از آنجایی که اغلب رفتارهای ما ریشه در دوران کودکی دارند، دوران کودکی و نحوه ی تربیت بچه ها حائز اهمیت می باشد. تعداد زیادی از والدین یک باور غلط در مورد کودکی دارند و تصور می کنند فرزندان در دوران کودکی فقط بایستی تفریح کنند و نباید مسئولیت خاصی داشته باشند.
در حالی که عدم آموزش مهارت زندگی برای کودکان علت اصلی بیشتر مشکلات رفتاری مثل بی نظمی، عدم استقلال، پرخاشگری و ... می باشد. البته گاهی ممکن است عدم آموزش این مهارت های مهم به بچه ها اثرات جبران ناپذیر تری نیز به همراه داشته باشد.برای اینکه با مهارت زندگی برای کودکان و راه های آموزش آن به کودکان آشنا شوید، تا پایان این مقاله با ما باشید.
مهارت زندگی برای کودکان چیست
مهارت زندگی برای کودکان مجموعه ای از مهارت هاست که اصول رفتاری را به کودک می آموزد و سبب می شود فرد در بزرگسالی رفتار مناسبی از خود نشان دهد.فرد 20 ساله ای را تصور کنید که همچنان مانند دوران کودکی به تنهایی از پس کارهای شخصی اش بر نمی آید و مثل کودکی است که فقط از لحاظ جسمی رشد کرده است. مشکلاتی از این قبیل در اثر عدم آموزش مهارت زندگی برای کودکان بوجود می آید.
به همین دلیل آموزش مهارت زندگی برای بچه ها بایستی در برنامه تربیتی والدین قرار گیرد و والدین بعد از تامین نیازهای اولیه کودکان روی آموزش مهارت های زندگی به فرزندان خود متمرکز شوند. درست است که تربیت پسران و دختران امر پیچیده ای است و برای تربیت اصولی کودکان باید از یک مشاور کودک راهنمایی گرفت، اما والدین همواره الگوی اصلی کودکان هستند و رفتار و گفتار والدین نقش مستقیمی روی شکل گیری شخصیت فرزندان دارد.
زمانی که تصمیم میگیرید مهارت زندگی برای کودکان را به فرزندتان آموزش دهید، در کنار مشاور یک نقش مکمل دارید. شاید اکنون متوجه اهمیت کاری که انجام می دهید نشوید. اما همواره این را در نظر داشته باشید که فرزندان همواره در کانون امن خانواده حضور ندارند و دیر یا زود وارد اجتماع می شوند و به دنبال آن با مشکلات زیادی روبرو می شوند. کسی که در دوران کودکی مهارت های زندگی را از والدین خویش یاد گرفته در مواجهه با مشکلات رفتار مناسب تری نشان خواهد داد و به عبارتی پخته تر رفتار خواهد نمود.
انواع مهارت زندگی برای کودکان
مهم ترین مهارت های زندگی که باید به کودکان خود بیاموزید عبارتند از:
مهارت ارتباط موثر با دیگران:
داشتن ارتباط موثر با دیگران یکی از مهم ترین مهارت هایی است که همه انسان ها باید بیاموزند. اینکه کودکی بتواند با دیگران ارتباط خوبی برقرار کند و در صورتی که ناراحت شد بتواند احساسات خود را با دیگران در میان بگذارد باعث می شود در بزرگسالی هم بتواند در عرصه های شغلی و ... نیز با دیگران روابط مناسبی داشته باشد.
مهارت مدیریت زمان:
مدیریت زمان و استفاده بهینه از زمان یکی از مهمترین مهارت هاست که موجب پیشرفت و شکوفایی فرد می شود. اگر از همین دوران کودکی استفاده بهینه از زمان و برنامه ریزی را به فرزند خود آموزش دهید، فرزندتان در بزرگسالی کمتر با مشکل کمبود وقت مواجه خواهد شد.
مهارت مدیریت پول:
توانایی مدیریت هزینه ها یکی از مهارت های مهم در دوران بزرگسالی است. فردی که بتواند هزینه های زندگی اش را به خوبی مدیریت کند به ندرت ممکن است با بحران های مالی مواجه شود.
مهارت نظم و ترتیب:
داشتن نظم و ترتیب باعث می شود فرد آرامش فکری و تمرکز داشته باشد. از سنین کودکی به فرزندتان آموزش دهید محیط زندگی بایستی مرتب باشد. در این راستا می توانید درخواست کنید اتاقش را به تنهایی مرتب کند.
مهارت رعایت بهداشت فردی:
رعایت بهداشت فردی همواره موجب سلامت جسمی می شود. از فرزند خود بخواهدی قبل از وعده های غذایی دستانش را با آب و صابون بشوید، مسواک بزند و در صورت کثیف شدن لباس ها سریعا آنها را تعویض کند.
مهارت تصمیم گیری:
مهارت تصمیم گیری و انتخاب یک گزینه از بین سایر گزینه ها جزو مهمترین مهارت های زندگی برای کودکان محسوب می گردد.
مهارت حل مسئله:
مهارت حل مسئله مهارتی است که موجب می شود فرزندتان در مواجهه با مشکلات مختلف بتواند راه حل مناسبی ارائه دهد. سعی کنید در صورتی که فرزندتان با مشکلاتی مواجه شد ابتدا از وی بپرسید چه راه حلی برای مشکلاتش دارد.
مزایای آموزش مهارت زندگی برای کودکان
آموزش مهارت های زندگی به بچه ها از سنین پایین مزایای بسیاری به همراه داشته که در این جا برخی از آن ها ذکر شده است.
تقویت مهارت تصمیم گیری:
هرچه کودک در مورد مسائل کوچک تصمیم بگیرد، قدرت تصمیم گیری اش در مورد مسائل مهمتر نیز افزایش خواهد یافت.
استقلال شخصیتی:
با یادگیری مهارت های زندگی، کودک مستقل می شود و می تواند به تنهایی کارهای شخصی اش را انجام دهد.
تقویت مهارت حل مسئله:
هرچه کودک بتواند در مورد مسائل مختلف راهکار بهتری ارائه دهد، در بزرگسالی نیز به راحتی خواهد توانست مسائل و مشکلاتش را حل کند.
رشد شخصیت اجتماعی کودک:
به دنبال تعامل و ارتباط موثر با سایر افراد کودک به مرور خواهد آموخت چگونه با سایرین ارتباط برقرار کند و شخصیت اجتماعی خواهد یافت.
راه های تقویت مهارت زندگی برای کودکان
بسیاری از والدین به دنبال آموختن مهارت زندگی برای کودکان خود هستند، اما نمی دانند در این راستا بایستی چه اقداماتی انجام دهند. البته کمک گرفتن از یک مشاور کودک می تواند بسیار موثر باشد اما والدین با انجام دادن یک سری کارها می توانند موجب یادگیری مهارت زندگی برای بچه ها شوند. از جمله راه های تقویت مهارت زندگی در کودک عبارت است از:
به کودک خود بیاموزید چگونه احساسات خود را بروز دهد. همواره به وی بگویید در شرایط مختلف با آرامش احساس شادی، غم، ناراحتی و ... را بیان کند. همچنین حتما به وی بیاموزید در شرایطی که دچار رنجش و آزار دیگران شد سریعا از آنها عذرخواهی کند.
از فرزندتان بخواهید برای خود برنامه ریزی داشته باشد. داشتن برنامه ریزی موجب شکل گیری شخصیتی منظم می شود. از وی بخواهید کارهای شخصی و بهداشتی اش را انجام دهد. از وی بخواهید لباس های کثیف را در سبد مخصوص و اسباب بازی هایش را در سطل مخصوص اسباب بازی قرار دهد.
به کودکان خود مهارت مدیریت پول و استفاده مناسب از پول توجیبی را آموزش دهید. یادگیری این مهارت موجب می شود فرد در بزرگسالی با بحران های شدید مالی مواجه نشود. می توانید مقدار مشخصی پول ماهانه برای مدت معینی به فرزند خود بدهید. تا پایان موعد مشخص شده فرزندتان نباید مجددا از شما پولی دریافت کند.
در مورد مسائل مختلف با فرزند خود صحبت کنید و از وی بخواهید نظر خود را بیان کند. این کار موجب می شود فرزندتان مهارت تفکر نقادانه را به خوبی یاد بگیرد و بتواند در مورد موضوعات مختلف نظر بدهد. هر از گاهی از وی بخواهید از بین دو گزینه یک مورد را انتخاب کند. برای مثال از وی بخواهید دوست دارد برای ناهار چه غذایی صرف کند. یا از وی بپرسید دوست دارد در کنار شما به پارک برود یا تلویزیون تماشا کند.
اگر فرزندتان خواندن و نوشتن بلد است، می توانید از وی بخواهید هر از گاهی یک نامه شکرگزاری بنویسد و در مورد حال خوبش شکرگزاری کند.
استفاده از ساعت زنگدار برای بیدار شدن، محدود کردن ساعات تماشای تلویزیون، تحویل به موقع تکالیف و... از جمله کارهای روزمره ای است که می تواند مهارت مدیریت زمان کودک را افزایش دهد.
سوالات متداول
1- ✔️ مهارت زندگی برای کودکان چیست؟
✔️ مهارت زندگی برای کودکان مجموعه ای از مهارت هاست که اصول رفتاری را به کودک می آموزد و در متن مقاله شرح داده شده است.
2- ✔️ مزایای آموزش مهارت زندگی برای کودکان چیست؟
✔️ آموزش مهارت های زندگی به کودکان از سنین پایین مزایای بسیاری به همراه داشته که در متن مقاله برخی از آن ها ذکر شده است.
3- ✔️ راه های تقویت مهارت زندگی برای کودکان چیست؟
✔️ بسیاری از والدین به دنبال آموختن مهارت زندگی برای کودکان خود هستند که در متن مقاله توضیح آن ارائه شده است.