آزمایش ژنتیک ازدواج

ازدواج یک مرحله مهم از زندگی هر فردی است زیرا پس از آن، زوجین می توانند با همسرشان روابط عاطفی، اجتماعی، خانوادگی و جنسی سالمی ایجاد کنند. اما برای اطمینان از سلامت روابط زن و شوهر ها، نیاز به اجرای یک سری آزمایشات قبل از ازدواج وجود دارد.

تست های قبل از ازدواج باعث می شوند که دختران و پسران بتوانند از سلامت جسمی همسر آینده شان مطلع شوند. این گونه آزمایشات اعتیاد همسر، بیماری های ژنتیکی و مقاربتی را نشان می دهد تا با استناد به نتایج آن ها، زوجین تصمیم بگیرند که آیا می توانند با یکدیگر ازدواج کرده و فرزند سالمی داشته باشند یا اینکه باید در تصمیمشان تجدید نظر کنند. در ادامه این مقاله یکی از این آزمایش های غربالگری که به آزمایش ژنتیک معروف است، توضیح داده شده است و با مطالعه این مقاله می توانید به اهمیت این آزمایش پی ببرید.

اهمیت آزمایش ژنتیک قبل از ازدواج

برای زوج هایی که ازدواج می کنند ، آزمایشات قبل از ازدواج به شناسایی مشکلات و خطرات احتمالی سلامتی برای خود و همچنین فرزندانشان کمک می کند. آزمایشات ژنتیکی با تجزیه و تحلیل نمونه های کوچک خون یا بافت های بدن انجام می شود. در صورتی که زن و مرد به لحاظ ژنتیکی مشکل داشته باشند، ممکن است فرزندشان به انواع بیماری های ارثی و ژنتیکی مبتلا شود، علاوه بر این، بیشتر سقط جنین هایی که اتفاق می افتند، ریشه ژنتیک دارند.

به طور کلی در هر فردی 7 یا 8 ژن معیوب یا مغلوب وجود دارد که در صورتی که ژن های مغلوب در هر دو والد وجود داشته باشند، می توانند فرزند خود را به بیماری مبتلا کنند. در ازدواج هایی که فامیلی نیستند، احتمال این که فرد غریبه دقیقا همان ژن مغلوب را داشته باشد، حدود 2 درصد است. اما احتمال برابر بودن ژن مغلوب در زن و مردی که نسبت فامیلی دارند سه تا چهار برابر بیشتر است و هر چه ارتباط خونی و فامیلی بیشتر باشد، خطر بیماری در نوزادان بیشتر خواهد شد. بنابراین، افرادی که رابطه خانوادگی دارند ( بخصوص دختر عمو و پسر عموها ) باید آزمایش ژنتیک را انجام دهند.

با توجه به این که بسیاری از بیماری های ارثی و ژنتیکی قابل درمان نیستند، پیشگیری از بروز این بیماری ها اهمیت زیادی دارد و به همین دلیل انجام آزمایشات ژنتیک و مشاوره های مرتبط با آن بسیار مهم و ضروری است. پس از انجام آزمایش ژنتیک، شجره نامه فامیلی افراد رسم می شود و به آن ها توضیح داده می شود که کدام بیماری های ارثی و با چه احتمالی ممکن است فرزندشان را مبتلا کند و علائم و نشانه های مرتبط با بیماری را نیز به زوجین توضیح می دهند. 

آزمایش ژنتیک قبل از ازدواج پیش بینی کننده سلامت و بیماری فرزند

روزانه 80 نوزاد با نوعی معلولیت در کشور متولد می شوند. این رقم برابر با بیش از 30،000 معلولیت جدید در سال است. آزمایش ژنتیکی قبل از ازدواج کلید کاهش این آمار نگران کننده است. این گونه آزمایشات با هدف کاهش خطر انتقال بیماری یا اختلالات ژنتیکی از والدین به فرزندان است. 

از جمله بیماری هایی که با آزمایش ژنتیک قابل تشخیص و بررسی هستند بیماری کم خونی داسی شکل (نوعی کم خونی که در آن گلبول های قرمز خون هلالی شکل می شوند و به دیواره رگ می چسبند و مانع از خونرسانی صحیح می شوند) است که امکان انتقال به جنین را خواهد داشت. در چنین شرایطی اگر معلوم شود که هر والدین ناقل هستند ، زوجین می توانند انتخاب کنند که ترجیح می دهند که یک فرزند بیمار به دنیا بیاورند، تا آخر عمر بدون فرزند با یکدیگر زندگی کنند، کودکی را به فرزندخواندگی قبول کنند، از روش های بارداری مصنوعی استفاده کنند و یا اصلا با یکدیگر ازدواج نکنند.

بیشتر بیماری های ژنتیکی به عنوان "اختلالات مغلوب" شناخته می شوند ، به این معنی که هر یک از والدین باید یک ژن آسیب دیده را به کودک منتقل کنند تا کودک تحت تأثیر قرار گیرد. به عبارت دیگر اگر فقط یکی از والدین یک بیماری را به صورت ژن مغلوب داشته باشد و همسرش آن ژن را نداشته باشد، فرزند آنها این بیماری را به ارث نمی برد و در شرایطی که هر دو ژن مغلوب را داشته باشند ،25٪ احتمال ابتلای کودک به این بیماری وجود دارد.

یکی از مهمترین دلایل اختلالات در نوزادان ، ازدواج های فامیلی است. این گونه ازدواج ها احتمال به دنیا آمدن کودک با نقایص مادرزادی را دو برابر می کند و سندروم های شناخته شده مانند سندروم داون نیز با ازدواج های فامیلی مرتبط هستند.

اهداف آزمایش ژنتیک قبل از ازدواج

هدف اصلی غربالگری هایی که قبل از ازدواج انجام می شوند، به طور کلی ایجاد یک خانواده سالم و به دنیا آوردن فرزندان سالم است. اما اگر بخواهیم در رابطه با هدف های آزمایش ژنتیک قبل از ازدواج را به دقیق تر عنوان کنیم می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

 محدود کردن شیوع برخی از بیماریهای ژنتیکی خون (به عنوان مثال کم خونی سلول داسی شکل و تالاسمی).

 کاهش فشار بر موسسات بهداشتی و بانک های خون.

 اجتناب از مشکلات اجتماعی و روانی خانواده هایی که فرزندانشان از بیماری یا اختلال مادرزادی و ارثی رنج می برند.

 کاهش هزینه های مالی خانواده و جامعه برای درمان افراد معلول و آسیب دیده.

 کلام آخر

در نهایت به آن زوجینی که به زودی قصد ازدواج دارند ، توصیه می شود حداقل سه ماه قبل از تاریخ ازدواج ، غربالگری قبل از ازدواج و آزمایش ژنتیک را انجام دهند تا بتوانند زندگی مشترک خود را بهتر برنامه ریزی کنند و زندگی شادتر و سالم تری داشته باشند. 

سوالات متداول

1- ✔️ انجام غربالگری های قبل از ازدواج و آزمایش ژنتیک چه اهمیتی دارد؟

✔️ انجام آزمایشات قبل از ازدواج می تواند خطرات و بیماری های احتمالی را برای زوجین و فرزندان آینده شان مشخص کند تا بتوانند بهتر تصمیم بگیرند.

2- ✔️ ازدواج های فامیلی احتمال بروز چه نقایصی را برای جنین بالا می برند؟

✔️ ازدواج های فامیلی احتمال بروز نقایص مادرزادی را تا دو برابر افزایش می دهد و با سندروم های شناخته شده مانند سندروم داون مرتبط است که در مقاله در این باره به طور کامل توضیح داده شده است.

3- ✔️ هدف از انجام آزمایش های ژنتیک چیست؟

✔️ با انجام این آزمایشات می توان از بروز بیماری های مقاربتی و ارثی جلوگیری کرد، هزینه های مالی خانواده و جامعه را کاهش داد و دیگر اهدافی که در مقاله بیان شده اند و برای اطلاعات بیشتر می توانید به مقاله مراجعه کرده و این موارد را مطالعه کنید