روش های تنبیه کودک

برای مشاوره روش های درست تنبیه کودک

تنبیه کودکان به دو بخش مثبت و منفی تقسیم می شود. برخی از روش های تنبیه کودک مناسب است و برخی دیگر اشتباه بوده و شرایط را بدتر می کند. تنبیه کودک توسط مادر و پدر باید هدف شفافی داشته باشد و این هدف با توجه به روحیه کودک مشخص شود.مثلاً اگر فرزند شما نمی تواند مدیریت درستی بر پول تو جیبی خود داشته باشد، اینکه استفاده از موبایل را برای او ممنوع کنید، تنبیه مناسبی محسوب نمی شود!

دقت شود که در بررسی انواع روش های تنبیه کودک، برخی از روش ها بسته به شرایط در گروه مثبت یا منفی قرار می گیرند و باید به این روال دقت شود. در این مقاله به بررسی موضوع تنبیه کودک، انواع، پیامد ها، زمان تنبیه و راه های جایگزین برای آن مطرح شده است.

انواع تنبیه کودک

روش های درست تنبیه کودک توسط مادر و پدر به نسبت روش های غلط، اثربخشی بهتری دارند که آن ها را با هم بررسی می کنیم.

روش های درست تنبیه کودک

1از دست دادن امتیاز: یکی از بهترین روش های تنبیه کودکان، از دست دادن امتیاز است. در این روش شما جریمه ای مناسب با روحیه کودک، در مقابل یک اشتباه در نظر می گیرید. وقتی کودک شما کاری را به اشتباه انجام داد، به او می گویید که امتیازش را از دست داده است.

مثلاً فرزند شما مشغول به بازی است و به او گفته اید که اجازه دارد یک ساعت بازی کند، حال به ازای هر یک دقیقه بازی بیشتر، باید یک دقیقه بیشتر درس بخواند! این روال سبب می شود تا کودک تعریف درستی از بحران داشته باشد.

2تنبیه تحریمی: در بهترین روش های تنبیه کودک توسط پدر و مادر، تنبیه تحریمی گاه در گروه مثبت و گاه در گروه منفی قرار دارد! دقت کنید که در این روش شما قرار است کودک را از انجام کاری که به آن علاقه زیادی دارد، محروم کنید.

برای اینکه این مدل از تنبیه موثر باشد، می بایست نوع تحریم را درست در نظر بگیرید! اینکه فرزند را در اتاق محبوس کنید اصلاً کار درستی نیست و راه را اشتباه رفته اید سعی کنید در مسیر تنبیه تحریمی، اعتدال را برقرار کنید.

روش های نادرست تنبیه کودک

1تنبیه لفظی: تنبیه لفظی اگر با داد و فریاد و غر زدن و نصیحت کردن و تحقیر کردن همراه باشد اصلاً در مسیر درستی قرار نمی گیرد و یکی از انواع کودک آزاری است، بنابراین تنبیه لفظی باید با لحن دوستانه همراه باشد. در این روش تنبیه، وظیفه شما این است که از عواقب اشتباه کاری که کودک می کند با او صحبت کنید اما نیازی نیست بابت کوچکترین اشتباه، سر او فریاد بزنید. تنبیه نادرست فرزند در ذهن او باقی می ماند.

2تنبیه بدنی: تنبیه بدنی در لیست روش های اشتباه تربیت فرزندان توسط پدر و مادر است حتی اگر منظوری نداشته باشید و فقط بخواهید او را بترسانید! این روش منسوخ شده، آینده کودک شما را زیر سوال می برد و سبب ایجاد یک سری رفتارهای نامناسب در او می شود. دقت کنید که در روش تنبیه بدنی، از کودک خود یک کودک پرخاشکر می سازید، که دیر یا زود شعله ور می شود.

پیامد های تنبیه نادرست کودک چیست

وقتی روش های نادرست تنبیه کودکان به کار گرفته شود پیامدهای بد و آسیب های فیزیکی و روانی زیادی بر کودک خواهد داشت که در این جا مطرح شده است.

رفتار پرخاشگرانه در کودک

یکی از پیامدهای تنبیه نادرست تنبیه کودک توسط پدر و مادر این است که کودک ذهنیت سیلی زدن پیدا می کند و سبب آسیب رساندن به سایر کودکان می شود. در واقع کودک یاد می گیرد که همیشه رفتار خشونت آمیز از خود نشان دهد و این رفتار برای او تبدیل به یک عادت بد می شود. او فکر می کند که رفتارهای خشونت آمیز بسیار عادی است و آن را تکرار می کند.

تاثیرات منفی بر شخصیت کودک

دقت شود که عواقب روش های نادرست تنبیه کودک توسط مادر و پدر، بیشتر به صورت عاطفی نشان داده می شود. در واقع کودک در سنی است که مشغول به ساختن تصویر ذهنی از شخصیت های مختلف است به این ترتیب او از والدین خود تصاویر ذهنی خشنی می سازد و به این باور می رسد که والدین بدی دارد و این موضوع در ذهن خود ماندگار می شود و مانند یک زخم دردناک نشان می دهد. همچنین اعتماد به نفس کودکان نیز با تنبیه کاهش می یابد.

تنبیه کودک

بی ارزش شدن والدین

تنبیه کودکان اگر به صورتی باشد که فرزند از والدین بترسد، سبب فاصله زیادی بین کودک و والدین می شود و کودک از والدین فاصله می گیرد و احترام نیز کمتر می شود. این روش سبب می شود که والدین در برابر چشم فرزند ارزشی نداشته باشند.

باقی ماندن در حافظه بلند مدت کودک

روش های غلط تنبیه کودک توسط مادر و پدر، در ذهن آنها تا مدت ها باقی می ماند به طوری که روی خلق و خوی آنها تاثیر می گذارد. پژوهش ها نشان می دهد که هرچه تنبیه کودکان وابسته به روش های غلط باشد، تاثیر آن در خلق و خوی کودک بدتر است. لجبازی کودک نیز یکی از نتایج تنبیه اشتباه است.

تبدیل خشونت به رفتار اولیه کودک

دقت کنید که اگر تنبیه کودک وابسته به روش های پرخاشگرانه باشد، کودک با سایر افراد همین رفتار را دارد به طوری که برای ساده ترین کارهای خود فریاد می زند. این رفتار برای کودک تا حدی عادی می شود که به دوستان خود آسیب می رساند.

چه زمانی باید کودک را تنبیه کرد

بسیار دیده شده که والدین زمان درست تنبیه کودکان را نمی دانند! گاه آنقدر دیر می شود که تنبیه اثربخشی خود را از دست می دهد و گاه آنقدر زود است که کودک دچار شک می شود. تنبیه کودک توسط مادر و پدر زمانی اثر بخش است که با یکی از اهداف زیر صورت بگیرد:

تعلیم: مهمترین دلیل تنبیه کودک توسط مادر یا پدر می بایست آموزش دادن به کودک باشد. کودکان گاه اطلاعات درستی از یک موضوع ندارند. بنابراین والدین باید خواسته خود را قاطع و مشخص و مستقیم به کودک توضیح دهند دقت کنید که تنبیه کودک با هدف تعلیم اثربخشی خوبی دارد.

هشدار: گاه دیده می شود که فرزند از آموزش هایی که به او دادن می شود پیروی نمی کند و به آنها ترتیب اثر نمی دهد، در چنین شرایطی، می بایست نگاه هشداری برای تنبیه کودک وجود داشته باشد به طوری که به فرزند گوشزد شود که اگر باز هم این اشتباه را تکرار کند درگیر مشکلات زیادی می شود.

تنبیه با هدف: تنبیه کودک توسط پدر یا مادر باید هدفی به دنبال داشته باشد. کودکان از انجام کارهای بدون هدف حس خوبی ندارند بنابراین بهتر است بدانید که مسیر تنبیه را به چه صورتی طی می کنید. زمانی که پروسه تنبیه کودکان، از تعلیم و هشدار گذشت، نوبت به اعلام عواقبی است که در برابر کار اشتباه کودک در نظر گرفته می شود دقت داشته باشید که در این راستا باید نگاه عمیق و مشخصی را دنبال کنید. تنبیه با تحقیر، فریاد و سرزنش فرق دارد.

رابطه مجدد: بهتر است که پس از تنبیه کودکان، مسیر برای رابطه مجدد بین کودک و والدین برقرار شود در غیر این صورت کینه و کدورت زیادی رخ می دهد و کودک تمایلی به ارتباط با والدین خود ندارند.

راه های جایگزین تنبیه کودک

برقراری رابطه درست با کودک یکی از راه های جایگزین تنبیه کودک محسوب می شود که در اینجا راه های برقراری رابطه درست و جایگزین تنبیه توسط پدر و مادر را مشاهده می کنید.

1کنترل واکنش احساسی توسط والدین:

در ابتدا نیاز است که والدین رفتار احساسی خود را کنترل کنند. در واقع هیچ کس این اجازه را ندارد به گونه ای رفتار کند که کودک فکر کند به عمل خاصی وادار شده است. به طور کلی باید تمرکز کنید که چه کاری بهترین تاثیر را روی کودک می گذارد.

2حفظ خونسردی والدین:

در صورتی که کودک خود اشتباهی مرتکب شده باشد، بابت اشتباه ناراحت است بنابراین بهتر است که والدین آرامش خود را حفظ کنند و سعی کنند پیامد تنبیه را در نظر داشته باشند.

3احساس همدلی:

یکی از روش های جایگزین تنبیه کودک این است که والدین با کودکان همدلی داشته باشند. در این راستا بسیار مهم است که احساس گناه در کودک آسیب رسان نباشد. مثلاً اگر کودک مرتکب اشتباه شد سعی کنید با او صحبت کنید و از او بخواهید برای شما توضیح دهد که چرا چنین اشتباهی را مرتکب شده است و به او بگویید که از سمت شما آسیبی نخواهد دید.

4احساس اعتماد متقابل:

رفتار محترمانه با کودک بسیار مهم است و باید سعی کنید با کودک به شکل محترمانه برخورد کنید و احتیاجات و احساسات او را بررسی کنید. بگذارید در مورد آنچه در ذهن دارد با شما صحبت کند.

5روش های تشویقی:

به جای اینکه بابت یک اشتباه او را تنبیه کنید، برای کارهای درستی که انجام می دهد به او پاداش دهید. از یاد نبرید که برای جایزه دادن به کودک باید بتوانید یک سری شرایط را مدنظر قرار دهید اول اینکه علایق کودک خود را شناسایی کنید و طبق علایق او برنامه ریزی کنید. سپس سعی کنید او را برای انجام کارهای مثبت تشویق کنید به طوری که کودک متوجه شود چقدر در انجام یک کار خوب سهیم است. آسیب های تنبیه کودکان را جدی بگیرید.

کلام آخر

روش های درست تنبیه کودک را یاد بگیریم! اینکه کودکی دچار اشتباه می شود بر روی ذهن خود کودک نیز اثر می گذارد، بنابراین به جای روش های سختگیرانه برای تنبی، سعی کنیم، مسیر درست تنبیه را دنبال کنیم به طوری که کودک جرات کند مشکلات خود را با ما در میان بگذارد. زیرا تنبیه کودک توسط پدر و مادر آسیب های بسیاری تا ابد بر روی او می گذارد.