چاقی می تواند نتیجه ی بی تحرکی و استفاده از غذاهای ناسالم و چرب باشد. کالری دریافت شده از مواد غذایی صرف فعالیت های فیزیکی بدن می شود. در نتیجه اگر میزان کالری دریافتی و فعالیت فیزیکی بدن با یکدیگر تناسب داشته باشد، ثبات وزن پیش می آید و فرد افزایش وزنی نخواهد داشت.
اما در صورتی که میزان کالری دریافتی بدن بیشتر از میزان فعالیت فیزیکی بدن باشد، کالری مازاد در بدن به صورت چربی ذخیره شده و در نتیجه افزایش وزن را به همراه خواهد داشت. این بیان ساده ترین پاسخ برای سوال " چاقی چیست " می باشد.
چاقی چیست
چاقی در نتیجه دریافت کالری بیش از نیاز طبیعی بدن به وجود می آید. همین مفهوم ساده ترین بیان در تعریف چاقی است. در حال حاضر اضافه وزن یکی از علت های شایع مرگ و میر در جهان محسوب می شود. حال می خواهیم ببینیم به چه افرادی چاق گفته می شود؟
1اضافه وزن از نظر مردم عادی: افرادی که شکم بزرگ و جلو افتاده دارند، از نظر مردم عادی چاق نامیده می شوند.
2اضافه وزن از نظر پزشکان: پزشکان به افرادی که بالاتر از 15 درصد اضافه وزن داشته باشند، چاق می گویند.
3اضافه وزن از نظر متخصصان زیبایی: متخصصان زیبایی به افرادی که فاقد شکم صاف و پهلوی باریک هستند، چاق می گویند.
4اضافه وزن از نظر متخصصین تغذیه: متخصصان تغذیه با استفاده از قد و وزن به محاسبه ( bmi ) می پردازند. از طریق شاخص توده بدنی ( bmi ) می توان به راحتی چاقی را تشخیص داد. اگر ( bmi ) بالای 30 باشد، از نظر متخصصان تغذیه اضافه وزن در فرد وجود خواهد داشت.
این نوع اضافه وزن حالات مختلفی نیز دارد:
-
اگر شاخص توده بدنی عددی بین 30 الی 34 باشد، چاقی درجه یک در فرد وجود دارد.
-
اگر شاخص توده بدنی عددی بین 35 الی 39 باشد، چاقی درجه دو در فرد وجود دارد.
-
اگر شاخص توده بدنی عددی بزرگتر از 40 باشد، چاقی پر خطر نامیده می شود.
دلایل چاقی چیست
دلایل چاقی در افراد مختلف متفاوت است. گاه ممکن است اضافه وزن فرد به دلیل استخوان بندی او باشد و در بعضی از موارد چاقی به دلیل آب میان بافتی ایجاد می شود اما در اکثر موارد دریافت بیش از حد کالری و کم تحرکی می تواند زمینه ساز افزایش وزن در افراد باشد. در ادامه علت چاقی را مورد بررسی قرار می دهیم:
دریافت کالری بیش از نیاز بدن:
تمامی غذاهایی که انسان در طول روز مصرف می کند دارای کالری است و میزان این کالری متفاوت است. اگر میزان کالری دریافتی بدن بیش از نیاز بدن باشد، مازاد آن به صورت چربی در بدن ذخیره شده و اضافه وزن در فرد به وجود خواهد آورد.
سابقه خانوادگی و ژنتیک:
یکی از عوامل تاثیر گذار بر میزان چاقی یا لاغری، سابقه خانوادگی است. میزان اشتها و یا توانایی بدن فرد برای تبدیل مواد غذایی به انرژی در واقع دو فاکتور تاثیر گذار در اضافه وزن فرد محسوب می شود و این دو فاکتور از طریق وراثت به فرد منتقل می شود.
شیوه تغذیه و سبک زندگی افراد:
میزان چاقی در بعضی از کشور ها نسبت به تراز جهانی پایین تر است و در بررسی های انجام شده عامل سبک زندگی باعث کاهش اضافه وزن در این کشور ها بوده است. به طور کلی افرادی که غذاهای پر چرب یا پر کالری مصرف می کنند و یا افرادی که از میوه و سبزیجات به میزان کافی استفاده نمی کنند، همچنین افرادی که فعالیت کمی دارند، بیش از بقیه ی افراد در معرض افزایش وزن و چاقی خواهند بود.
حاملگی و زایمان:
خانم هایی که استعداد چاقی دارند، در دوران بارداری و بعد از آن دچار افزایش وزن می شوند.
استرس ها و فشار های روحی و روانی:
به طور معمول افراد ممکن است در موقعیت های استرس زا به میزان زیادی غذا بخورند و این عامل واکنش طبیعی بدن محسوب می شود. تکرار این موارد می تواند افزایش وزن و چاقی را با خود به همراه داشته باشد.
عوارض چاقی
افزایش و یا کاهش وزن هر دو می توانند بر سلامت انسان تاثیر گذار باشند اما در این نوشتار قصد داریم به بررسی عوارض چاقی بپردازیم. افزایش وزن یکی از عامل های مرگ و میر در عصر حاضر محسوب می شود. این عوارض به شرح ذیل است:
مشکلات روانی:
از مهمترین عوارض چاقی تاثیر آن بر سلامت روان است، طبق تحقیقات افرادی که با اضافه وزن رو به رو هستند، از نظر روانی بیشتر در خطر بوده و بیشتر دچار افسردگی، اضطراب و دیگر اختلالات می شوند.
فشار خون بالا:
افراد چاق بافت چربی بالایی در بدن دارند. این بافت به مواد غذایی و اکسیژن کافی برای زنده ماندن نیاز دارد. افراد چاق گردش خون بالایی دارند و این گردش خون فشار بالایی بر سرخرگ ها وارد می کند. همین عامل می تواند زمینه ساز فشار خون بالا در فرد باشد.
دیابت:
یکی از عوامل اصلی ابتلاء فرد به دیابت نوع دو، افزایش وزن است. بدن افراد چاق در برابر انسولین مقاومت بسیار بالایی از خود نشان داده و در نتیجه این هورمون نمی تواند وظیفه ی کنترل قند را در افراد چاق به خوبی انجام دهد. در نتیجه دیابت نوع دو ایجاد می شود.
ایجاد سکته مغزی:
یکی از پیامد های چاقی بیماری تصلب شرایین یا انسداد عروق و سرخرگ هاست. چربی های اضافه می توانند در دیواره های سرخرگ رسوب نموده و در نتیجه انسداد عروق مغزی را به وجود آورند. اگر یک لکه ی خون در این عروق گیر کند، می تواند زمینه ساز سکته ی مغزی و پارگی رگ های مغز شود.
ایجاد مشکلات در تنفس:
افراد چاق معمولا در خواب خور خور می کنند و ممکن است همین اضافه وزن زمینه ساز انسداد مجاری تنفسی و ریه ها شوند. در نتیجه حالت تنگی نفس به آن ها دست می دهد و از خواب می پرند. این حالت ممکن است چندین بار در شب و در هنگام خواب شبانه به وقوع بپیوندد و در نتیجه کیفیت خواب فرد چاق به طرز چشم گیری کاهش یابد.
راه های درمان چاقی
در حال حاضر روش های مختلفی برای درمان چاقی وجود دارند که افراد چاق با توجه به فیزیک بدنی و نوع اضافه وزن یکی از این روش ها را برای درمان چاقی می توانند انتخاب نمایند. در زیر به بررسی راه های درمان چاقی می پردازیم:
استفاده از رژیم چاقی:
درمان اصولی اضافه وزن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. روش های مختلفی برای کاهش وزن وجود دارند که بعضی از این روش ها ممکن است فرد را در مدت زمان کوتاهی به نتیجه دلخواه برسانند اما برعکس ممکن است این روش ها ضرر هایی را با خود به همراه داشته باشند. مراجعه به متخصص تغذیه و بهره گیری از رژیم چاقی یکی از بهترین روش ها برای کاهش وزن است. در این روش ممکن است مدت زمان طولانی تری صرف لاغری فرد شود اما عوارض ناشی از لاغری حداقل خواهد بود. در ادامه انواع رژیم غذایی چاقی را بیان می کنیم:
-
رژیم غذایی کم کالری
-
رژیم غذایی با کالری بسیار پایین
-
رژیم غذایی گرسنگی
-
رژیم غذایی با پروتئین بالا
-
رژیم غذایی با کربوهیدرات کم
-
رژیم غذایی کانادایی
افزایش فعالیت بدنی:
با استفاده از ورزش و فعالیت بدنی می توان میزان کالری مصرفی روزانه را تا حد بسیار زیادی افزایش داد و در نتیجه روند لاغری را سرعت بیشتری بخشید. بهترین شیوه برای لاغری و درمان چاقی بهره گیری از یک رژیم غذایی درست و اصولی در کنار ورزش و فعالیت بدنی است.
استفاده از دارو و قرص چاقی:
دارو های مختلفی برای لاغری وجود دارد. بعضی از این داروها با مجوز سازمان غذا و دارو به بازار عرضه می شوند. این نوع قرص ها می توانند برای کاهش وزن موثر بوده و روند لاغری را سرعت بخشند. همچنین در بازار قرص و داروهای لاغر کننده ممکن است داروهایی وجود داشته باشند که مجوز های سازمان غذا و دارو را ندارند و مصرف آن ها ممکن است در کوتاه مدت یا بلند مدت تاثیرات سوئی بر روی فرد بگذارد. بعضی از دارو های گیاهی نیز برای درمان چاقی موثر هستند. انتخاب داروی مناسب برای درمان چاقی حتما باید با تجویز پزشک طب سنتی صورت گیرد و مصرف خودسرانه ی دارو هایلاغر کننده می تواند مضر باشد.
تفاوت اضافه وزن و چاقی
اضافه وزن و چاقی هر دو به این معنا است، که فرد بیش از اندازه ای که سالم است چربی دارد و هر دو برای افرادی به کار گرفته می شود که از نظر سلامتی در خطر هستند. با این حال واژه چاقی به معنی میزان چربی بیشتر نسبت به اضافه وزن است. بنابراین چاقی مضر تر از اضافه وزن است.
هر چه میزان چربی بیشتر باشد خطر ابتلا به دیابت، بیماری کلیوی، بیماری قلبی و سایر مشکلات بیشتر است.از نظر شاخص توده بدنی نیز عدد 25 تا 29.9 اضافه وزن به حساب آمده و از عدد 30 به بالا فرد در دسته چاقی قرار می گیرد.
سوالات متداول
1- ✔️ چاقی چیست؟
✔️ چاقی در نتیجه دریافت کالری بیش از نیاز طبیعی بدن به وجود می آید که در متن مقاله توضیحات آن ارائه شده است.
2- ✔️ دلایل چاقی چیست؟
✔️ گاه ممکن است اضافه وزن فرد به دلیل استخوان بندی او باشد که در متن مقاله علت چاقی افراد کاملا مطرح شده است.
3- ✔️ عوارض چاقی چیست؟
✔️ افزایش و یا کاهش وزن هر دو می توانند بر سلامت انسان تاثیر گذار باشند که در متن مقاله عوارض چاقی شرح داده شده است.
» مواد غذایی ضد افسردگی
» حالا دیگه وقت غذا خوردن کودک است
پاسخ مشاور: سلام از یک متخصص تغذیه
پاسخ مشاور: سلام بله منجر به برخی حالات روانی از جمله افسردگی و یا اضطراب می شود.