علت بی خوابی شبانه

تا کنون نظریات زیادی در رابطه با کارکرد خواب برای بدن مطرح شده است . عده ای اعتقاد دارند که خواب فعالیت ترمیمی برای بدن انجام می دهد یعنی با خوابیدن می توان تمام خستگی های جسمی را از تن به در کرد و عده ای دیگر معتقدند که خواب یک وسیله برای تخلیه هیجانات است و زمانی که خواب می بینیم در واقع ذهنمان آرام می شود .

با توجه به تمامی نظریات مختلف می توان نتیجه گرفت که به طور کلی خواب برای بدن مفید و لازم است و همین طور می توان تصور کرد که در صورتی که خواب مختل شود چه تاثیرات مخربی می تواند بر بدن و ذهن بگذارد . بنابراین ، این موضوع کاملا قابل پیش بینی است که بیخوابی های شبانه می تواند زندگی یک فرد را مختل کند .

به دلیل اهمیت خواب و اثرات مخرب بی خوابی های شبانه ، در این مقاله دلایلی که می توانند باعث بروز این  مشکل شوند به طور کامل بیان شده اند و شما می توانید با مطالعه آن ها ، با این علل آشنا شوید و علت بی خوابی هایتان را بدانید .

علت بی خوابی های شبانه چیست

دلایل احتمالی بی شماری برای بیخوابی وجود دارد و در بسیاری از موارد ، ترکیب عوامل متعدد می توانند باعث این اختلال شوند . انواع بیماری ها و مشکلات بدنی منجر به بی خوابی در شب می شوند و خواب کم ، همچنین می تواند باعث ایجاد مشکلات بدنی و بروز انواع بیماری ها شود و به این ترتیب زنجیره پیچیده ای از علت و معلول ایجاد کند . با مطالعه این بخش می توانید به علل بی خوابی های شبانه خود پی ببرید و در صورت امکان برای برطرف کردن مشکلات خود اقدام کنید .

1. استرس و بی خوابی

استرس می تواند واکنش عمیقی در بدن ایجاد کند که خواب با کیفیت را به چالش می کشد . این استرس می تواند ناشی از مشکلات کار و محل کار ، تحصیل و محیط مدرسه ، روابط اجتماعی و جامعه  باشد . 

پاسخ فیزیکی بدن به استرس حالتی شبیه به بیش فعالی را ایجاد می کند از طرف دیگر ناتوانی در به خواب رفتن ممکن است خود به یک منبع استرس تبدیل شود به طوری که شکستن چرخه استرس و بی خوابی به تدریج بسیار دشوار می شود .

2. برنامه نامنظم خواب و بی خوابی

در یک حالت ایده آل ، ساعت داخلی بدن که به ریتم شبانه روزی معروف است ، از الگوی شبانه روز پیروی می کند . اما در واقعیت عواملی وجود دارند که به دلیل سبک زندگی خاص خود ریتم شبانه روزی منظم ندارند . دو نمونه معروف و شناخته شده در این زمینه جت لگ و شیفت کاری هستند .

جت لگ به حالتی گفته می شود که فرد مسافرت هوایی راه دور را تجربه می کند و در این حالت خواب مختل می شود زیرا بدن فرد نمی تواند با تغییر سریع منطقه زمانی سازگار شود . شیفت کاری نیز مستلزم این است که فرد در طول شب کار کند و روز بخوابد . هر دوی این موارد می توانند باعث ایجاد اختلال در ریتم شبانه روزی شوند .

3. بی خوابی و سبک زندگی

عادات و روال ناسالم مربوط به سبک زندگی و مصرف غذا و نوشیدنی های خاص می تواند خطر بی خوابی فرد را افزایش دهد . کارهایی که منجر به مشکلات بی خوابی شوند می توانند شامل موارد زیر باشند :

 فعال نگه داشتن مغز تا اواخر شب ، مانند انجام بازی های فکری در ساعاتی از شب که باید به مغز استراحت داده شود .

 چرت بعد از ظهر می تواند زمان خواب شما را از بین ببرد و خوابیدن در شب را سخت کند .

 اگر می دانید که بدنتان به عنوان مثال به 8 ساعت خواب شبانه نیاز دارد ولی ترجیح می دهید که یک شب تنها دو ساعت بخوابید ، با خیال این که شب بعد 6 ساعت باقی مانده را جبران خواهید کرد و به جای 8 ساعت ، 13 ساعت خواهید خوابید ، بدانید که با این کار ساعت داخلی بدن خود را گیج می کنید و از یک برنامه منظم و سالم برای خوابتان فاصله می گیرید .

 استفاده از تختخواب برای انواع فعالیتهای مختلف می تواند باعث شود که تحتخوابتان ، همواره انواع آن فعالیت ها را برایتان تداعی کند و یک ارتباط ذهنی بین تختخوابتان با فعالیت های بیداری ایجاد شود .

 اگرچه اغلب نادیده گرفته می شود ، اما رژیم غذاییتان می تواند در مشکلات خواب مانند بی خوابی نقش داشته باشد . به عنوان مثال کافئین محرکی است که می تواند ساعتها در سیستم بدنی شما فعال بماند ، خوابیدن را دشوارتر می کند و در صورت استفاده در بعد از ظهر و عصر می تواند باعث بیخوابی شبانه شود . نیکوتین و الکل نیز محرک های دیگری هستند که می توانند روی خواب تأثیر منفی بگذارند .

 خوردن وعده های غذایی سنگین و غذاهای پرادویه به خصوص بعد از عصر می تواند باعث سنگینی معده تان شود و خوابتان را با مشکل مواجه کند . 

4. بی خوابی و اختلالات بهداشت روان

شرایط بهداشت روانی مانند اضطراب ، افسردگی و اختلال دوقطبی غالباً باعث بروز مشکلات جدی در خواب می شود . تخمین زده می شود که 40٪ از افراد مبتلا به بی خوابی دارای یکی از انواع اختلال های بهداشت روانی هستند . علاوه بر این ، مطالعات نشان می دهند که بی خوابی می تواند اختلالات خلقی و اضطرابی را تشدید کند ، علائم را بدتر کرده و حتی خطر خودکشی را در افراد مبتلا به افسردگی افزایش می دهد .

5. بی خوابی ، بیماری جسمی و درد

تقریبا هر شرایطی که باعث درد شود ، خوابیدن راحت در رختخواب را دشوار می کند . از طرف دیگر برخی بیماری ها مانند دیابت نوع II (2) می توانند بخشی از علت اصلی بی خوابی باشند زیرا در این بیماری نیاز مکرر به آبرسانی و دفع ادرار و تغییرات سریع قند خون می تواند خواب را قطع کند .

انواع دیگر بیماری های جسمی ، از جمله مواردی که سیستم تنفسی یا عصبی را تحت تأثیر قرار می دهند ، ممکن است خواب را با چالش هایی روبرو کنند که می تواند منجر به بی خوابی کوتاه مدت یا مزمن شود

6. بی خوابی و داروها

مشکلات خواب و بی خوابی می تواند عوارض جانبی بسیاری از انواع داروها باشد . به عنوان مثال می توان به داروهای فشار خون ، داروهای ضد آسم و داروهای ضد افسردگی اشاره کرد . برخی داروها نیز ممکن است باعث و علت خواب آلودگی در طول روز شوند که در نهایت برنامه خواب بدنی تان را به طور کامل به هم می ریزند . فقط مصرف داروها نیست که می توانند خواب را دچار مشکل کند ، بلکه زمانی که مصرف این داروه ها را متوقف می کنید نیز ممکن است دچار انواع اختلالات خواب شوید .

7. بی خوابی و مشکلات عصبی

اختلالاتی که با اعصاب و مغز در ارتباط هستند مانند زوال عقل و آلزایمر ، می توانند ریتم شبانه روزی را مختل کنند . اختلالات رشدی عصبی نیز مانند اختلال کمبود توجه / بیش فعالی (ADHD) می تواند باعث بی خوابی شود و همچنین مشکلات خواب برای کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم (ASD) شایع است و ممکن است تا بزرگسالی نیز ادامه داشته باشند .

8. بی خوابی و اختلالات خاص خواب

اختلالات خاص خواب می توانند دلیل بی خوابی باشند . آپنه انسدادی خواب ، که باعث وقفه های تنفسی متعدد و قطع موقتی خواب می شود ،20٪ افراد را تحت تأثیر قرار می دهد و می تواند یک عامل اساسی در ایجاد بی خوابی های شبانه و خواب آلودگی در طول روز باشد .

سندرم پای بی قرار (RLS) با ایجاد یک میل شدید برای حرکت دادن پاها ، خواب را کاهش می دهد . رفتارهای غیرطبیعی درحین خواب ، معروف به پاراسومنیا ( parasomnia ) ، می توانند خواب را مختل کنند . برخی از نمونه های معروف پاراسومنیا شامل راه رفتن در خواب ، کابوس شبانه و فلج خواب است .

 کلام آخر

از آنجایی که خواب یک عنصر مهم برای بازسازی بدن و ذهن هر انسانی است بسیار اهمیت دارد که همواره در کیفیت آن تلاش کنیم . در صورتی که کیفیت یا مقدار خواب کم باشد می تواند اثرات بسیار بدی در زندگیمان داشته باشد ، بنابراین اگر به انواع بی خوابی ها دچار هستید ، لازم است که علل بیخوابی خود را بدانید و در جهت برطرف کردن مشکل خود اقدام کنید .

سوالات متداول

1- ✔️ سبک زندگی چگونه می تواند منجر به بی خوابی شود ؟

✔️ سبک زندگی هر فرد بنا بر ساعاتی که در طول روز خواب کوتاه دارد ، برنامه رژیم غذاییش و عاداتی که دارد می تواند بر میزان خوابش تاثیر بگذارد که این موارد در متن مقاله به طور کامل توضیح داده شده اند .

2- ✔️ آیا کم خوابی می تواند منجر به خودکشی شود ؟

✔️ همانطوری که در مقاله به طور کامل توضیح داده شده است در شرایط خاصی که فرد به گروهی از اختلالات دچار باشد ، کم خوابی می تواند اختلالات را تشدید کند و خطر خودکشی وجود خواهد داشت .

3- ✔️ چه بیماری هایی می توانند از علت های بی خوابی به شمار روند ؟

✔️ برخی بیماری های جسمی مانند دیابت ، بیماری های عصبی و گروهی دیگر از اختلالات و بیماری ها که در متن مقاله به طور کامل بیان شده اند .