گفتار یکی از راه های اصلی ارتباط افراد با افکار، احساسات و عقاید خود با دیگران است. عمل صحبت کردن نیاز به هماهنگی دقیق چند قسمت بدن از جمله سر، گردن، سینه و شکم دارد. اختلال گفتاری زمانی اتفاق می افتد که دهان، فک، زبان و مجرای صوتی کودک شما نتوانند برای تولید کلمات قابل تشخیص با هم کار کنند.
در صورت عدم درمان، اختلال گفتاری می تواند یادگیری خواندن و نوشتن را برای کودکان دشوار کند. گفتار درمانی می تواند تفاوت قابل توجهی برای کودکانی ایجاد کند که نقص گفتار آنها به سایر شرایط مربوط نیست. اختلالات گفتاری چند نوع بوده و در این مقاله به طور کامل در مورد آن ها، علائم و درمانشان صحبت شده است.
اختلالات گفتاری چیست
اختلالات گفتاری می تواند بر نحوه ایجاد صداها برای ایجاد کلمات تاثیر بگذارد. برخی از اختلالات صوتی نیز ممکن است به عنوان مشکلات گفتاری در نظر گرفته شوند. یکی از شایع ترین اختلالات گفتاری، لکنت زبان است. اختلال گفتار زمانی اتفاق می افتد که کودک شما نمی تواند صحبت کند یا نمی تواند طوری صحبت کند که مردم بفهمند چه می گویند. در برخی موارد، نقص گفتاری نشانه تفاوت های فیزیکی یا رشدی است.
در صورت عدم درمان، اختلال گفتاری می تواند یادگیری خواندن و نوشتن را برای کودکان دشوار کند. کودکانی که اختلالات گفتاری دارند نیز ممکن است در معاشرت با مشکل مواجه شوند. برخی از اختلالات گفتاری مانند بستن زبان یا شکاف کام وجود دارد که ممکن است با جراحی درمان شوند. با این حال در بیشتر موارد، گفتار درمانی به درمان اختلالات گفتاری کمک می کند.
انواع اختلال گفتاری چیست
ناگفته نماند که مشکلات گفتار می تواند افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد. برخی از انواع اختلالات گفتاری عبارتند از لکنت، آپراکسی و دیزآرتری. در اینجا هر نوع اختلال گفتاری توضیح داده شده است.
1لکنت زبان
لکنت به یک مشکلات گفتاری اشاره دارد که جریان گفتار را قطع می کند. افرادی که لکنت دارند می توانند انواع اختلالات زیر را تجربه کنند:
-
تکرار: زمانی اتفاق می افتد که افراد به طور غیرارادی صداها، مصوت ها یا کلمات را تکرار می کنند.
-
بلوک ها: زمانی اتفاق می افتند که مردم بدانند چه می خواهند بگویند، اما در ایجاد صداهای گفتاری ضروری مشکل دارند. بلوک‌ها ممکن است باعث شود کسی احساس کند که کلماتش در ذهنش گیر کرده است.
-
طولانی شدن: به کشش یا بیرون دادن صدا ها یا کلمات خاص اشاره دارد.
علائم لکنت بسته به شرایط ممکن است متفاوت باشد. استرس، هیجان یا ناامیدی می تواند باعث شدیدتر شدن لکنت شود. برخی از افراد ممکن است متوجه شوند که برخی کلمات یا صداها می توانند لکنت را برجسته تر کنند. لکنت می تواند هر دو علائم رفتاری و جسمی ایجاد کند که همزمان رخ می دهند و می تواند شامل موارد زیر باشد:
-
تنش در صورت و شانه ها
-
چشمک زدن سریع
-
لرزش لب
-
مشت های گره کرده
-
حرکات ناگهانی سر
دو نوع اصلی لکنت وجود دارد:
-
لکنت رشدی: بر کودکان خردسالی که هنوز در حال یادگیری مهارت های گفتار و زبان هستند تاثیر می گذارد. عوامل ژنتیکی به طور قابل توجهی احتمال ابتلا به این نوع لکنت را در افراد افزایش می دهد.
-
لکنت نوروژنیک: زمانی اتفاق می افتد که آسیب به مغز از هماهنگی مناسب بین مناطق مختلف مغز که در گفتار نقش دارند، جلوگیری کند.
2آپراکسی
مغز هر عملی را که افراد انجام می دهند، از جمله صحبت کردن، کنترل می کند. بیشتر درگیری مغز در گفتار ناخودآگاه و خودکار است. وقتی فردی تصمیم می گیرد صحبت کند، مغز سیگنال هایی را به ساختار های مختلف بدن می فرستد که با هم کار می کنند تا گفتار تولید کنند. مغز به این ساختارها دستور می دهد که چگونه و چه زمانی حرکت کنند تا صداهای مناسب را ایجاد کنند. برای مثال، این سیگنال های گفتاری تارهای صوتی را باز یا بسته می کنند، زبان را حرکت می دهند و لب ها را شکل می دهند و حرکت هوا را از طریق گلو و دهان کنترل می کنند.
آپراکسی یک اصطلاح کلی است که به آسیب مغزی اشاره دارد که مهارت های حرکتی فرد را مختل می کند و می تواند هر بخشی از بدن را تحت تاثیر قرار دهد. آپراکسی گفتار، یا آپراکسی کلامی، به طور خاص به اختلال در مهارت های حرکتی اشاره دارد که بر توانایی فرد برای شکل دادن صحیح صداهای گفتار تاثیر می گذارد، حتی زمانی که می دانند چه کلماتی را می خواهند بگویند.
آپراکسی گفتار در بزرگسالان را آپراکسی اکتسابی گفتار، آپراکسی کلامی و دیسپراکسی نیز می نامند. بزرگسالان به دلیل آسیب مغزی مانند سکته مغزی، کمبود اکسیژن یا آسیب مغزی از آپراکسی کلامی رنج می برند. آپراکسی اکتسابی در بزرگسالان می تواند به طرق مختلف بر گفتار آنها تاثیر بگذارد. ممکن است شخصی صدای جدیدی تولید کند، صداها را کنار بگذارد یا چیزی را اشتباه بگوید.
3دیزآرتری
دیزارتری که یک اختلال گفتاری است، زمانی رخ می دهد که آسیب به مغز باعث ضعف عضلانی در صورت، لب ها، زبان، گلو یا قفسه سینه فرد شود. ضعف عضلانی در این قسمت های بدن می تواند صحبت کردن را بسیار دشوار کند. افرادی که دیزآرتری دارند ممکن است علائم زیر را تجربه کنند:
-
لکنت زبان
-
زمزمه کردن
-
خیلی آهسته یا خیلی سریع صحبت کردن
-
سخنرانی نرم یا آرام
-
مشکل در حرکت دهان یا زبان
4اختلالات میوفشنال دهان
افراد در هر سنی ممکن است به اختلال عملکردی دهانی (OMD) مبتلا شوند. OMD ممکن است در رشد استخوان ها و عضلات صورت و دهان فرد اختلال ایجاد کند. این می تواند بر توانایی فرد برای تنفس، بلع، غذا خوردن و صحبت کردن تاثیر بگذارد. مسائل مختلفی می تواند باعث OMD شود، از جمله هر چیزی که باعث می شود فرد زبان خود را در جای مناسب قرار دهد یا لب های خود را در هنگام استراحت کنار هم نگه دارد. یکی از انواع OMC فشار دادن زبان نامیده می شود که شامل فشار دادن زبان کودکان در هنگام صحبت، نوشیدن یا خوردن است.
5اختلالات صدای گفتار
کودکی که تا 4 سالگی نمی تواند صداهای گفتاری را به درستی تولید کند، ممکن است دچار اختلال صدای گفتار باشد که به عنوان اختلال واجی یا اختلال بیان نیز شناخته می شود. اگرچه اختلالات صدای گفتار فقط در کودکان نیست. بزرگسالان ممکن است از دوران کودکی از این اختلال رنج برده باشند یا پس از آسیب مغزی به این اختلال دست یابند.
با اختلال صدای گفتار، فرد ممکن است یک صدا را به جای صدای دیگر تولید کند، صداها را اضافه کند، صدا را تغییر دهد یا صدایی را کنار بگذارد. تغییرات می توانند به اندازه ای شدید باشند که درک آنها را برای دیگران سخت کنند. توجه به این نکته مهم است که افرادی که لهجه دارند برخی از این کارها را انجام می دهند، مانند جایگزینی یک صدا با صدای دیگر. لهجه اختلال صدای گفتار نیست.
علت اختلال گفتاری چیست
هیچ دلیل واحدی برای اختلالات گفتاری وجود ندارد. به عنوان مثال لکنت ممکن است نشانه ای از تاخیر رشد باشد، می تواند ارثی باشد یا ممکن است به این دلیل اتفاق بیفتد که مغز کودک نمی تواند عملکرد هایی را که به صحبت کردن آنها کمک می کند هماهنگ کند. از طرف دیگر، بستن زبان یک وضعیت فیزیکی است که حرکت زبان را برای کودک شما سخت می کند. مشکلات گفتاری همچنین می تواند نشان دهنده یک بیماری زمینه ای نامرتبط باشد، مانند:
اختلال طیف اوتیسم (ASD): افراد مبتلا به اوتیسم در تعاملات اجتماعی و در تفسیر و استفاده از ارتباطات غیرکلامی و کلامی مشکل دارند.
نارساخوانی: این یک اختلال رایج یادگیری است که خواندن را برای افراد دشوار می کند.
از دست دادن شنوایی: کم شنوایی در کودکان یکی از شایع ترین اختلالات مادرزادی است.
فلج مغزی: افراد مبتلا به فلج مغزی در هماهنگی عضلات، حرکت و هماهنگی با مشکل مواجه هستند.
متخصصین معمولا تشخیص را با یک ارزیابی رشدی جامع آغاز می کنند. این ارزیابی تعیین می‌کند که آیا نقص گفتاری مشکوک نشانه‌ای از یک مشکل فیزیکی یا رشدی است.
راه های درمان اختلالات گفتاری
نوع درمان معمولا به شدت اختلال گفتار و علت اصلی آن بستگی دارد. گزینه های درمانی می تواند شامل موارد زیر باشد:
-
تمرینات گفتار درمانی که بر ایجاد آشنایی با کلمات یا صداهای خاص تمرکز دارد.
-
تمرینات بدنی که بر تقویت عضلات تولید کننده صداهای گفتاری تمرکز دارند.
در ادامه برخی راه های درمان اختلالات گفتاری مطرح شده است.
انتخاب هدف
انتخاب هدف شامل تمرین صداها یا کلمات خاص برای آشنایی با الگوهای گفتاری خاص است. نمونه هایی از اهداف درمانی ممکن است شامل کلمات یا صداهای دشواری باشد که باعث اختلال در گفتار می شود.
رواندرمانی
برخی از افراد مبتلا به مشکلات گفتاری عصبی، خجالت یا افسردگی را تجربه می کنند. روان درمانی ممکن است در این شرایط مفید باشد. یک درمانگر راه های کنار آمدن با شرایط و راه های بهبود چشم انداز وضعیت شما را مورد بحث قرار می دهد. اگر افسردگی شما شدید است، داروهای ضد افسردگی می توانند کمک کنند.
استفاده از متن
برای این رویکرد، متخصصان به افراد یاد می دهند که صداهای گفتاری را در زمینه های مختلف مبتنی بر هجا تشخیص دهند.
کنتراست درمانی
کنتراست درمانی شامل گفتن جفت کلماتی است که حاوی یک یا چند صدای گفتاری متفاوت است. یک جفت کلمه مثال ممکن است "دور" و "زور" یا "لانه" و "خانه" باشد.
دارو درمانی
برخی از اختلالات گفتاری می تواند باعث ایجاد اختلالات اضطرابی در افراد شود. موقعیت های استرس زا می توانند باعث اضطراب شوند و در نتیجه علائم اختلال گفتار بارزتر شوند. داروهای اضطراب ممکن است به کاهش علائم اختلالات گفتاری در برخی افراد کمک کند.
درمان دهانی - حرکتی
رویکرد درمانی دهانی - حرکتی بر بهبود قدرت عضلانی، کنترل حرکتی و کنترل تنفس تمرکز دارد. این تمرین ها می توانند به افراد کمک کنند تا تسلط داشته باشند، که گفتار نرم تری تولید کرده و طبیعی تر به نظر برسند.
دستگاه گوش
دستگاه های گوش ابزارهای الکترونیکی کوچکی هستند که در داخل مجرای گوش قرار می گیرند. این دستگاه ها می توانند به درمان لکنت از منظر روانی به افراد کمک کند. برخی از دستگاه های گوش، نسخه های تغییر یافته صدای کاربر را دوباره پخش می کنند تا به نظر برسد که شخص دیگری با آنها صحبت می کند. سایر دستگاه های گوش صدایی تولید می کنند که به کنترل لکنت کمک می کند.
سوالات متداول
1- اختلالات گفتاری چیست؟
اختلالات گفتاری در کودکان و بزرگسالان می تواند بر نحوه ایجاد صداها برای ایجاد کلمات تاثیر بگذارد که در متن مقاله شرح داده شده است.
2- انواع اختلال گفتاری چیست؟
انواع اختلالات گفتاری عبارتند از لکنت، آپراکسی و دیزآرتری و چند نوع دیگر که با هم تفاوت هایی داشته و در متن مقاله توضیح داده شده است.
3- راه های درمان اختلالات گفتاری چیست؟
نوع درمان معمولا به شدت اختلال گفتار و علت اصلی آن بستگی دارد و شامل دارو درمانی هم ممکن است بشود که در متن مقاله توضیح داده شده است.
پاسخ مشاور: بله
پاسخ مشاور: بله
پاسخ مشاور: بله
