فرزندپروری مستبدانه یک سبک فرزندپروری است که با تقاضاهای زیاد و پاسخگویی کم مشخص می شود. این یکی از سبک های فرزندپروری است که توسط روان شناس رشد دیانا بامریند توصیف شده است که علاوه بر فرزند پروری مستبدانه، دو سبک دیگر را نیز شناسایی کرده است: فرزندپروری مقتدرانه و فرزندپروری سهلگیرانه.
برخی دیگر بر این باورند که سبک های بیشتری از فرزندپروری فراتر از این سه مورد وجود دارد. والدینی که سبک اقتدارگرایانه دارند توقعات بسیار بالایی از فرزندان خود دارند، با این حال بازخورد و تربیت بسیار اندکی ارائه می کنند. اشتباهات معمولا به شدت مجازات می شوند. وقتی بازخورد داده می شود، اغلب منفی است و این سبک به آینده کودک آسیب های زیادی می رساند. در این مقاله در مورد فرزند پروری مستبدانه صحبت شده است.
فرزندپروری مستبدانه چیست
یکی از نقش های عمده ای که والدین در زندگی کودک ایفا می کنند، اجتماعی کردن آنها با ارزش ها و انتظارات فرهنگشان است. با این حال، نحوه انجام این کار والدین بر اساس میزان کنترلی که آنها سعی می کنند بر فرزندان خود اعمال کنند، می تواند به طور چشمگیری متفاوت باشد. سبک فرزند پروری استبدادی کنترل کننده ترین سبک را نشان می دهد.
والدین مستبد به جای ارزش گذاشتن بر خودکنترلی و آموزش به کودکان برای مدیریت رفتارهای خود، بر پایبندی به اقتدار تمرکز می کنند. والد مستبد به جای پاداش دادن به رفتار مثبت، فقط بازخوردی را در قالب تنبیه برای رفتار نادرست ارائه می کند. در اینجا برخی از رایج ترین ویژگی های یک والدین مستبد آورده شده است.
خواستار، اما پاسخگو نیست.
والدین مستبد قوانین زیادی دارند و حتی ممکن است تمام جنبه های زندگی و رفتار فرزندانشان را در خانه و در جمع مدیریت کنند. علاوه بر این، آنها همچنین قوانین نانوشته زیادی دارند که از بچه ها انتظار می رود از آنها پیروی کنند، حتی اگر بچه ها دستورالعمل صریح کمی در مورد این قوانین دریافت کنند. در عوض، به سادگی از کودکان انتظار می رود که بدانند این قوانین وجود دارند و از آنها پیروی کنند.
پرورش و محبت کمی دارند.
والدین با این سبک اغلب سرد، گوشه گیر و خشن به نظر می رسند. آنها بیشتر به جای تشویق و تمجید بر سر فرزندانشان ناله می کنند یا فریاد می زنند. آنها نظم و انضباط را بر سرگرمی ارج می نهند و انتظار دارند که کودکان دیده شوند و شنیده نشوند.
برای مجازات توضیح کمی می دهند.
والدینی که این سبک را دارند معمولا با توسل به تنبیه بدنی کودک که اغلب شامل کتک زدن است، مشکلی ندارند. آنها به جای تکیه بر تقویت مثبت، در هنگام شکسته شدن قوانین سریع و خشن واکنش نشان می دهند.
بی حوصله و بد رفتار هستند.
والدین مستبد انتظار دارند فرزندانشان خودشان رفتارهای نامطلوب را شناخته و از آن دوری کنند. آنها حوصله ندارند توضیح دهند که چرا فرزندانشان باید از برخی رفتارها اجتناب کنند و انرژی کمی صرف صحبت در مورد احساسات می کنند.
حاضر به مذاکره نیست.
والدین مستبد به مناطق خاکستری اعتقاد ندارند. موقعیت ها سیاه و سفید دیده می شوند و جایی برای سازش وجود ندارد. وقتی صحبت از وضع قوانین یا تصمیم گیری می شود، بچه ها حرفی برای گفتن یا رای دادن ندارند.
بی اعتماد هستند.
والدین مستبد به فرزندان خود برای انتخاب خوب اعتماد ندارند. والدین با این سبک به فرزندان خود آزادی زیادی برای نشان دادن اینکه می توانند به تنهایی رفتار خوبی از خود نشان دهند، نمی دهند. به جای اینکه اجازه دهند بچه ها خودشان تصمیم بگیرند و با پیامد های طبیعی آن انتخاب ها مواجه شوند، والدین مستبد روی بچه هایشان شناور می شوند تا از اشتباه نکردن آنها مطمئن شوند.
شرمساری منتقل می کنند.
والدین مستبد می توانند به شدت انتقاد کنند و ممکن است از شرم به عنوان یک تاکتیک برای وادار کردن کودکان به پیروی از قوانین استفاده کنند. این والدین به جای جستجوی راه هایی برای ایجاد عزت نفس در فرزندانشان، اغلب بر این باورند که شرمساری باعث می شود بچه ها انگیزه بهتری داشته باشند. استفاده از عباراتی مانند «چرا همیشه این کار را می کنی؟»، «چند بار باید همین کار را به شما بگویم؟» یا «چرا نمی توانید کاری را درست انجام دهید؟» نمونه ای از فرزند پروری مستبدانه است.
تاثیر فرزندپروری مستبدانه
سبک های فرزندپروری با پیامدهای مختلف برای کودک در زمینه هایی مانند مهارت های اجتماعی و عملکرد تحصیلی مرتبط است. فرزندان والدین مستبد ممکن است:
-
با دیگران ترسو یا بیش از حد خجالتی رفتار کنند.
-
اطاعت و موفقیت را با عشق همراه کنند.
-
به راحتی با همه سازگار شوند، در عین حال افسردگی و اضطراب را نیز تجربه کنند.
-
رفتار پرخاشگرانه تری نسبت به دیگران نشان می دهند.
-
رفتارهای اجتماعی کمتری نشان می دهند.
-
در موقعیت های اجتماعی به دلیل فقدان صلاحیت اجتماعی مشکل دارند.
-
عزت نفس پایین تری داشته باشند.
-
علائم منفی بیشتری مانند بیش فعالی و مشکلات سلوک دارند.
-
با خودکنترلی مبارزه کنند زیرا به ندرت قادر به انتخاب و تجربه عواقب طبیعی هستند.
از آنجایی که والدین مستبد انتظار اطاعت مطلق دارند، کودکانی که با این سبک بزرگ می شوند معمولا در پیروی از قوانین بسیار خوب هستند و طرحواره اطاعت را در خود پرورش می دهند. با این حال، آنها ممکن است فاقد نظم و انضباط باشند. برخلاف کودکانی که توسط والدین مقتدر بزرگ می شوند، کودکانی که توسط والدین مستبد بزرگ می شوند تشویق به کاوش و عمل مستقل نمی شوند، بنابراین هرگز نمی آموزند که چگونه محدودیت ها و استانداردهای شخصی خود را تعیین کنند.
این فقدان نظم و انضباط در نهایت می تواند منجر به مشکلاتی شود که والدین یا شخصیت مرجع برای نظارت بر رفتار در اطراف نیستند. در حالی که متخصصان رشد موافق هستند که قوانین و مرزها برای کودکان مهم است، اکثر آنها معتقدند که والدین مستبدانه بسیار تنبیهی است و فاقد گرمی، عشق بی قید و شرط و تربیتی است که کودکان نیز به آن نیاز دارند.
جلوگیری از فرزند پروری مستبدانه
اگر شما یا همسرتان توسط یک والدین مستبد بزرگ شده اید، ممکن است از تکرار آن الگوها با فرزندان خود بترسید. یا ممکن است متوجه شوید که شما یا شریک زندگی تان قبلاً از سبک فرزندپروری مستبدانه پیروی می کنید که می خواهید از آن اجتناب کنید. کارهایی وجود دارد که می توانید برای پاسخ به این موقعیت ها انجام دهید و یاد بگیرید که به جای آن از سبک فرزندپروری معتبرتر استفاده کنید.
درباره فرزندپروری مقتدرانه بیشتر بدانید. هر چه بیشتر ویژگی های سبک مقتدرانه و مزایای آن را برای کودکان درک کنید، می توانید از رویکرد خود در تربیت بیشتر آگاه شوید. آموزش خود در مورد نحوه فرزند پروری اولین قدم مهم است.
به حرف بچه هایت گوش کن.
برای گوش دادن به حرف های بچه هایتان بدون اینکه بی حوصله باشید یا جوابی تند و سریع نشان دهید، تلاش کنید. گوش دادن و اعتبار بخشیدن به احساسات کودک شما برای کمک به کودکان برای یادگیری شناخت احساسات و ایجاد حس کنترل خود ضروری است.
قوانین خانه را وضع کنید.
انتظارات و رهنمود هایی را ایجاد کنید و مطمئن شوید که همه افراد خانواده شما، از جمله فرزندان و سایر مراقبین، این قوانین را درک می کنند. زمانی که همه قوانین و چرایی وجود آنها را درک کنند، برای اجرای آنها و پیگیری با عواقب ثابت، آسان تر خواهید بود.
از پیامد های منطقی استفاده کنید.
هنگامی که قوانین خانه زیر پا گذاشته می شود، با عواقب سازگار و معقول پیش روید. از تنبیه بدنی بپرهیزید و فرزندان خود را به خاطر اشتباه کردن شرمنده نکنید.
یک کلاس فرزند پروری شرکت کنید.
اگر شما یا شریک زندگیتان نگران سبک فرزندپروری خود هستید، در کلاس فرزندپروری شرکت کنید یا با یک خانواده درمانگر صحبت کنید. درمان می تواند فرصتی عالی برای یادگیری و تمرین راهبرد های فرزندپروری باشد که سپس می توانید از آنها در خانواده خود استفاده کنید.
تفاوت فرزند پروری مستبدانه و مقتدرانه
اول، مهم است که فرزندپروری مستبد را از فرزندپروری مقتدر متمایز کنیم. آنها اسامی مشابهی دارند و هر دو سبک تربیتی استاندارد های رفتاری بالایی را تعیین می کنند. والدین، قوانین، محدودیت ها یا مرزهایی را تعیین می کنند. اما تفاوت های اساسی وجود دارد. همانطور که در جای دیگر اشاره کردیم، والدین مقتدر بیشتر پاسخگو و پرورش دهنده هستند. علاوه بر این، آنها فضایی را برای بحث و گفتگو در اختیار بچه ها قرار می دهند و توضیحات معنادار و متناسب با سن را در مورد دلایل قوانین ارائه می دهند. به عبارت دیگر، سبک فرزندپروری مقتدرانه سعی میکند با حفظ ارتباطات گرم و پرورش مهارت های زندگی که کودکان برای خودتنظیمی و فکر کردن به آن ها نیاز دارند، رفتار را شکل دهد.
اما فرزندپروری مستبدانه؟ ما ممکن است به اردوگاه سربازان فکر کنیم و به والدین به عنوان گروهبان پادگان نگاه کنیم. یک گروهبان بر اطاعت بی چون و چرا اصرار دارد. او خودمختاری را مجازات می کند. هدف او «شکستن» اراده است تا بتواند افراد را بر اساس یک استاندارد مطلق تغییر شکل دهد. او فردی گرم و مهربون نیست و قرار نیست احساس صمیمیت را القا کند. اما وقتی سیستم او کار می کند، او می تواند درباره یک چیز به خود ببالد: افراد استخدام شده او تمایل به اطاعت دارند.
علت فرزندپروری مستبدانه
فرزندپروری مستبدانه اغلب چیزی نیست که والدین عمدا درگیر آن شوند. برخی از عواملی که ممکن است در استفاده از سبک استبدادی نقش داشته باشند عبارتند از:
-
تربیت مقتدرانه: افرادی که به این شیوه فرزند پروری می کنند اغلب توسط والدین مستبد یا در یک فرهنگ مستبد بزرگ شده اند. برای مثال، یک مطالعه نشان داد که والدینی که در دوران کودکی در معرض فرزندپروری مستبدانه قرار داشتند، بیشتر دوست داشتند فرزندان خود را با الگو ها و نگرش های مشابه بزرگ کنند.
-
سازگاری کمتر: تحقیقات همچنین نشان می دهد که والدین مستبد تمایل به کسب امتیاز کمتری در ویژگی شخصیتی به نام توافق پذیری دارند. آنها همچنین به طور کلی روابط سخت تری دارند، از جمله با فرزندان خود.
-
روان رنجورخویی بیشتر: مطالعات همچنین نشان می دهد که والدین مستبد نیز در معیارهای روان رنجورخویی امتیاز بیشتری کسب می کنند. روان رنجورخویی بعد شخصیتی است که شامل ثبات عاطفی است و با تمایل به تجربه اضطراب، شک، افسردگی و سایر احساسات منفی مشخص می شود.
سوالات متداول
1- فرزندپروری مستبدانه چیست؟
والدین مستبد قوانین زیادی دارند و حتی ممکن است تمام جنبه های زندگی و رفتار فرزندانشان را در خانه و در جمع مدیریت کنند که در متن مقاله شرح داده شده است.
2- تاثیر فرزندپروری مستبدانه چیست؟
سبک های فرزند پروری با پیامدهای مختلف برای کودک در زمینه های زندگی همراه است که در متن مقاله توضیخ آن ارائه شده است.
3- جلوگیری از فرزند پروری مستبدانه چگونه است؟
هر چه بیشتر ویژگی های سبک مقتدرانه و مزایای آن را برای کودکان درک کنید برای جلوگیری از روش مستبدانه آماده ترید که در متن مقاله شرح داده شده است.