لحظات خجالت آور ممکن است برای اکثر مردم اتفاق بیفتد. گاهی اوقات به راحتی می توان آن ها را از بین برد و گاهی اوقات این طور نیست. چه از به کار بردن کلمه نادرست در یک مکالمه خجالت بکشید و چه در مورد اندازه خانه خود، احساس خجالت می تواند باعث شود احساس خودآگاهی زیاد و ناراحتی کنید.
اگر از خود می پرسید: "چگونه از خجالت همه چیز دست بردارم؟" فقط بدانید که در حالی که نمی توانید به طور کامل از موقعیت های شرم آور اجتناب کنید، می توانید یاد بگیرید که چگونه سریعتر از این لحظات عبور کنید. در این مقاله در مورد احساس خجالت کشیدن و علت و درمان آن صحبت شده است.
احساس خجالت چیست
خجالت یک حالت عاطفی دردناک اما مهم است. اکثر محققان بر این باورند که هدف از خجالت این است که مردم نسبت به اشتباهات اجتماعی یا شخصی خود به عنوان نوعی بازخورد درونی (یا اجتماعی) احساس بدی داشته باشند، به طوری که یاد بگیرند اشتباه را تکرار نکنند. تغییرات فیزیولوژیکی همراه از جمله سرخ شدن، عرق کردن یا لکنت زبان، ممکن است به دیگران نشان دهد که فرد خطای خود را تشخیص می دهد و بنابراین خونسرد یا غافل نیست.
خجالت که اغلب با شرم و گناه گروه بندی می شود، یک «احساس خودآگاه» در نظر گرفته می شود و می تواند تاثیر منفی عمیقی بر افکار یا رفتار فرد داشته باشد. فرد خجالت زده از شکست واقعی (یا خیالی) در پیروی از هنجار های اجتماعی آگاه می شود و می ترسد که دیگران او را در حد معقول نبینند. خجالت پی در پی ممکن است با احساس ناهنجاری، آشکار شدن، شرم، گناه یا پشیمانی همراه باشد.
قابل توجه است که رویداد تحریک کننده ممکن است مثبت یا منفی باشد. برای مثال ممکن است شخصی از اینکه در مقابل گروهی زیبا خوانده می شود، به همان اندازه که از فراموش کردن نام شخصی یا افتادن در انظار عمومی خجالت می کشد، در این موقعیت نیز شرم زده شود. یک شخص می تواند از خود یا از طرف شخص دیگری نیز احساس خجالت کند (اگر به ویژه همدل باشد یا اگر مخفیانه نگران باشد که شکست های فرضی شخص دیگر نیز بر او منعکس شود). خجالت یک تجربه کاملا فردی است و اغلب با ترس از اینکه همه در حال تماشا (و قضاوت) هستند تشدید می شود، در حالی که تقریبا هیچ کس متوجه نمی شود.
افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی به ویژه نسبت به خجالت حساس هستند. آن ها برای اجتناب از تعاملات اجتماعی که ممکن است مرتکب اشتباه شوند یا در غیر این صورت خود را خجالت زده کنند، تمام تلاش خود را می کنند. خوشبختانه، افراد می توانند با قرار دادن تدریجی خود در معرض موقعیت های اجتماعی که در ابتدا آن ها را بسیار ناراحت کننده می دانند، بر اضطراب اجتماعی خود غلبه کنند.
علائم روانی احساس خجالت
احتمالا قبلا در نقطه ای از زندگی خود خجالت زده شده اید و می دانید چه علائم و احساساتی را به همراه دارد. در اینجا برخی علائم روانی احساس خجالت در افرادی که زیاد خجالت زده می شوند ارائه شده است.
اضطراب
این یک احساس مشترک برای همه نیست، اما در برخی موارد اضطراب می تواند در کنار احساس خجالت ظاهر شود. این بیشتر برای افرادی که اضطراب اجتماعی را تجربه می کنند و سپس در مورد حادثه ای که باعث خجالت آن ها شده است نشخوار می کنند، رایج است.
افسردگی
گاهی اوقات اگر روی تجربه منفی که شما را خجالت زده کرده است تمرکز کنید، ممکن است افسرده شوید. این معمولا واکنش افرادی است که در حال حاضر واقعا با اعتماد به نفس، ارزش خود و عزت نفسشان درگیر هستند. مثلا من هرگز از این وضعیت بهبود نمی یابم. من نمی توانم باور کنم که این کار را کردم. وای، من اصلا لایق هیچ چیز خوبی نیستم و غیره.
زیر سوال بردن ارزش خود
اگر در حال حاضر با اعتماد به نفس و عزت نفس خود دست و پنجه نرم می کنید، یک لحظه خجالت آور می تواند شما را در یک مارپیچ کوچک وحشتناک فرو ببرد که باعث می شود ارزش خود را به عنوان یک شخص زیر سوال ببرید. این یک احساس تلخ است.
بیش از حد فکر کردن
گاهی هم بر اثر احساس خجالت افکار مختلف در سر ما می چرخند و در نهایت به تمام جنبه های زندگی خود فکر می کنیم و آن را تبدیل به نشخوار فکری می کنیم. مثلا دیگر هرگز نخواهم خوابید. تنها چیزی که می توانم به آن فکر کنم این است که 3 سال پیش در آن شام بسیار مهم برنج را روی زمین ریختم و همه مرا دیدند.
راه های درمان خجالت کشیدن
بسیاری از مردم سعی می کنند به هر قیمتی از موقعیت های خجالت آور اجتناب کنند، اما یک لغزش گاه به گاه تقریبا برای همه اتفاق می افتد. هنگامی که خجالت رخ می دهد، ممکن است از خود بپرسید: "چگونه بر آن غلبه کنم؟" راه های زیر به مقابله و درمان احساس خجالت شما کمک می کند.
شفقت به خود را تمرین کنید.
همه ما به این دلیل که انسان هستیم خرابکاری می کنیم. اگر لحظه ای خجالت آور را تجربه می کنید، تمرین شفقت نسبت به خودتان می تواند به شما کمک کند تا به جلو بروید. کتک زدن خود به خاطر اشتباه کردن فقط شما را در یک ذهنیت انتقادی از خود قرار می دهد. برای تمرین شفقت به خود، ممکن است جملات تاکیدی مثبت را بخوانید. به عنوان مثال اظهار نظری مانند "اشتباهات من را تعریف نمی کند" یا "من اعتماد به نفس دارم و کافی هستم" می تواند مفید باشد. جملات تاکیدی مثبت می تواند اعتماد به نفس شما را افزایش داده و بهزیستی شما را بهبود بخشد.
نکته کلیدی برای شفقت به خود این است که در نظر داشته باشید که اگر یک دوست احساس خجالت کند، چه می گویید. احتمالا به آن ها خواهید گفت که هیچ کس آن قدر که فکر می کنند آن ها را قضاوت نمی کند و این یک رویداد ارزش آن ها را تعیین نمی کند. سعی کنید همانطور که با یک دوست صحبت می کنید با خودتان صحبت کنید و به یاد داشته باشید که همه ما خشن ترین منتقدان خود هستیم.
به جای اجتناب، مقابله کنید.
وقتی خجالت می کشید، پاسخ جنگ یا گریز شما شروع به کار کردن می کند. اگر بتوانید اشتباهی را بپذیرید یا زمانی که وضعیت قابل رفع است، خودتان را اصلاح کنید، این می تواند به شما کمک کند که ادامه دهید. اجتناب از موقعیتی که باعث ترس شما می شود، تنها احتمال بروز خجالت، شرم و اضطراب را افزایش می دهد.
پرداختن به خجالت در لحظه اعتماد به نفس را افزایش می دهد. اشکالی ندارد که بگویید «خجالت می کشم»، «بهم ریخته ام» یا «می توانیم دوباره آن را امتحان کنیم؟»
آرامش خود را حفظ کنید.
وقتی خجالت می کشید، نگه داشتن آن در کنار هم می تواند سخت باشد. اضطراب می تواند بسیار زیاد باشد، اما حفظ آرامش در موقعیت می تواند شرایط را بهبود بخشد. به عنوان مثال عذرخواهی در هنگام اشتباه یا ادامه گفتگو در جهتی دیگر می تواند به شما کمک کند آرام بمانید. استفاده از تکنیک های خود آرام بخش نیز ممکن است در حفظ آرامش مفید باشد. از مدیتیشن و یوگا نیز کمک بگیرید.
نفس های عمیق بکشید.
تنفس عمیق فواید زیادی برای سلامت روان دارد. اگر متوجه می شوید که درگیر یک رویداد خجالت آور هستید، تمرین تنفس عمیق می تواند به کاهش اضطراب در هنگام فکر کردن به آن رویداد کمک کند. تنفس عمیق همچنین علائم فیزیکی ترس، گناه و شرم را کاهش می دهد. یک استراتژی خوب برای تمرکز بر تنفس شما این است که نفس های خود را بشمارید. سعی کنید به مدت 4 ثانیه از بینی نفس بکشید، نفس خود را به مدت 4 ثانیه حبس کنید و سپس 4 ثانیه دیگر نفس خود را بیرون دهید. این چرخه را تا زمانی ادامه دهید که احساس کنید آرام شده اید.
درس را در تجربه بیابید.
وقتی از یک لحظه با احساس خجالت عبور می کنیم، می توانیم درسی بگیریم. به عنوان مثال، ممکن است شما برای یک کار یا ارائه آماده نبودید، که باعث خجالت در هنگام بررسی جلسه تیم شد. دفعه بعد می دانید برای آماده شدن برای جلسه چه کاری می توانید انجام دهید. پیدا کردن درس می تواند به شما کمک کند تا بهتر برای آینده آماده شوید و بعدا از شرمندگی مشابه این موقعیت جلوگیری کنید.
از طنز استفاده کنید.
شوخ طبعی یک مکانیزم دفاعی عالی برای مقابله با خجالت است. یک مطالعه در سال 2016 که اثرات شوخ طبعی را بر بیماران سرطانی بررسی کرد، نشان داد که استفاده از شوخ طبعی برای مقابله با تجربیات شرم آور، ترسناک یا طاقت فرسا می تواند به ایجاد حس اجتماعی، کاهش احساس انزوا و تشویق گفتگوی صادقانه کمک کند. استفاده از شوخ طبعی همچنین می تواند به بازیابی حس کنترل در زمان های سخت کمک کند. توجه به این نکته مهم است که استفاده از شوخ طبعی به عنوان مکانیزم مقابله با اجتناب از احساسات شما متفاوت است. طنز اغلب برای اینکه یک موقعیت طاقت فرسا کمتر تهدید کننده باشد استفاده می شود.
دفعه بعد که احساس خجالت کردید، سعی کنید با آن یک شوخی کنید و موقعیت را به یک داستان خنده دار تبدیل کنید. لازم نیست خودتان را تحقیر کنید یا وانمود کنید که از استفاده از طنز خجالت نمی کشید. در عوض، نکته این است که طرز فکر خود را تغییر دهید و کمی خود را کمتر جدی بگیرید.
سوالات متداول
1- احساس خجالت چیست؟
خجالت یک حالت عاطفی دردناک اما مهم است که اغلب با شرم و گناه گروه بندی می شود که در متن مقاله توضیح داده شده است.
2- علائم روانی احساس خجالت چیست؟
همه می دانند احساس خجالت چه علائم و احساساتی را به همراه دارد اما برخی علائم روانی پر رنگ تر هستند که در متن مقاله شرح داده شده است.
3- راه های درمان احساس خجالت چیست؟
همه ما به این دلیل که انسان هستیم خرابکاری می کنیم که مشکلی نیست و راه های زیادی برای درمان وجود دارد که در متن مقاله شرح داده شده است.
پاسخ مشاور: امکانش هست مهارت اجتماعی رو تقویت کنید
پاسخ مشاور: بله مرتبط است
پاسخ مشاور: احتمالا اضطراب اجتماعی دارید
