شاید تا به حال در مورد درمان اکت شنیده باشید و ندانید چیست. درمان پذیرش و تعهد (ACT) یا اکت افراد را تشویق می کند تا افکار و احساسات خود را به جای احساس گناه و عصبی شدن بابت آن ها بپذیرند. درمان اکت یک رویکرد درمانی شناختی-رفتاری موج سوم است که بر کمک به افراد برای پذیرش افکار، احساسات و تجارب درونی دشوار تمرکز می کند و در عین حال آنها را برای متعهد شدن به اقدامات مبتنی بر ارزش ها راهنمایی می کند.
این درمان بر بسیاری از مشکلات و اختلالات روانی جوابگو بوده و تاثیرگذار است. اکت اغلب در موقعیت هایی مانند افسردگی، اختلال وسواس فکری-اجباری، اختلال استرس پس از سانحه و حتی روان پریشی استفاده می شود. در این مقاله به طور کامل درمان اکت توضیح داده شده تا با بررسی رویکرد های مختلف، بهترین رویکرد درمانی را انتخاب کنید.
درمان اکت چیست
اگر سعی می کنید از احساسات یا تجربیات دردناک یا ناراحت کننده اجتناب کنید، تنها نیستید، بسیاری از مردم این کار را می کنند. مغز و بدن شما با هم کار می کنند تا به شما در جلوگیری از درد کمک کنند، مانند زمانی که به طور انعکاسی دست خود را از اجاق گاز داغ عقب می برید بدون اینکه حتی به آن فکر کنید.
البته ممکن است عمدا هم این انتخاب را انجام دهید. برای مثال اگر می دانید که والدینتان از تصمیم شما برای انتخاب شغل جالب تر اما کم درآمد تر انتقاد می کنند، ممکن است از تماس های آن ها طفره بروید، زیرا نمی خواهید جر و بحث کنید. یا شاید زمانی که شریک زندگی تان کم فاصله گرفته است، برای جلوگیری از یک مکالمه جدی، روی سبک و سرگرم کننده خود را نگه دارید.
اما اگر از منظری متفاوت با موقعیت های ناخوشایند برخورد کنید، واکنش شما چگونه ممکن است تغییر کند؟ به جای دسته بندی احساساتی مانند غم، خشم و ترس به عنوان «احساسات بد»، اگر آنها را صرفا بخشی از تجربه پیچیده زندگی خود بپذیرید، چه؟ این اصل اصلی زیربنای درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) یا درمان اکت است. اکت احساسات و تجربیات منفی را بخشی از زندگی می داند. تلاش برای اجتناب از آنها می تواند منجر به رفتارهای غیر مفید یا ناپخته شود. act (تلفظ "عمل") به شما کمک می کند واقعیت این تجربیات را بپذیرید و متعهد شوید که ارزش های خود را دنبال کنید.
در برخی موارد، اجتناب می تواند راهبرد حل مشکل مفیدی باشد، اما اگر به دفعات از آن استفاده کنید، می تواند نتیجه معکوس داشته باشد. به عنوان مثال، اگر گفتگوی دشوار با بهترین دوست خود را به تعویق بیندازید، ممکن است به شما فرصت دهد تا احساسات خود را بررسی کرده و راهی برای برخورد ظریف با موضوع پیدا کنید. از سوی دیگر، اگر در محل کار خود ارائه دارید و از سخنرانی در جمع استرس دارید، ممکن است به جای آماده شدن، با تماشای تلویزیون، حواس خود را از نگرانی های خود دور کنید.
به تعویق انداختن کار ممکن است در کوتاه مدت اضطراب عملکرد را تسکین دهد، اما ممکن است شما را در روز بزرگ ناآماده نگه دارد.
نتیجه احتمالی در مثال بالا؟ دفعه بعد که نیاز به سخنرانی دارید، ممکن است بیشتر احساس استرس کنید و وسوسه شوید که آن را به تعویق بیندازید. شما به دلیل تنبلی از آماده شدن پرهیز نکردید، بلکه به این دلیل که اضطراب شما بیش از حد بزرگ و حواس پرت کننده به نظر می رسید که نمی توانید نادیده بگیرید. اینجاست که درمان اکت وارد عمل می شود. این رویکرد می تواند به شما مهارت های جدیدی بیاموزد تا به شما کمک کند آن احساسات شدید را بدون تکیه بر روش های حواس پرتی یا اجتناب بپذیرید.
هدف این روش کمک به مدیریت یا کنترل احساسات، افکار یا احساسات فیزیکی ناخواسته نیست. همچنین به شما پیشنهاد نمی کند که پوست ضخیم تری داشته باشید و آن احساسات را سرکوب کنید. در عوض، به شما کمک می کند تا رابطه خود را با آنها بازتعریف کنید تا بتوانید کارهایی را که می خواهید انجام دهید، در حالی که اجازه می دهید پریشانی یا سایر احساسات به سادگی به عنوان بخشی از تجربه شما حضور داشته باشند.
به طور خلاصه، اکت می تواند به شما کمک کند ارزش های کلیدی را شناسایی کنید و راه هایی را که ممکن است اقدامات شما را به سمت یک زندگی معنادار هدایت کنند، کشف کنید. سپس می توانید یاد بگیرید که به جای احساسات درونی خود (مثلا ترس از شکست) انتخاب هایی داشته باشید که با اهداف شما (مانند ارائه یک کنفرانس خوب) و ارزش ها (مانند موفقیت یا حرفه ای بودن) مطابقت داشته باشد.
فواید درمان اکت
ACT یک درمان فرا تشخیصی است، به این معنی که اصول آن را می توان تقریبا برای هر نگرانی در مورد سلامت روان به کار برد. تحقیقات نشان می دهد که اگر همزمان با چندین شرایط سر و کار داشته باشید، می تواند مفید باشد.
متخصصان سلامت روان اغلب از درمان ACT برای کمک به درمان موارد زیر استفاده می کنند:
-
اضطراب و استرس مزمن
-
افسردگی
-
اختلال مصرف مواد (SUD)
-
عدم پایبندی به درمان، یا مشکل در پیروی از برنامه درمانی شما طبق تجویز
اضطراب و استرس
اکت از شر عوامل استرس خلاص نمی شود یا اضطراب را به طور کامل کاهش نمی دهد. در واقع نظریه act این تجربیات را بخشی از تجربه شما به عنوان یک انسان می داند. کاری که می تواند انجام دهد این است که تکنیک هایی را به شما آموزش دهد تا نحوه واکنش شما به اضطراب و استرس را تغییر دهید.
شاید شما اضطراب اجتماعی دارید اما همچنان می خواهید با دیگران ارتباط معناداری ایجاد کنید. پس ممکن است با وجود ترس از طرد شدن یا قضاوت، روی مهارت هایی کار کنید تا مکالمه ها را شروع کنید یا راحت تر تعامل کنید. این رویکرد بر کاهش اضطراب شما به عنوان یک هدف درمانی تمرکز نمی کند، اگرچه این ممکن است به عنوان یک نتیجه طبیعی از قرار گرفتن خود در موقعیت های اجتماعی بیشتر رخ دهد. هدف در ساختن زندگی مورد نظر شما نهفته است که در این مثال ممکن است زندگی ای باشد که ارتباط اجتماعی و صمیمیت عاطفی بیشتری را شامل شود.
یا شاید شغل سخت شما استرس زیادی را برای دستمزد کمتر از آنچه که می خواهید به شما وارد می کند. اکت می تواند به شما کمک کند تا این احساسات را بپذیرید زیرا می دانید که این وضعیت موقتی است تا زمانی که تجربه پیدا کردن شغل بهتری را به دست آورید. در همان زمان، ممکن است اهدافی را تعیین کنید که با ارزش های امنیت مالی و شغل رضایت بخش شما مطابقت داشته باشد، مانند درخواست افزایش حقوق یا یافتن و درخواست برای شغل جدید در هر ماه.
افسردگی
بر اساس تئوری اکت، شما می توانید با انجام اقداماتی که با ارزش های شما همسو هستند، معنا و اهمیت به زندگی خود بیافزایید، حتی اگر لزوما احساس خوشبختی ایجاد نکند. به بیان دیگر لازم نیست انجام کارهایی را که می خواهید انجام دهید تا زمانی که احساس افسردگی شما بهبود نیابد، به تعویق بیندازید. این رویکرد با کمک به شما برای یافتن راه هایی برای حفظ ارزش هایتان به جای احساسات فعلیتان، می تواند به شما کمک کند تا از افکار ناامیدی، شرمساری و پشیمانی فاصله بگیرید.
بر اساس تحقیقاتی که شامل افراد مبتلا به سرطان است، ممکن است برای درمان آنهدونیا، یعنی ناتوانی در احساس لذت، فواید خاصی داشته باشد. یک مطالعه در سال 2018 مزایای CBT و ACT را برای 82 فرد مبتلا به افسردگی اساسی مقایسه کرد. بر اساس نتایج، 75 درصد از افرادی که اکت را امتحان کردند، بهبود علائم افسردگی و بهبود کیفیت زندگی خود را گزارش کردند.
اختلال مصرف مواد
ممکن است لزوما از مواد برای احساس مستی استفاده نکنید. به عنوان مثال، برخی شواهد نشان داده که افرادی که با اختلال مصرف مواد افیونی زندگی می کنند ممکن است از مواد افیونی در درجه اول برای جلوگیری از هوس و علائم ترک استفاده کنند. برخی از مداخلات اعتیاد، مانند درمان شناختی رفتاری (CBT)، بر آموزش مهارت ها برای جلوگیری از محرک های هوس برانگیز تمرکز دارند. اما اکت به شما کمک می کند تا:
-
بر روی نحوه استفاده از مواد برای اجتناب یا بی حس کردن تجارب داخلی ناخواسته یا ناراحت کننده تمرکز کنید.
-
تاثیر مصرف مواد بر توانایی خود برای ایجاد یک زندگی معنادار یا هدفمند را بررسی کنید.
-
یاد بگیرید که درد عاطفی را بدون بی حس کردن یا اجتناب از آن بپذیرید و تحمل کنید.
عدم پایبندی به درمان
مقابله با یک نگرانی جدید سلامتی می تواند چالش های متعددی را به همراه داشته باشد و ممکن است همیشه سازگاری با درمان برای شما آسان نباشد. اکت می تواند به شما کمک کند تا از طریق موانعی که ممکن است شما را از مشارکت کامل در برنامه درمانی خود باز دارند، کار کنید.
به عنوان مثال، ممکن است پس از یک آسیب جدی به نفع استراحت در رختخواب از درمان فیزیوتراپی صرف نظر کنید زیرا نگران شرمساری یا آسیب بیشتر خود هستید. همچنین می توانید مصرف داروی خود را متوقف کنید زیرا از عوارض جانبی آن خوشتان نمی آید. اما شاید استراحت و خودمراقبتی به تنهایی علائم شما را بهبود نبخشد و احساس بدتری پیدا کنید. در این شرایط، درمان اکت می تواند به شما کمک کند تشخیص دهید که چگونه اجتناب از فیزیوتراپی به دلیل نگرانی در مورد درد و خجالت با ارزش های سلامتی شخصی و داشتن یک زندگی کامل مطابقت ندارد.
نحوه عملکرد درمان اکت چیست
درمان ACT با تمرکز بر پذیرش تجارب زندگی در زمان وقوع، بدون ارزیابی یا تلاش برای تغییر آنها کار می کند. این مهارتی است که از طریق تمرین های تمرکز حواس و ذهن آگاهی ایجاد می شود و شما را تشویق می کند تا با تجربیات دشوار، رابطه ای جدید و دلسوزانه تر ایجاد کنید. انجام این کار می تواند شما را از افکار منفی وسواسی رها کند تا بتوانید آرامش و شفا داشته باشید.
پذیرش: پذیرفته شدن. با پذیرش عواطف و احساساتی که ممکن است احساس کنید خارج از کنترل شما هستند شروع کنید و آگاهانه این تجربه را بپذیرید.
جهت: به یک رویکرد مثبت متعهد شوید که به شما کمک می کند تا در عین مقاومت در برابر وسوسه بازخوانی گذشته به جلو بروید.
عمل: مسئولیت را برعهده بگیرید و آگاهانه تصمیم بگیرید که به مسیر مثبتی که انتخاب کرده اید بپیوندید. مهم نیست که زندگی چه چیزی سر راهتان قرار می دهد، مقاوم بمانید.
در حالی که اکت یک درمان موثر برای شرایط مختلف است، تحقیقات نشان می دهد که ممکن است به اندازه سایر اشکال درمانی موجود مانند CBT مفید باشد. همچنین به دلیل شباهت خود به سایر اشکال درمان با انتقاداتی روبرو شده است. برخی از طرفداران CBT ادعا می کنند که اکت، مانند سایر درمان های موج سوم، رویکرد متفاوتی را نشان نمی دهد.
سوالات متداول
1- درمان اکت چیست؟
درمان پذیرش و تعهد یا اکت افراد را تشویق می کند تا افکار و احساسات خود را بپذیرند که در متن مقاله شرح داده شده است.
2- فواید درمان اکت چیست؟
ACT یک درمان فرا تشخیصی است، به این معنی که اصول آن را می توان تقریبا برای هر نگرانی در مورد سلامت روان به کار برد که در متن مقاله توضیح داده شده است.
3- نحوه عملکرد درمان اکت چیست؟
درمان ACT با تمرکز بر پذیرش تجارب زندگی در زمان وقوع، بدون ارزیابی یا تلاش برای تغییر آنها کار می کند که در متن مقاله شرح داده شده است.
پاسخ مشاور: هر کدام مزایای خودشونو دارن و میتونن مناسب باشن