در روانشناسی، تئوری دلبستگی پیوند های عاطفی افراد را با مراقبان کودکی و چگونگی تاثیر این سبک های دلبستگی بر روابط آنها در طول زندگی توصیف می کند. دو سبک دلبستگی اصلی مربوط به روابط عاشقانه بزرگسالان وجود دارد، دلبستگی ناایمن و دلبستگی ایمن.
دلبستگی ایمن در بزرگسالان معمولا با اعتماد، ثبات و تعادل بین صمیمیت و استقلال مشخص می شود. دلبستگی ناایمن (مضطرب، اجتنابی یا بی نظم) تمایل به ایجاد فاصله عاطفی، واکنش های ناسازگار به صمیمیت و تعارض و ترس از رها شدن دارد. در این مقاله در مورد سبک های دلبستگی ایمن و ناایمن، تاثیر آن دو و تفاوت هایشان صحبت کردیم.
دلبستگی ایمن چیست
هنگامی که مراقبان به نیازهای کودک خود توجه می کنند و به او محبت کافی می کنند، کودک احتمالا یک سبک دلبستگی ایمن ایجاد می کند. افراد با دلبستگی ایمن دیدگاه مثبتی نسبت به خود و دیگران دارند. آنها با صمیمیت و استقلال راحت هستند و قادر به ایجاد روابط پایدار و سالم هستند. آنها همچنین تمایل دارند که نگاه مثبتی به دوران کودکی و تربیت خود داشته باشند.
فردی که دارای سبک دلبستگی ایمن است، سبک مرتبط با رابطه منسجم، وابسته و مطمئن را از خود نشان می دهد. آنها معمولا احساس می کنند شایسته عشق هستند و احساس اطمینان می کنند که نیازهای عاطفی آنها برآورده خواهد شد. این افراد می توانند پیوندهای عمیق، رضایت بخش و پایداری با شرکای خود ایجاد کنند و با حضور مداوم صمیمیت و حمایت راحت هستند. بزرگسالانی که به طور ایمن دلبسته هستند، تعادل سالمی بین نزدیک بودن عاطفی و حفظ فردیت خود برقرار می کنند. آنها می توانند در روابط صمیمانه شرکت کنند و در عین حال برای استقلال خود ارزش قائل باشند.
دلبستگی ناایمن چیست
دلبستگی ناایمن معمولا در کودکانی ایجاد می شود که با مراقبانی بزرگ شده اند که به نیازهای عاطفی آنها پاسخ نمی دهند. سبک دلبستگی ناایمن به سه زیرگروه تقسیم می شود، اجتنابی (یا طردکننده-اجتناب کننده)، مضطرب (یا مشغله)، و بی نظم (یا ترس-اجتناب کننده). در حالی که بین سه نوع سبک دلبستگی ناایمن تفاوت وجود دارد، اما افراد دلبسته ناایمن همگی با اعتماد، صمیمیت و ارتباطات دست و پنجه نرم می کنند. دراینجا این سه سبک توضیح داده شده است.
دلبستگی مضطرب
افراد دلبسته مضطرب اغلب درگیر روابط خود هستند. آنها ترس شدیدی از رها شدن دارند و به دنبال اطمینان دائمی از شریک زندگی خود هستند. به همین دلیل، آنها همچنین ممکن است چسبنده و بیش از حد وابسته به نظر برسند. کسانی که سبک دلبستگی مضطرب دارند تمایل شدیدی برای نزدیکی عاطفی دارند و ممکن است برای افزایش عزت نفس و اعتبار بیش از حد به شریک زندگی خود وابسته شوند. خودمختاری و استقلال می تواند آنها را مضطرب کند و به هر نشانه ای از دوری یا طرد شدن حساس هستند. علاوه بر این به دلیل نیاز شدیدشان به نزدیکی، ممکن است با ارتباطات موثر و مرزها دست و پنجه نرم کنند.
دلبستگی اجتنابی
سبک دلبستگی اجتنابی یک الگوی روانی و عاطفی است که با تمایل فرد به اجتناب از نزدیکی عاطفی و نادیده گرفتن اهمیت روابط صمیمانه، اغلب به عنوان یک اقدام محافظتی از خود، مشخص می شود. کسانی که سبک دلبستگی اجتنابی دارند به استقلال و خودکفایی اهمیت می دهند و تمایل دارند نیازهای عاطفی خود را سرکوب کنند و از صمیمیت اجتناب کنند. آنها اغلب در روابط خود فاصله عاطفی را حفظ می کنند و برای بیان یا تصدیق نیازهای خود تلاش می کنند. این سبک دلبستگی معمولا در نتیجه طرد عاطفی و بی توجهی مراقبان اولیه در اوایل کودکی ایجاد می شود.
دلبستگی آشفته
زیرگروه دلبستگی آشفته غلب ناشی از آسیب های گذشته حل نشده یا مراقبت های ناسازگار در دوران کودکی است. افراد دارای این سبک دلبستگی ممکن است رفتارهای نامنظم و متناقض در روابط، با ترکیبی از تمایلات اضطرابی و اجتنابی از خود نشان دهند. آنها گاهی به دنبال صمیمیت هستند و گاهی اوقات شریک زندگی خود را از خود دور می کنند. افراد دارای این سبک دلبستگی ترکیبی از اضطراب شدید در مورد روابط خود و ناراحتی با نزدیکی عاطفی را تجربه می کنند. این می تواند منجر به رفتارهای متضاد در روابط شود.
تفاوت دلبستگی ایمن و ناایمن
تحقیقات نشان داده است که الگوهای دلبستگی ما در اوایل دوران کودکی تنظیم می شوند و در طول زندگی ما باقی می مانند. این الگوها یا ایمن هستند یا ناایمن. اگر کودکی با ثبات، قابلیت اطمینان و ایمنی بزرگ شود، احتمالا سبک دلبستگی ایمن خواهد داشت، در غیر این صورت ناایمن خواهد شد که در اینجا تفاوت این دو شرح داده شده است.
در دسترس بودن احساسی
در دسترس بودن عاطفی به توانایی و تمایل فرد برای باز بودن، پاسخگو بودن و حضور عاطفی در یک رابطه اشاره دارد. افراد با دلبستگی ایمن تمایل دارند از نظر عاطفی در دسترس شریک زندگی خود باشند. آنها به نیازهای عاطفی شریک خود پاسخگو و باز هستند و در بیان احساسات خود احساس راحتی می کنند. آنها می توانند در صورت لزوم حمایت عاطفی و صمیمیت نشان دهند، اما به مرزها و استقلال شریک زندگی خود نیز احترام بگذارند.
افراد دلبسته اجتنابی معمولا از نظر عاطفی کمتر در دسترس هستند. آنها ممکن است احساسات خود را کم اهمیت جلوه دهند یا آنها را نادیده بگیرند و از بحث در مورد احساسات خود اجتناب کنند و این باعث می شود که شریک عاطفی صمیمی یا در دسترس نباشند.
افراد مضطرب ممکن است به طرق مختلف با در دسترس بودن عاطفی دست و پنجه نرم کنند. اگرچه می توان آنها را از نظر عاطفی در دسترس توصیف کرد، اما تجربیات و ابراز احساسات آنها اغلب با اضطراب همراه است. آنها ممکن است شریک زندگی خود را با خواسته های عاطفی خود غرق کنند و بیش از حد به دنبال اطمینان و صمیمیت باشند.
کسانی که دارای سبک دلبستگی آشفته هستند، در دسترس بودن عاطفی نامنظم را نشان می دهند و بین نزدیکی شدید عاطفی و فاصله گذاری عاطفی در نوسان هستند. این ناهماهنگی می تواند باعث سردرگمی و بی ثباتی در روابط آنها شود.
ارتباطات
سبک های دلبستگی ناایمن از جهاتی با دلبستگی ایمن در ارتباط با ارتباطات درون روابط متفاوت است. افراد دلبسته ایمن معمولا دارای سبک های ارتباطی باز و موثر هستند. آنها به راحتی افکار، احساسات و نیازهای خود را به شیوه ای واضح و مستقیم بیان می کنند. آنها همچنین شنوندگان خوبی هستند و در هنگام برقراری ارتباط با شریک زندگی خود، همدلی و درک خود را نشان می دهند.
افرادی که دارای سبک های دلبستگی ناایمن هستند، با ارتباطات شفاف و موثر دست و پنجه نرم می کنند. افراد دلبسته اجتنابی وقتی صحبت از احساسات و نیازهایشان به میان می آید کمتر ابراز وجود می کنند. آنها در باز کردن و به اشتراک گذاشتن احساسات خود مشکل دارند و اغلب اهمیت بحث های عاطفی را کم اهمیت جلوه می دهند. این می تواند منجر به مشکل در حل تعارضات از طریق ارتباط شود.
افراد مضطرب اغلب از محل اضطراب ارتباط برقرار می کنند. آنها اغلب از طرد شدن یا رها شدن می ترسند که منجر به تمایل به تحلیل بیش از حد و ارتباط بیش از حد احساسات و نگرانی های خود می شود. این می تواند چالش های ارتباطی ایجاد کند، زیرا اضطراب شدید آنها ممکن است توانایی آنها برای کسب آرامش و قاطعیت را مختل کند.
افراد دارای سبک دلبستگی آشفته ممکن است الگوهای ارتباطی ناسازگاری از خود نشان دهند. آنها برای بیان واضح و منسجم خود تلاش می کنند و پاسخ های احساسی آنها می تواند نامنظم باشد. این ناهماهنگی در ارتباطات می تواند منجر به سردرگمی و سوء تفاهم در روابط آنها شود.
اعتماد و صمیمیت
افراد دلبسته ایمن عموما هم به خود و هم به شریکشان اعتماد سالمی دارند. آنها تمایل دارند از نظر عاطفی در روابط خود احساس امنیت کنند و مطمئن باشند که نیازهایشان برآورده خواهد شد و شریک زندگیشان در مواقع سخت در کنارشان خواهند بود. آنها همچنین با صمیمیت عاطفی راحت هستند و می توانند ارتباطات عمیق و معناداری با شریک زندگی خود برقرار کنند.
افراد مضطرب اغلب با اعتماد و صمیمیت در روابط دست و پنجه نرم می کنند. آنها ترس از رها شدن و طرد شدن را تشدید کرده اند که منجر به نیاز دائمی به اطمینان از طرف شریک زندگی خود می شود. آنها اغلب هوس صمیمیت عاطفی دارند اما با نیاز و ناامنی مفرط دست و پنجه نرم می کنند.
افراد وابسته اجتنابی در اعتماد کردن به احساسات مشکل دارند. آنها تمایل دارند اهمیت صمیمیت عاطفی را کم اهمیت جلوه دهند و ممکن است در مورد تکیه کردن به شریک زندگی خود برای حمایت عاطفی شک داشته باشند. از نظر صمیمیت، تمایل به فاصله گرفتن و مقاومت در برابر نزدیکی عاطفی دارند. آنهایی که دلبستگی آشفته دارند، احساسات متفاوتی در مورد اعتماد و صمیمیت دارند. آنها بین تمایل به نزدیکی و ترس از آن در نوسان هستند که منجر به رویکردی متناقض و غیرقابل پیش بینی برای اعتماد و صمیمیت در روابط می شود.
رضایت از رابطه
دلبستگی ایمن با رضایت از رابطه همراه است. افراد دلبسته ایمن نسبت به خود و شریک خود احساس اطمینان می کنند که به احساس امنیت و رضایت در رابطه کمک می کند. آنها معمولا در حل تعارضات سازنده مهارت دارند و به احتمال زیاد حمایت عاطفی را به شیوه ای متعادل و متقابل ارائه و دریافت می کنند.
افراد مضطرب اغلب روابط متلاطم تر و پر هیجان تری را تجربه می کنند زیرا نیاز دائمی آنها به اطمینان خاطر و ترس از رها شدن می تواند باعث ایجاد استرس و فشار در رابطه شود. آنها بیشتر مستعد حسادت و ناامنی هستند که می تواند منجر به درگیری و نارضایتی از رابطه شود.
افراد وابسته اجتنابی تمایل به ایجاد فاصله عاطفی در روابط خود دارند که می تواند منجر به فقدان صمیمیت عاطفی شود. این فاصله عاطفی باعث می شود که شریک هایشان احساس عدم رضایت و قطع رابطه کنند. آنهایی که دلبستگی بی نظم دارند، اغلب روابط آشفته و غیرقابل پیش بینی دارند. الگوهای اعتماد و صمیمیت ناسازگار، ایجاد یک رابطه پایدار و رضایت بخش را چالش برانگیز می کند.
ثبات رابطه
افراد دلبسته ایمن تمایل به داشتن روابط طولانی مدت و پایدار دارند. آنها نسبت به خود و شریکشان اعتماد قوی دارند که به ثبات رابطه کمک می کند. افراد ایمن عموما در حل تعارضات، ارائه و دریافت حمایت عاطفی و ایجاد پایه ای از اعتماد و امنیت عاطفی در روابط خود بهتر عمل می کنند.
افراد مضطرب اغلب روابط آشفته تری را تجربه می کنند. نیاز دائمی آنها به اطمینان، ترس از رها شدن و حسادت می تواند منجر به فراز و نشیب های عاطفی شود که ممکن است منجر به بی ثباتی رابطه شود. افراد وابسته اجتنابی تمایل به ایجاد فاصله عاطفی در روابط خود دارند. بی میلی آنها به درگیر شدن در صمیمیت عاطفی باعث فقدان ارتباط می شود که می تواند در طول زمان بر ثبات رابطه تاثیر بگذارد. کسانی که دلبستگی آشفته دارند اغلب روابط غیرقابل پیش بینی دارند. احساسات مختلط، رفتار نامنظم و نیازهای متضاد آنها برای نزدیکی و دوری می تواند منجر به درگیری های مکرر و بی ثباتی شود.
سوالات متداول
1- دلبستگی ایمن چیست؟
هنگامی که مراقبان به نیازهای کودک خود توجه می کنند کودک احتمالا یک سبک دلبستگی ایمن ایجاد می کند که در متن مقاله شرح داده شده است.
2- دلبستگی ناایمن چیست؟
دلبستگی ناایمن معمولا در کودکانی ایجاد می شود که با مراقبانی بزرگ شده اند که به نیازهای عاطفی آنها پاسخ نمی دهند که در متن مقاله شرح داده شده است.
3- تفاوت دلبستگی ایمن و ناایمن چیست؟
تحقیقات نشان داده است که الگوهای دلبستگی ما در اوایل دوران کودکی تنظیم می شوند و ایمن و ناایمن با هم تفاوت دارند که در متن مقاله توضیح داده شده است.
پاسخ مشاور: بله درمانگران متخصص در این زمینه کمک می کنند