کتامین ده ها سال است که وجود داشته است، اما اکنون برای کمک به افراد مبتلا به افسردگی مقاوم به درمان و افسردگی اساسی تایید شده است. هنگامی که کتامین به عنوان یک داروی بیهوشی در طول جنگ ویتنام معرفی شد، فواید آن بسیار زیاد بود، می تواند به القای بیهوشی، بهبود اثرات سایر داروها و مدیریت درد در دوز های کمتر کمک کند.
در حال حاضر، همچنین ممکن است یک گزینه درمانی ارزشمند برای برخی از افراد مبتلا به افسردگی مقاوم به درمان باشد. البته متاسفانه از این دارو افراد به عنوان مواد مخدر و بدون مراقبت یک فرد متخصص استفاده کرده و حتی به آن اعتیاد پیدا می کنند. در این مقاله در مورد تاثیر کتامین بر افسردگی بیشتر صحبت شده است.
کتامین چیست
کتامین دارویی است که هم در پزشکی انسان و هم برای حیوانات استفاده می شود. به دلیل استفاده برای القای بیهوشی یا مدیریت درد به خوبی شناخته شده است. به طور سنتی، کتامین به عنوان یک بی حس کننده شناخته می شد و برای این منظور در چند دهه گذشته استفاده شده است.
اما پزشکانی که از آن استفاده می کردند متوجه اثرات ناخواسته جالبی شدند، رفع افسردگی در عرض چند ساعت و این واقعیت که آنقدر قوی بود که می توانست به سرعت از موارد ناامیدکننده خودکشی جلوگیری کند. این دارو به عنوان یک بیهوشی تجزیه کننده ممکن است باعث شود شما از افکار یا واقعیت خود جدا شوید. همچنین ممکن است باعث توهم، گیجی یا احساس سرخوشی شود. دو شکل اولیه کتامین به صورت تجاری در دسترس است:
کتامین راسمیک فرم اصلی تایید شده توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) است. این داروی سریع الاثر معمولا به عنوان تزریق در جریان خون برای بیهوشی تجویز می شود. بیشتر تحقیقات مربوط به استفاده از کتامین بر تزریق کتامین راسمیک متمرکز است.
اسکتامین شکل جدیدی از کتامین با نام تجاری اسپراواتو است. در سال 2019 به عنوان اسپری بینی ظاهر شد. این دارو به طور خاص به عنوان یک درمان خانگی برای افسردگی اساسی در برخی کشورها ساخته شده است. اسکتامین محکم تر به گیرنده های مغز متصل می شود، به این معنی که می تواند در دوزهای پایین تر به نتایج بالینی دست یابد.
استفاده از کتامین برای درمان افسردگی بدون راهنمایی حرفه ای می تواند خطرناک باشد. در برخی موارد، دارو می تواند باعث تشنج، از دست دادن هوشیاری و حتی کشنده باشد. وقتی فردی دارو را به صورت تفریحی مصرف می کند، ممکن است متوجه شود که برای دستیابی به اثرات مورد نظر به کتامین بیشتر و بیشتری نیاز دارد. این خطر یک پیامد بالقوه کشنده را افزایش می دهد. به دلیل پتانسیل استفاده نادرست از آن، کتامین به عنوان یک داروی جدول 3 در لیست مواد کنترل شده اداره مبارزه با مواد مخدر (DEA) در نظر گرفته می شود.
ارتباط کتامین و افسردگی
زندگی با افسردگی آسان نیست و وقتی علائم شما به درمان های خط اول پاسخ نمی دهد، ممکن است احساس کنید هیچ چیز کمکی نمی کند. وقتی گزینه های دیگر را تمام کردید، تیم سلامت روان در برخی کشور ها ممکن است کتامین درمانی را توصیه کند. تحقیقات انجام شده در سال 2019 نشان می دهد که کتامین درمانی می تواند علائم افسردگی شدید را به میزان قابل توجهی بهبود بخشد.
کتامین برای افسردگی باعث چیزی می شود که پزشکان آن را "تجربه تجزیه ای" می نامند و اغلب دیگران آن را تریپ یا سفر می نامند. به این ترتیب بود که این دارو به یک داروی باشگاهی تبدیل شد، به نام های K، Special K، Super K، و ویتامین K و غیره. افراد آن را تزریق می کنند، آن را در نوشیدنی می ریزند، آن را از دماغ داخل می دهند یا به سیگار اضافه می کنند. در این تجربه ها معمولا اعتیاد نیز همراه بوده و گاهی افراد شکل ها و حس های عجیبی را تجربه می کنند. کتامین می تواند احساسات غیر واقعی را ایجاد کند. تحریفات بینایی و حسی، احساس تحریف شده در مورد بدن خود، افکار و باور های غیر معمول موقت همگی از تجربه های گزارش شده افراد مصرف کننده بوده است.
متخصصان پزشکی ممکن است کتامین را به اشکال مختلف از جمله تزریق و اسپری بینی تجویز کنند. هنوز مشخص نیست که آیا تفاوتی در نتایج بین انواع مختلف درمان کتامین از جمله اسپری بینی اسکیتامین و تزریق کتامین راسمیک وجود دارد یا نه. پزشک به افراد کمک می کند تصمیم بگیرند که کدام شکل از درمان کتامین ممکن است برای وضعیت فعلی بهترین کارکرد را داشته باشد. اکثر تحقیقاتی که از درمان کتامین حمایت می کنند از این شکل از دارو استفاده کرده اند. به همین دلیل، ممکن است پزشک ترجیح دهد به جای اسپری بینی از تزریق کتامین استفاده کند. این سفر حدود 2 ساعت طول می کشد. اما خطرات جدی در ارتباط با استفاده از کتامین وجود دارد، به همین دلیل است که آن را فقط باید تحت نظارت پزشک تجویز کرد.
تاثیر کتامین بر افسردگی
نحوه دقیق تاثیر کتامین برای افسردگی هنوز در دست بررسی است. کارشناسان معتقدند یک انتقال دهنده عصبی به نام گلوتامات در راس اثربخشی کتامین قرار دارد. تاکنون، دو فرضیه اصلی برای توضیح چگونگی تاثیر کتامین بر افسردگی ارائه شده است. از یک طرف، مطالعات انجام شده توسط موسسه ملی سلامت، متابولیتی را که بدن هنگام تجزیه کتامین ایجاد می کند، به عنوان پاسخ احتمالی برای رفع سریع افسردگی توسط کتامین، گاهی در چند ساعت یا حتی چند دقیقه، بررسی می کند.
فرضیه احتمالی دیگر این است که کتامین گیرنده های گلوتامات را مسدود می کند. در یک دوز درمانی، کتامین باعث افزایش گلوتامات می شود. گلوتامات یک اسید آمینه مهم و انتقال دهنده عصبی است. این نروپلاستیسیته یعنی توانایی مغز برای ایجاد اتصالات عصبی، به ویژه در یادگیری یا بعد از آسیب را تشویق می کند.
گلوتامات همچنین به سلول های مغز اجازه می دهد تا با هم ارتباط برقرار کنند و می تواند بر قدرت سیگنال بین بخش های مغز تاثیر بگذارد. زندگی با افسردگی می تواند به این معنا باشد که انعطاف پذیری مغز شما، انعطاف پذیری مغز برای ایجاد ارتباطات جدید، در طول زمان کاهش می یابد. هرچه مغز شما اتصالات عصبی کمتری ایجاد کند، ممکن است عملکرد شما بیشتر مختل شود.
کتامین ممکن است تقویت کننده گلوتامات مورد نیاز مغز را برای کمک به بازسازی اتصالات مهم نورونی فراهم کند. علاوه بر بهبود انعطاف پذیری عصبی شما از طریق تولید گلوتامات، سایر مزایای کتامین در حال حاضر در حال مطالعه است. برای افزودن پیچیدگی بیشتر به روشی که کتامین ممکن است بر مغز تاثیر بگذارد، یک مطالعه سال 2020 نشان می دهد که ممکن است بر سایر انتقال دهنده های عصبی مانند سروتونین، یک ماده شیمیایی که مستقیما با تنظیم خلق و خو و التهاب مرتبط است نیز تاثیر بگذارد.
اسکتامین توسط FDA به طور خاص به عنوان گزینه ای برای افسردگی مقاوم به درمان و اختلال افسردگی اساسی همراه با افکار یا اقدامات خودکشی تایید شده است. از طرف دیگر، کتامین راسمیک در حال حاضر برای درمان افسردگی تایید نشده است. این دارو تنها برای استفاده به عنوان بیهوشی کوتاه اثر در انسان و حیوانات مورد تایید FDA است. هر کاربرد دیگری مانند درمان افسردگی، خارج از برچسب در نظر گرفته می شود. استفاده خارج از برچسب به این معنی است:
-
استفاده از کتامین برای درمان بیماری یا وضعیت پزشکی غیر از آنچه برای آن تایید شده است.
-
دادن کتامین از طریق راه تجویز غیرمجاز (مثلا مصرف یک مایع تزریقی به صورت خوراکی)
-
تجویز دوز متفاوت از استاندارد توصیه شده (مثلا مصرف نصف قرص وقتی که روی برچسب آن 1 باشد)
قبل از اینکه یک دارو وارد بازار شود، باید اطلاعات ایمنی علمی را برای تایید به FDA ارسال کند. با این حال، هنگامی که آن دارو برای چندین دهه از نظر بالینی استفاده می شود، استفاده های جایگزین به طور گسترده ای شناخته شده و پذیرفته شده است. استفاده خارج از برچسب، زمانی که توسط تیم درمانی شما نظارت می شود، می تواند برای برنامه درمانی کلی شما مفید باشد.
تنها اخیرا بود که FDA فرمولاسیونی از کتامین به نام استکتامین را برای درمان افسردگی اساسی ارائه کرد و از آنجایی که کسانی که از افسردگی مقاوم به درمان و افکار خودکشی رنج می برند، خیلی سریع نیاز به تسکین دارند، بسیاری از پزشکان در حال حاضر از کتامین استفاده می کنند، قبل از اینکه محققان و FDA بتوانند نتایج قطعی و تایید خود را ارائه دهند.
عوارض کتامین به عنوان ضد افسردگی
تقریبا هر دارویی عوارض جانبی دارد. وقتی صحبت از تزریق کتامین به میان می آید، نتایج مطالعه نشان می دهد که به احتمال زیاد احساس عجیب را تجربه خواهید کرد. سایر عوارض جانبی کتامین برای افسردگی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
مشکل در صحبت کردن
بی حسی
تجزیه ذهنی
احساس شناور بودن
تحریفات بصری
فشار خون بالا
حالت تهوع یا استفراغ
تولید کنندگان محصول اسکتامین، به عوارض جانبی مشابهی اشاره می کنند، اما همچنین اظهار می کنند که با در دسترس تر شدن این محصول برای استفاده در خانه، ممکن است احتمال استفاده نادرست وجود داشته باشد. استفاده نادرست از کتامین می تواند باعث تعدادی از عوارض روانی و فیزیکی شود، از جمله:
درد شدید شکم
ناهنجاری های مثانه
مسائل کلیوی
توهمات
درمان های جایگزین کتامین برای افسردگی
ممکن است فکر کنید کتامین برای افسردگی راه حلی عالی به نظر می رسد، اما هنوز برای اکثر مردم گزینه خط اول محسوب نمی شود. کتامین به عنوان درمانی برای افسردگی نوید بخش است، اما اثرات و نتایج طولانی مدت آن هنوز به خوبی شناخته نشده است. البته، مزایای کتامین نباید به عنوان یک راه جادویی دیده شود. در این زمان، بهترین استفاده از آن برای تسکین کوتاه مدت است، فقط به اندازه ای که شما را از یک بحران عبور دهد و به برنامه ای جامع تر که متناسب با نیازهای شما باشد، برسید.
اگر افکار یا رفتارهای خودکشی را تجربه نمی کنید، متخصص سلامت روان شما ممکن است بخواهد در ابتدا گزینه های درمانی شناخته شده بیشتری را با شما بررسی کند. درمان های خط اول میزان موفقیت بالایی را در مدیریت افسردگی با نتایج اثبات شده و حاشیه های امنی نشان داده اند. این درمان ها عبارتند از:
-
داروهای ضد افسردگی
-
درمان شناختی رفتاری (CBT)
-
درمان بین فردی (IPT)
-
الکتروشوک درمانی (ECT)
-
تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS)
سوالات متداول
1- ارتباط کتامین و افسردگی چیست؟
کتامین ممکن است یک گزینه درمانی ارزشمند برای برخی از افراد مبتلا به افسردگی مقاوم به درمان باشد که در متن مقاله شرح داده شده است.
2- تاثیر کتامین بر افسردگی چیست؟
نحوه دقیق تاثیر کتامین برای افسردگی هنوز در دست بررسی و تحقیقات در کشور های دیگر است که در متن مقاله شرح داده شده است.
3- عوارض کتامین به عنوان ضد افسردگی چیست؟
وقتی صحبت از تزریق کتامین به میان می آید، نتایج مطالعه نشان می دهد که عوارضی نیز به همراه است که در متن مقاله توضیح داده شده است.