در ابتدا به تعریف کودک آزاری می پردازیم. هر گونه آزار و صدمه و عملی که باعث ورود صدمه های روحی و جسمی و اخلاقی به کودک و یا نوجوان شود، کودک آزاری عملی نامیده می شود. کودک آزاری عملی خلاف قانون است و می تواند تاثیرات سوئی بر روی سلامت جسم و روان کودک و نوجوان داشته باشد.
کودک آزاری توسط پدر و مادر پدیده ای بسیار دردناک برای کودک و جامعه است که محیط خانواده را به فضایی غیر قابل اعتماد برای کودکان تبدیل می کند. گاهی تصور می شود کودک آزاری توسط پدر و مادر، فقط جنبه ی جسمی دارد اما این گونه نیست و بدتر از کودک آزاری جسمی، کودک آزاری روحی است که تاثیرات زیادی بر روح و روان و شخصیت کودکان خواهد داشت.
کودک آزاری توسط پدر و مادر چیست
هر رفتار و علمی که موجب وارد آوردن آسیب به کودک از نظر جسمی و عاطفی و جنسی شود، کودک آزاری نامیده می شود. کودک آزاری توسط پدر و مادر نسبت به سایر نمونه های کودک آزاری متداول تر است و تاثیرات منفی فراوانی بر روی جسم و روح کودک خواهد گذاشت.
گاهی اوقات غفلت پدر و مادر و سهل انگاری آن ها در قبال وظایف شان نسبت به فرزند و نادیده گرفتن کودک، می تواند مصداقی از کودک آزاری باشد. کودک آزاری به چهار دسته زیر قابل تقسیم است:
1عاطفی
2جنسی
3فیزیکی یا جسمی
4سهل انگارانه ( غفلت )
در بین انواع کودک آزاری، شایع ترین آن غفلت است که گاهی ممکن است ناآگانه صورت بگیرد. پدر و مادری که درک درستی از تربیت کودک خود ندارند و مهارت های لازم در این زمینه را کسب نکرده اند، ممکن است به بهانه ی تربیت کودک و نوجوان شان دست به کودک آزاری بزنند که این مقوله می تواند نتایج جبران ناپذیری را ایجاد نماید.
حقیقتش را بخواهید کودک آزاری توسط پدر و مادر به وارد آوردن آسیب های جسمی و روحی خلاصه نمی شوند. پدر و مادری که نسبت به پوشاک فرزندشان بی توجه هستند و در زمستان کودک را با یک لباس نازک بیرون می آورند، پدر و مادری که به بهداشت و تغذیه کودک خود توجه نمی کنند، واکسن های او را به موقع و سر وقت تزریق نمی کنند و مواردی از این قبیل که نا آگاهانه و از روی غفلت انجام می شود، همه می تواند مصادیقی از کودک آزاری توسط پدر و مادر باشد.
حال ممکن است این سوال مطرح شود که کودک آزاری های سهل انگارانه می تواند ریشه در چه مواردی داشته باشد:
-
پدر و مادری که از هوش و توانمندی های لازم برخوردار نیستند.
-
پدر و مادری که اختلالات روان پزشکی دارند.
-
پدر و مادری که مصرف کننده مواد مخدر هستند.
-
پدر یا مادری که دچار افسردگی است
-
و ...
همه این موارد می تواند ریشه در کودک آزاری توسط پدر و مادر داشته باشد.
علت کودک آزاری توسط والدین
کودک آزاری توسط پدر و مادر ممکن است با دلایل و انگیزه های مختلفی انجام گیرد. در زیر به بیان و بررسی علت کودک آزاری توسط پدر و مادر می پردازیم:
ضعف و ناتوانی جسمی کودک:
کودکان عقب مانده، معلول و یا نارس توانایی لازم برای اداره ی زندگی خود را نداشته و به پدر و مادر خود وابسته هستند. این کودکان بیش از دیگران می توانند مورد کودک آزاری قرار بگیرند.
مشکلات روحی و روانی کودکان:
کودکان بیش فعال، شیطنت ها و ناهنجاری های بیشتری نسبت به سایر کودکان دارند که رفتار های خارج از عرف کودکان می تواند زمینه ساز کودک آزاری توسط پدر و مادر شود. حال آنکه باید توجه نمود که بیش فعالی نیازمند توجه و مراقبت های تربیتی و درمانی است و رفتار های ناآگاهانه ی پدر و مادر و کودک آزاری می تواند وضع را بسیار بدتر نماید.
فقر اقتصادی:
فقر مانع از دستیابی کودکان به نیازهای اساسی شان مثل تغذیه و بهداشت و آموزش می شود و ممکن است در مواردی والدین به دلیل فقر تحت فشار قرار گرفته و با رفتار هایشان زمینه کودک آزاری توسط پدر و مادر فراهم شود. خانواده هایی که دچار فقر اقتصادی و فقر فرهنگی هستند، بیش از بقیه ی خانواده ها کودک آزاری در آن ها مشاهده می شود.
مشکلات فرهنگی خانواده ها:
فقر فرهنگی نیز به اندازه ی فقر اقتصادی می تواند زمینه ی بروز کودک آزاری توسط پدر و مادر را افزایش دهد. فقر فرهنگی می تواند از رفتار هایی مانند تجمل گرایی، مدگرایی، انتظارات بیش از اندازه، عریان پوشی نشات گرفته و مسائلی را به وجود آورد که بیش از همه کودکان را مورد آزار و اذیت قرار دهد.
نبودن مهارت های تربیتی:
بعضی از پدر و مادر ها بهترین راهکار برای کنترل رفتار های کودکانه فرزندشان را تنبیه کودک به صورت بدنی می دانند و همین مساله به دلیل نبود مهارت های تربیتی لازم است. رفتار های کودک مجددا تکرار می شود و والدین نیز به تنبیه های بدنی خود ادامه می دهند و کار تا آنجا پیش می رود که والدین از سخت ترین تنبیه ها برای تربیت کودک خود استفاده نموده و ممکن است به واسطه ی این تنبیه ها خسارت های جبران ناپذیری بر روح و روان کودک وارد نمایند.
آسیب های کودک آزاری توسط پدر و مادر
کودک آزاری توسط پدر و مادر تاثیرات روحی و جسمی زیادی را بر روی کودکان خواهد داشت. آسیب های جسمی ممکن است بعد از گذشت مدت زمانی بهبود یابد و از بین برود ولی تاثیرات روانی ماندگارترند و بر روی روابط، احساسات کودکان و توانایی عملکرد کودکان تاثیر گذار خواهد بود.
بعد از بررسی دلیل کودک آزاری توسط والدین به بررسی آسیب و تاثیر کودک آزاری توسط والدین می پردازیم:
مشکلات در روابط آینده و عدم اعتماد به طرف مقابل:
کودکانی که در خردسالی توسط پدر و مادر خود مورد آزار قرار گرفته اند، نمی توانند به آن ها اعتماد کنند و اگر فردی نتواند به والدین خود اعتماد کند، پس به چه کسی اعتماد خواهد کرد. این افراد در روابط شان دچار مشکل می شود و زمینه ی بروز رفتار های ناسالم در این افراد بیشتر خواهد بود.
احساس بی ارزش بودن:
کودک آزاری توسط پدر و مادر فقط به ورود صدمات جسمی خلاصه نمی شود. گاهی پدر و مادر ها با کلمات و جملات شان بار ها و بارها کودکان را مورد آزار قرار می دهند. اگر به فردی در خردسالی گفته شود که بی ارزش یا کم ارزش است، احمق است و ...، این فرد در بزرگسالی نیز احساس بی ارزش بودن می کند و غلبه به احساسات ناشی از این رفتار ها بسیار دشوار است.
داشتن مشکل در مدیریت کردن احساسات شان:
کودکانی که مورد آزار و اذیت قرار گرفته اند در بروز احساسات و یا مدیریت آن ها دچار مشکل هستند. این افراد در بزرگسالی ممکن است عواطف و یا احساسات شان را به شکل غیر منتظره ای بروز دهند و در نتیجه عواقب جبران ناپذیری را فراهم آورند. افرادی که مورد کودک آزاری توسط پدر و مادر قرار گرفته اند، در بزرگسالی دچار اضطراب و افسردگی و خشم می شوند. این کودکان بیش از بقیه در معرض اعتیاد به مواد مخدر و الکل هستند.
راه های جلوگیری از کودک آزاری توسط پدر و مادر
خستگی پدر و مادر در مراقبت از فرزند: گاهی مراقبت از کودکان زمان زیادی از پدر و مادر می گیرد و این فرایند با اضطراب و فعالیت های جسمی و ذهنی همراه است. پدر و مادر می توانند از یک پرستار یا پدر بزرگ و مادربزرگ برای مراقبت از کودک خود کمک بگیرند.
اشتغال پدر و مادر:
بعضی از پدر و مادر ها که کار و فعالیت روزانه ی زیادی دارند، تصور می کنند وجود کودک در زندگی روزانه ی آن ها عاملی مزاحم است و مانع از رشد آن ها می شود.
نداشتن مهارت کافی برای تربیت فرزند:
پدر و مادر باید مهارت های کافی برای تربیت کودک را به خوبی بیاموزند. در هنگام گریه ی کودک، بدترین رفتار تنبیه کردن او است. تنبیه کودک تاثیر بدی بر روی سلول های مغزی کودک می گذارد و در مواردی تنبیه شدید کودک می تواند منجر به مرگ او شود. مطالعه در مورد تربیت کودکان بسیار موثر خواهد بود. سعی کنید مهارت های لازم در زمینه ی فرزند پروری را بیاموزید. در این صورت می توانید فرزند سالم تری را پرورش دهید و کودک آزاری تا حد بسیار زیادی کاهش پیدا می کند.
اجازه ندهید فرزندان تان فیلم های خشن ببینند:
کودکان از خشونت های فیلم های خشن الگوبرداری می کنند و همین عامل می تواند تاثیر منفی در رشد و شخصیت کودکان داشته باشد.
عدم تنبیه کودک:
در مواقع عصبانیت و تنبیه کودک نمی توان چیزی به کودک آموزش داد. آموزش نظم و انضباط در مواقع عصبانیت و پرخاش تاثیر عکس خواهد داد.
گوش دادن به کودک:
به صحبت های کودک خود به خوبی گوش دهید و نسبت به رفتار های وی بی تفاوت نباشید.
رفتار و کلامتان را کنترل نمایید:
در موقع عصبانیت و بروز پرخاش سعی کنید رفتارتان را کنترل نمایید و توجه داشته باشید که آزار های فیزیکی و کلامی می تواند تاثیر منفی طولانی مدتی بر روی کودک داشته باشد.
سوالات متداول
1- ✔️ کودک آزاری توسط پدر و مادر چیست؟
✔️ هر رفتار و علمی که موجب وارد آوردن آسیب به کودک از نظر جسمی و عاطفی و جنسی شود، کودک آزاری نامیده می شود که در متن مقاله شرح داده شده است.
2- ✔️ علت کودک آزاری توسط والدین چیست؟
✔️ کودک آزاری توسط پدر و مادر ممکن است با دلایل و انگیزه های مختلفی انجام گیرد که در متن مقاله توضیح داده شده است.
3- ✔️ آسیب های کودک آزاری توسط پدر و مادر چیست؟
✔️ کودک آزاری توسط پدر و مادر تاثیرات روحی و جسمی زیادی را بر روی کودکان خواهد داشت که در متن مقاله شرح داده شده است.
پاسخ مشاور: سلام بهترین راه تماس با مراکز مرتبط است اما در صورتی که خطر بزرگی در کمین بود بله
پاسخ مشاور: سلام حمایت و درک فرد و ارجاع به مشاور