افسردگی یکی از شایع ترین اختلالات روانی بوده و روز به روز به آمار آن افزوده می شود، این اختلال همراه با خلق پایین و عدم لذت و علاقه به انجام کار ها است که در مواقعی با علائمی مثل مشکلات خواب، مشکل اشتها و تغییر وزن نیز همراه است.
اختلال افسردگی در تمام سنین معمولا رخ داده و علائم آن تقریبا در همه یکسان است اما علت وقوع افسردگی در افراد متفاوت بوده و گاهی ناشی از تاثیر محیط و گاهی حاصل ژنتیک و تغییرات مواد شیمیایی در مغز است.
با یافتن علت افسردگی درمان راحت تر بوده و نتیجه نیز بهتر است، افرادی که به دلیل محیط ناسالم به این اختلال دچار شده اند معمولا با رواندرمانی درمان شده اما افرادی که ژنتیکی این مشکل را داشته دیرتر و سختتر درمان می شوند، در این مقاله علت و دلایل محیطی و ژنتیکی وقوع افسردگی در افراد مطرح شده است.
علت بروز اختلال افسردگی چیست
گرچه هنوز علت دقیق و درستی برای بروز افسردگی مطرح نشده است اما عوامل زیادی بر روی آن تاثیر می گذارند و آن را شدت می بخشند. دلیل افسردگی معمولا ترکیب عامل محیط و عوامل فردی مثل ژنتیک است که در این جا مطرح شده است.
تاثیر استرس بر افسردگی
افرادی که در زندگی استرس و اضطراب زیادی را تجربه می کنند در صورت عدم کاهش استرس و کنترل آن در مواقعی دچار افسردگی می شوند.
تاریخچه خانوادگی در بروز افسردگی
افرادی که سابقه خانوادگی انواع افسردگی را داشته به احتمال بیشتری دچار آن می شوند که این مسئله به ژنتیک آن ها ارتباط داشته اگرچه وجود فرد افسرده در خانواده به معنی وقوع قطعی افسردگی در فرد نیست و عوامل محیطی می توانند در بروز و عدم آن تاثیر گذارند.
اتفاقات بزرگ در زندگی و افسردگی همراه با آن
اتفاقات بزرگ در زندگی فرد از جمله اتفاقات خوب مثل تغییر شغل، ازدواج و مهاجرت، همچنین اتفاقات بد مانند از دست دادن شغل، فرد مهم زندگی و طلاق می تواند علت اختلال افسردگی باشد.
عوامل شخصیتی در فرد افسرده
صفات و ویژگی های شخصیتی و فردی مثل منزوی بودن، عزت نفس پایین، کمال گرایی، بدبینی یا ابتلا به اختلالات روانی دیگر می توانند علت افسردگی باشند.
تاثیر بیماری جسمی در افسردگی
افرادی که با بیماری های سخت و طولانی مدت دست و پنجه نرم کرده و درد زیادی را تحمل می کنند احتمال ابتلا به افسردگی را دارند. برای مثال فردی که سرطان داشته و با آن می جنگد در صورت از دست دادن روحیه خود دچار افسردگی می شود و یا افرادی که سکته قلبی را تجربه کرده اند به احتمال بیشتری در خطر ابتلا به افسردگی هستند.
تجربه تلخ کودکی و بزرگسالی در افسردگی
از علت های دیگر افسردگی وجود خاطره و تجربه تلخ گذشته مثل تجربه تجاوز، کودک آزاری و یا جدایی والدین در سنین کم است که در بزرگسالی احتمال ابتلا به افسردگی را افزایش می دهد.
افسردگی همراه با مصرف مواد و دارو
مصرف برخی دارو های پزشکی مانند ایزوترتینوین (Isotretinoin) که برای درمان آکنه به کار می رود و یا مصرف مواد و الکل گرچه در کوتاه مدت منجر به حال خوش شده اما در دراز مدت علت افسردگی می شود.
مرگ و جدایی در بروز افسردگی
افراد پس از جدایی و یا از دست دادن فردی نزدیک توسط مرگ دوره سوگواری گذرانده و علائم افسردگی از خود نشان می دهند که این مسئله طبیعی بوده و معمولا بعد دو ماه برطرف می شود، اما در بسیاری افراد این علائم ماندگار مانده و تبدیل به افسردگی می شود.
افسردگی پس از زایمان
برخی زنان پس از زایمان خود و فرزند آوری درگیر خلق حساس، خشم و ناراحتی و افسرده شده که علت آن معمولا هورمونی بوده و پس از مدتی برطرف می شود.
عوامل مغزی فرد در بروز افسردگی
تحقیقات زیادی نشان داده اند که علل بروز افسردگی تفاوت های مغزی افراد بوده و این تفاوت ها و تغییرات مغزی منجر به بروز علائم آن می شود که در این جا برخی را مشاهده می کنید.
سروتونین در افسردگی
یکی از این عوامل افسردگی کوچک بودن هیپوکامپ (hippocampus) مغز که بخش کوچکی در پردازش حافظه و یادآوری است بوده و معمولا در افراد با سابقه افسردگی کوچکی آن دیده می شود.
هیپوکامپ کوچک تر گیرنده های سروتونینی (Serotonin) کم تری داشته، سروتونین یک مواد شیمیایی مغز است که در پردازش و تنظیم احساسات نقش داشته و کمبود آن یکی از دلایل بروز افسردگی است.
هورمون کورتیزول در بروز افسردگی
برخی محققان دریافته اند که هورمون کورتیزول (Cortisol) که در استرس نقش دارد در افراد افسرده بیش از حد تولید می شود، این هورمون در رشد و فعالیت هیپوکامپ اختلال ایجاد کرده و اثر سمی به همراه دارد.
نقش تالاموس در افسردگی
تالاموس(Thalamus) نیز یکی از عواملی است که در بروز اختلال دو قطبی و افسردگی نقش داشته به این صورت که تالاموس اطلاعات حسی را دریافت کرده آن ها را به قشر مغز می فرستد که در آن جا عملکرد هایی مثل گفتار، واکنش رفتاری، تفکر و یادگیری هدایت می شود و بروز اختلال در تالاموس فرد منجر به علائم دو قطبی و افسردگی می شود.
فعالیت بیشتر آمیگدال در افسردگی
یکی از علت های دیگر افسردگی فعالیت زیاد آمیگدال(Amygdala) مغز بوده که با هیجان و احساسات ترس، خشم، رضایت و تحریک جنسی نقش داشته و در مواقع ناراحتی فعال می شود.
نتایج یک مطالعه جدید نشان می دهد که بیماری کووید-۱۹ می تواند خطر افسردگی و زوال عقل را افزایش دهد. همچنین یک سوم از افرادی با سابقه ابتلا به این بیماری، دچار مشکلات روانی یا عصبی شده یا علائم بیماری در آنان عود کرده است. افرادی که به دلیل ابتلا به بیماری کووید-۱۹ روانه بیمارستان یا بخش مراقبت ویژه شده اند، بیشتر در معرض خطر قرار دارند.
کلام آخر
دلیل افسردگی هنوز به طور کامل مشخص نشده و همچنان مورد بررسی قرار می گیرد اما با شناخت عوامل احتمالی بالا می توان به کنترل شرایط و درمان افسردگی کمک کرد، برای درمان فرد باید به روانشناس و روانپزشک متخصص مراجعه کرده تا علت دقیق آن را دریافته و درمان مناسب به او ارائه شود.
در برخی مواقع پزشک دارو های مخصوص افسردگی را تجویز کرده که منجر به تنظیم مواد شیمیایی مغز شده و افسردگی را رفع می کند اما مصرف این دارو ها به طور خودسر پیشنهاد نمی شود زیرا عوارض بسیاری به همراه دارند.
سوالات متداول
1- ✔️ علت محیطی بروز افسردگی چیست؟
✔️ برخی افراد به دلیل بزرگ شدن و قرار گرفتن در محیط ناسالم درگیر افسردگی شده که در متن مقاله توضیح آن ارائه شده است.
2- ✔️ علت ژنتیکی و فردی در بروز افسردگی چیست؟
✔️ افرادی که سابقه خانوادگی انواع افسردگی را داشته به احتمال بیشتری دچار آن می شوند که این مسئله به ژنتیک آن ها ارتباط داشته که در متن مقاله توضیح آن ارائه شده است.
3- ✔️ عوامل مغزی فرد در بروز افسردگی چیست؟
✔️ تحقیقات زیادی نشان داده اند که علل بروز افسردگی تفاوت های مغزی افراد بوده و این تفاوت ها و تغییرات مغزی منجر به بروز علائم آن می شود که در متن توضیح ارائه شده است.
پاسخ مشاور: سلام بله امکان آن وجود داشته بنابراین از حال روحی خود مراقبت کنید.