. هرچه بیشتر به شما پاداش داده شود، می خواهید زمان بیشتری را در فضای مجازی صرف کنید، حتی اگر برای سایر جنبه های زندگی شما مضر باشد.
آسیب های فضای مجازی چیست
انسان موجودی اجتماعی است. ما برای پیشرفت در زندگی به همراهی دیگران نیاز داریم و استحکام ارتباطات ما تاثیر زیادی بر سلامت روان و شادی ما دارد. بنابراین یکی از دلایل اعتیاد به فضای مجازی و تکنولوژی نیز همین موضوع است. هر اعتیادی هم معایبی به همراه دارد که در اینجا معایب فضای مجازی شرح داده شده است.
افسردگی و اضطراب
آیا چندین ساعت در روز را صرف فضای مجازی می کنید؟ صرف طولانی مدت در سایت های فضای مجازی می تواند بر روحیه شما تاثیر منفی بگذارد. در واقع کاربران اجتماعی مزمن بیشتر احتمال دارد سلامت روانی ضعیف، از جمله علائم اضطراب و افسردگی را به عنوان آسیب فضای مجازی گزارش کنند.
برای فهمیدن دلیل آن نیازی به تفکر نیست. رسانه های اجتماعی به شما امکان می دهند بهترین بخش های زندگی دیگران را که با دقت انتخاب شده اند، ببینید، سپس آن ها را با موارد منفی زندگی خود (که فقط شما می بینید) مقایسه می کنید. مقایسه خود با افراد دیگر راهی مطمئن به سوی اضطراب و ناراحتی است و رسانه های اجتماعی انجام این کار را بسیار آسان کرده اند.
بنابراین چگونه از رسانه های اجتماعی بدون ایجاد ناراحتی روانی استفاده کنید؟ طبق تحقیقات زمان توصیه شده ای که باید در شبکه های اجتماعی صرف کنید حدود نیم ساعت در روز است. مانند بسیاری از بیماری های بالقوه دیگر در زندگی، همه چیز در مورد اعتدال است.
اگر بعد از دیدن صفحات اجتماعی که دنبال می کنید، ناراحت شدید، شبکه هایی که استفاده می کنید و افرادی که دنبال می کنید را نیز عوض کنید. احتمال اینکه پس از خواندن مشاجرات سیاسی و اخبار روز احساس اضطراب کنید بسیار بیشتر از دیدن به روز رسانی های سرگرم کننده از نوازندگان مورد علاقه تان یا عکس های حیوانات خانگی دوستانتان است.
زورگویی سایبری
قبل از رسانه های اجتماعی قلدری چیزی بود که انجام آن تنها به صورت چهره به چهره امکان پذیر بود. با این حال اکنون مردم می توانند به صورت آنلاین دیگران را مورد آزار و اذیت قرار دهند، چه ناشناس یا حتی از سمت فرد آشنا. امروزه همه می دانند که آزار و اذیت سایبری چیست و بیشتر ما دیده ایم که چه بلایی سر فرد می آورد.
در حالی که رسانه های اجتماعی دیدار با افراد جدید و دوستیابی را آسان تر می کنند، اما به افراد ظالم نیز این امکان را می دهد تا با تلاش کمی دیگران را اذیت کنند. عاملان قلدری می توانند از ناشناس بودن در شبکه های اجتماعی برای جلب اعتماد مردم استفاده کنند و سپس آن ها را در مقابل همسالان خود به وحشت بیاندازند. به عنوان مثال آن ها ممکن است یک پروفایل جعلی ایجاد کنند و با همکلاسی خود رفتار دوستانه ای داشته باشند، سپس بعدا به آن ها خیانت کنند و به صورت آنلاین ان ها را شرم زده کنند.
این حملات آنلاین اغلب زخم های ذهنی عمیقی بر جای می گذارند و حتی در برخی موارد افراد را به صدمه زدن به خود یا گرفتن جان خود سوق می دهند. و همانطور که مشخص است، آزار و اذیت اینترنتی فقط کودکان را تحت تاثیر قرار نمی دهد. بزرگسالان نیز می توانند قربانی سوء استفاده آنلاین شوند. از آن جایی که صفحه های نمایش چهره ما را پنهان می کنند، می توانید بدون اینکه متوجه شوید در رسانه های اجتماعی و سایر وبسایت ها یک آدم تند و تیز باشید.
FOMO (ترس از دست دادن)
ترس از دست دادن (FOMO) پدیده ای است که تقریبا همزمان با ظهور رسانه های اجتماعی برجسته شد. جای تعجب نیست که یکی از گسترده ترین اثرات منفی رسانه های اجتماعی بر جامعه است. فومو دقیقا همان چیزی است که به نظر می رسد، نوعی اضطراب که وقتی می ترسید تجربه مثبتی را که شخص دیگری دارد از دست بدهید، دچار آن می شوید. به عنوان مثال ممکن است دائما پیام های خود را بررسی کنید تا ببینید آیا کسی شما را دعوت کرده است یا نه، یا تمام روز روی اینستاگرام خود تمرکز کنید تا مطمئن شوید هیچ کس بدون شما کار جالبی انجام نمی دهد. همچنین ممکن است تصاویری از یک کار سرگرم کننده را مشاهده کنید که دوستانتان توانسته اند انجام دهند و احساس می کنید که نمی توانید بروید زیرا مسئولیت دیگری دارید.
این ترس از آنچه در فضای مجازی می بینید سوخت دائمی دریافت می کند. با افزایش استفاده از فضای مجازی، شانس بهتری برای شما وجود دارد که ببینید شخصی بیشتر از شما در حال حاضر سرگرم است و این دقیقا همان چیزی است که باعث FOMO می شود.
انتظارات غیر واقعی
همانطور که بیشتر مردم احتمالا می دانند، فضای مجازی انتظارات غیر واقعی از زندگی و دوستی را در ذهن ما شکل می دهند. اکثر سایت های فضای مجازی فقدان شدید اعتبار آنلاین دارند. مردم از اسنپ چت برای به اشتراک گذاشتن ماجراجویی های هیجان انگیز خود استفاده می کنند، پست هایی در مورد این که چقدر اطرافیان مهم خود را در فیس بوک دوست دارند، ارسال می کنند و صفحه اینستاگرام خود را با عکس های بسیار نمایشی بارگذاری می کنند.
اما در واقعیت، شما هیچ راهی ندارید که بدانید آیا همه این ها یک صحنه نمایش است یا خیر. در حالی که در ظاهر عالی به نظر می رسد، آن شخص ممکن است بدهی هنگفتی داشته باشد، شرایط بدی با دیگر افراد مهم خود داشته باشد و فقط به دنبال لایک های اینستاگرام به عنوان نوعی اعتبارسنجی باشد. یک راه ساده برای رهایی از این آشفتگی این است که همه از دروغگویی در رسانه های اجتماعی دست بکشند. اما در عصر اینفلوئنسرهای اینستاگرام و یوتیوبر هایی که میلیونها دلار از غیر معتبر بودن درآمد کسب می کنند، این اتفاق به این زودی ها رخ نخواهد داد.
تصویر بدنی منفی
صحبت از سلبریتی های اینستاگرام شد و یکی دیگر از معایب فضای مجازی، اگر به اکانت های محبوب اینستاگرام نگاهی بیندازید، افراد زیبای باور نکردنی را خواهید دید که لباس های گران قیمت را بر روی اندام بی نقص خود می پوشند و در کمال تعجب، تصویر بدن اکنون تقریبا برای همه یک مشکل است. البته دیدن روزانه افراد زیادی که ظاهرا کامل هستند (طبق استاندارد های جامعه)، شما را متوجه می کند که چقدر با آن عکس ها متفاوت به نظر می رسید و همه در این شرایط به نتیجه گیری سالمی نمی رسند.
این واقعا مهم است که به یاد داشته باشید که همه انسان هستند. هیچ کس هر روز مانند یک سوپر مدل از خواب بیدار نمی شود و در حالی که بسیاری از افراد برای تمرین دادن بدن خود تلاش های زیادی کرده اند، این برای همه افرادی که خوش اندام به نظر می رسند صدق نمی کند. بسیاری از مردم در جستجوی شهرت در شبکه های اجتماعی، قطعا مسیرهای ناسالمی را برای جذاب تر نشان دادن در پیش گرفته اند. اطراف خود را با افرادی احاطه کنید که شما را به خاطر آنچه هستید دوست دارند، و دیگر نیازی به استرس در مورد زیبایی جعلی اینستاگرام نخواهید داشت.
الگوهای خواب ناسالم
علاوه بر افزایش موارد اضطراب و افسردگی، یکی دیگر از آسیب های شبکه های اجتماعی این است که وقت گذاشتن بیش از حد روی آن می تواند منجر به بد خوابی و اختلالات خواب شود. مطالعات متعدد نشان داده است که افزایش استفاده از رسانه های اجتماعی تاثیر منفی بر کیفیت خواب شما دارد. اگر احساس می کنید که الگو های خواب شما نامنظم شده و منجر به کاهش بهره وری می شود، سعی کنید مدت زمان مرور شبکه های اجتماعی را کاهش دهید.
این مورد مخصوصا در هنگام استفاده از تلفن همراه در رختخواب در شب بیشتر است. خیلی آسان است که به خودتان بگویید که پنج دقیقه را صرف بررسی نوتیفیکیشن های فیس بوک خود می کنید، اما یک ساعت بعد متوجه می شوید که بیخیال در توییتر در حال بررسی موارد مزخرف بوده اید که حتی برایتان مهم نیست. اجازه ندهید الگوریتم های رسانه های اجتماعی که برای حفظ توجه شما برای مدت طولانی طراحی شده اند، خواب ارزشمند شما را نیز بدزدند. خواب کمتر، همراه با کیفیت پایین خواب، ترکیب خطرناکی است.
اعتیاد به فضای مجازی
رسانه های اجتماعی می توانند بیشتر از سیگار و الکل اعتیاد آور باشند. برای بسیاری از افراد جذابیت قدرتمندی دارد که منجر به آن می شود که همیشه بدون این که به آن فکر کنند درگیرش باشند. اگر مطمئن نیستید که به فضای مجازی معتاد هستید، سعی کنید آخرین باری را که یک روز کامل را بدون بررسی حساب های رسانه های اجتماعی رفتید، به خاطر بسپارید. اگر کسی شما را آنفالو کند، احساس طرد شدن می کنید؟ و اگر فردا شبکه های اجتماعی مورد علاقه شما به طور کامل ناپدید شوند، آیا غیبت باعث می شود احساس پوچی و افسردگی کنید؟ در پایان روز، سایت های رسانه های اجتماعی می خواهند تا زمانی که ممکن است شما را درگیر خود نگه دارند تا بتوانند تبلیغات زیادی را به شما نشان دهند و درآمد بیشتری کسب کنند. اما شما باید مراقب این مسئله باشید.
سوالات متداول
1- دلایل استفاده بیش از اندازه از فضای مجازی چیست؟
این روز ها بیشتر ما از طریق گوشی هوشمند یا تبلت خود به رسانه های اجتماعی و فضای مجازی دسترسی داریم که در متن مقاله دلایل آن مطرح شده است.
2- آسیب های فضای مجازی چیست؟
در حالی که بسیاری از ما از در ارتباط ماندن در فضای مجازی لذت می بریم اما معایب بسیاری هم دارد که در متن مقاله شرح داده شده است.
3- فومو ناشی از فضای مجازی چیست؟
ترس از دست دادن یا فومو پدیده ای است که تقریبا همزمان با ظهور رسانه های اجتماعی برجسته شد که در متن مقاله توضیح داده شده است.
پاسخ مشاور: بله حتی بیشتر