حتما تا به حال با افرادی برخورد داشته اید که به همه چیز و همه کس شک داشته و اعتماد ندارند و یا افرادی که به دیگران سوءظن زده و پیش داوری نا به جا در ذهن خود ایجاد می کنند. بسیاری از این افراد دارای بیماری و اختلال شخصیت پارانویید (PPD) که یکی از اختلال های شخصیت دسته A است بوده و همیشه به اطرافیان خود و بی وفایی آن ها شک و تردید دارند.
افراد پارانویا افکار عجیب و غریب در سر خود پرورانده که اغلب هیچ کدام درست نیست، در این مقاله اختلال شخصیت پارانوئید، علائم و علت آن مطرح شده است.
اختلال شخصیت پارانوئید چیست
اختلال شخصیت پارانوئید (Paranoid personality disorder) یکی از اختلالات دسته A بوده که در این دسته افراد رفتار و افکار عجیب و غریب داشته و غیر قابل پیش بینی هستند. بیمار روانی پارانویا به همه مشکوک بوده، رفتار دیگران را به معنی آسیب به خود دانسته و بی اعتماد هستند، همچنین این افراد زود خشمگین شده و به دیگران تهمت می زنند.
پارانوئید معمولا در اوایل بزرگسالی بروز یافته و در مردان شایع تر از زنان است و درمان پارانوئید این افراد بسیار دشوار است زیرا به رواندرمانگر خود نیز اعتماد نداشته و مشکوک هستند. افراد پارانویید نسبت به رفتار غیر عادی خود آگاهی نداشته و به همین دلیل قانع کردن آن ها برای درمان و رفتار اشتباهشان کار آسانی نیست و اطرافیان آن ها احساس توهین و بی احترامی کرده و معمولا شاکی هستند.
علائم بیماری پارانوئید چیست
بیماری پارانوئید دارای علائمی برای تشخیص بوده که معمولا توسط اطرافیان این تشخیص صورت می گیرد، افراد پارانویا گاهی در کنار این بیماری مشکلات اضطراب و افسردگی و علائم آن ها را نیز دارند، در برخی مواقع افراد با اختلال شخصیت مرزی نیز علائمی از پارانویا را نشان می دهند. در این جا علائم پارانوئید مطح شده است.
اعتقاد به این که دیگران انگیزه پنهانی داشته و یا قصد آسیب زدن به او را دارند.
به وفاداری دیگران و حتی همسر و خانواده خود شک دارند و اتهام خیانت به همسر می زنند.
نسبت به انتقاد دیگران حساسیت بسیار دارند.
در کار کردن با دیگران به خصوص کار های گروهی دچار مشکل هستند.
زود دچار خشم شده و به دیگران حس خصومت پیدا می کنند.
بیمار پارانویا معمولا از دیگران جدا شده و منزوی هستند.
این افراد بسیار بحث و دعوا کرده و حالت دفاعی می گیرند.
در دیدن مشکلات خود مشکل دارند.
در برقراری آرامش و ریلکس بودن دچار مشکل هستند.
دیگران و رفتارشان را پیش داوری کرده و سریع مشکوک می شوند.
در روابط خود سرد و حسود بوده و فرد مقابل را کنترل می کنند.
حسادت در این افراد در مواقعی حالت هذیان گفتن داشته و دلیل واقعی پشت آن وجود ندارد، برای مثال مردی که همسر خود را هنگام صحبت با همکار مردی می بیند و به او حسادت می ورزد،
علت ابتلا به بیماری پارانوئید
تا به حال علت دقیق و محکمی برای پیدایش اختلال شخصیت پارنوئید یافت نشده اما بسیاری محققان معتقد بوده که عامل محیط و ژنتیک در تعامل با هم منجر به بروز این بیماری می شوند.
طبق گفته محققان امکان بیماری و اختلال پارانوئید در برخی افراد با ویژگی و شخصیت خاص بیشتر بوده که در این جا این موارد را مشاهده می کنید.
فردی که زیادی مضطرب بوده و نگران است یا عزت نفس پایینی دارد و انتظار دارد دیگران از او انتقاد کنند.
فردی که زود از همه چیز نتیجه گرفته و خیلی موارد را باور کرده و به راحتی نظر خود را تغییر نمی دهد.
فردی که منزوی و گوشه گیر است.
اگر فردی در گذشته رویداد استرس زا یا تروما تجربه کرده است.
برخی موارد دیگر که امکان بروز پارانویا را در افراد زیاد می کنند شامل موارد زیر است:
ژنتیک و سابقه خانوادگی در بروز پارانویا
تحقیقات نشان داده که ژن ها در بروز بیماری پارانویید دخیل بوده اما هنوز به ژن خاص بروز آن دست نیافته اند. اما در افرادی که سابقه خانوادگی اسکیزوفرنی و اختلالات هذیانی دارند امکان ابتلا به این بیماری بیشتر است.
مصرف مواد و الکل در پارانوئید
برخی مواد مثل کوکائین، اکستازی، حشیش، آمفتامین ها و LSD در صورتی که فرد اختلالات دیگر، اضطراب و خلق پایین را تجربه می کند امکان ابتلا به بیماری پارانویا را افزایش می دهند.
تجربیات زندگی در بروز پارانویید
افرادی که در محل کار و خانواده مورد آزار و اذیت، استرس و اضطراب زیاد قرار داشته اند و تا به حال ضربه از دیگران را تجربه کرده اند در معرض ابتلا به اختلال پارانوئید هستند.
تاثیر تجربیات کودکی در پارانویا آینده
در صورتی که فرد در کودکی دنیا را ناامن دانسته و یا دلبستگی درستی با مادر شکل نگرفته باشد عزت نفس پایینی پیدا کرده و دچار شک و تردید و در نهایت پارانوئید می شود.
وجود اختلالات روانی دیگر و پارانوئید
برخی افراد که درگیر افسردگی، اضطراب، عزت نفس پایین هستند بیشتر در معرض ابتلا به بیماری پارانویا هستند.
یکی از نکات مهم این است که بسیاری از افراد که دارای عزت نفس پایین و عدم خودباوری هستند، علت بی توجهی افراد به آن ها و یا ترک شدن توسط افراد را از ضعف خود در موارد مختلف مثل برقراری رابطه با دیگران می دانند و این افراد به راحتی از آن چه می خواهند دست می کشند. بنابراین نباید آن ها را با اختلال شخصیت پارانوئید یکی دانست زیرا در این اختلال افراد با ظن و شک به رفتار دیگران می نگرند و رفتار دیگران را تهدید آمیز می دانند، اما فردی که خودباوری نداشته به ارزیابی خویش و شرایط خود می پردازد.
کلام آخر
برخی علائم اختلال پارانویید بسیار شبیه علائم اختلالات اسکیزوفرنی و مرزی بوده و به همین دلیل امکان تشخیص آن از هم دشوار است بنابراین برای تشخیص دقیق باید با بیمار صحبت کرده و او را به روانشناسی ارجاع دهید تا با تشخیص روانپزشک و رواندرمانگر متخصص درمان لازم صورت گیرد.
سوالات متداول
1- ✔️ اختلال شخصیت پارانوئید چیست؟
✔️ بیماری پارانویید یکی از اختلالات دسته A بوده که در این دسته افراد رفتار و افکار عجیب و غریب داشته و غیر قابل پیش بینی هستند که در متن مقاله شرح داده شده است.
2- ✔️ علائم بیماری پارانوئید چیست؟
✔️ بیماری پارانوئید دارای علائمی برای تشخیص بوده که معمولا توسط اطرافیان این تشخیص صورت می گیرد که در متن مقاله مطرح شده اند.
3- ✔️ علت بیماری پارانوئید چیست؟
✔️ تا به حال علت دقیق و محکمی برای پیدایش اختلال شخصیت پارنوئید یافت نشده که در متن مقاله دلایل احتمالی آن شرح داده شده است.
