اختلال سلوک چیست

اختلال سلوک مجموعه ای از اختلالات رفتاری است که در برخی کودکان این مشکلات را دارند ؛ کودکانی که لجبازی های افراطی دارند ، کودکانی که از پیروی فرمان های والدین خود تا حد زیادی سرپیچی می کنند می توان گفت مبتلا به اختلال سلوک هستند . اما لازم به ذکر است ، سلوک ، اگر در کودکی درمان نشود تا بزرگسالی نیز ادامه می یابد در نتیجه منجر به رفتارهای ضد اجتماعی و ناهنجار می شود .

اختلال سلوک معمولا در کودکی اتفاق می افتد و در صورت عدم درمان تا بزرگسالی نیز ادامه می یابد . به طور مثال آن هایی که سلوک را در کودکی درمان نگرده اند ؛ در بزرگسالی دچار پرخاشگری کلامی می شوند حتی در مواردی از لحاظ جسمی نیز پرخاشگری دارند و رفتارهای ضد اجتماعی بسیاری انجام می دهند و در مراحل بعدی زندگی کوهی از مشکلات اجتماعی ، هیجانی و روانی را در زندگی فرد ایجاد می کند . در ادامه این مقاله در مورد اختلال سلوک از کودکی تا بزرگسالی صحبت خواهیم کرد .

کودکانی که اختلال سلوک دارند اکثرا رفتارهایی را انجام می دهند که حق مردم را ضایع می کنند ، بدرفتاری می کنند و همچنین قوانین اجتماعی را نادیده می گیرند . که اغلب این رفتار ها به دو گروه تقسیم می شود .

1 - سلوک خشونت با کلام

که در سلوک پرخاشگرانه ، بیمار می تواند پرخاشگری کلامی انجام دهد و دیگران را تهدید کند حتی می تواند به انسان ها و موجودات صدمه وارد کند و در بعضی موارد آن ها را تهدید به آزار و اذیت کنند .

2 - سلوک خشونت بدون کلام

در این نوع از سلوک ، بیمار پرخاشگری کلامی یا تهدید ندارد ؛ کودکانی که مبتلا به سلوک بدون خشونت هستند رفتارهایی از جمله : سرقت از اموال دیگران ، اذیت و آزار موجودات زنده و انسان ها ، فرار از مدرسه ، دروغگویی ، سرپیچی از قوانین ، زیر پا گذاشتن هنجارهای اجتماعی و ... را انجام می دهند .

اگر سه مورد از معیارهای زیر یا بیشتر در دوازده ماه گذشته وجود داشته و حداقل یکی از این معیارها در شش ماه گذشته وجود داشته باشد ، کودک مبتلا به اختلال سلوک است .

1 - اغلب آن ها ناسازگار هستند و اغلب آغاز کننده دعوا هستند

2 - به اموال ( اتوموبیل ، خانه و ... ) دیگران آسیب می رسانند

3 - با خشم و عصبانیت با مردم رفتار می کنند

4 - دست به سرقت و تقلب می زنند

5 - اغلب در حال دروغ گفتن هستند

6 - به دنبال آزار و اذیت و قلدری کردن هستند و همچنین در مواردی دست به تهدید دیگران می زنند

7 - با دیگران با عصبانیت و ظالمانه برخورد می کنند

8 - به حیوانات آسیب می رسانند و با آن ها بدرفتاری می کنند

9 - همچنین عامل ایجاد آتش سوزی هستند برای آسیب رساندن به اموال دیگران

10 - اغلب دست به تجاوز و وادار کردن دیگران به رابطه جنسی می زنند 

11 - گاهی از خانه فرار می کنند و خانواده خود را برای مدت طولانی ترک می کنند

12 گاهی از مدرسه فرار می کنند و این رفتار نیز قبل از 13 سالگی شروع شده است

حتما بخوانید: مقابله با جلب توجه در کودکان

شروع سلوک در کودکی

اختلال سلوک از تداوم و ثبات برخوردار است در نتیجه اختلالاتی که در کودکی مشاهده می شود اگر درمان نشوند تا بزرگسالی این اختلالات ادامه دارند و رشد می کنند .
با مطالعه گذشته افراد ضد اجتماعی که درگیر اختلال سلوک هم بودند نیز به این نتیجه میرسیم که سلوک دارای ثبات و تداوم است .
اولین رفتارهای مشکل سازی که در کودکان دیده می شود، نافرمانی مقابله ای هست که ممکن است تا اوایل نوجوانی نیز نافرمانی و لجبازی را داشته باشند که با تحول و بزرگ شدن کودک ویژگی های رفتاری او سمت ملاک های اختلال سلوک تمایل پیدا می کند .
به این نکته توجه کنید که همه کودکان لجباز و نافرمان به اختلال سلوک مبتلا نمی شوند . در سن دبستان بدخلقی کردن ، کتک زدن دوستان و همکلاسی ها ، سرپیچی از معلم و والدین و مشکلات یادگیری مانند اختلال در خواندن در کنار این مشکلات همگی نشانه هایی هستند برای خطر ابتلا به سلوک و حتما نیاز به پیگیری و درمان نیز دارند .

 

 

شروع سلوک در نوجوانی

اختلالات سلوک هم در کودکی آغاز می شوند و هم در نوجوانی که این اختلال اگر در کودکی آغاز شود با رفتارهایی مانند لج کردن و سرپیچی از قوانین دیده می شود که در صورتی که درمان نشود در بزرگسالی تبدیل به مشکلات بزرگتری مانند رفتار ضد اجتماعی می شوند .

در نتیجه سن شروع اختلال سلوک به تداوم آن ربط دارد و می توان گفت اختلالاتی که در سن پایین تر شروع می شوند ماندگار تر هستند البته شروع رفتارهای ضد اجتماعی در دوران نوجوانی بیشتر از دوران کودکی است . بسیاری از نوجوانان ممکن است از اوایل نوجوانی یعنی در سنین 15 تا 20 سالگی دست به فعالیت های ضد اجتماعی بزنند اما شدت برخی از آن ها به قدری نیست که بتوان به آن ها تشخیص اختلال سلوک داد .

بیشتر بخوانید: انتخاب اسباب بازی متناسب با تغییرات رشدی کودکان

افزایش خشم و پرخاشگری در اثر سلوک

طبق نظریه لوبر رشد پرخاشگری به سه صورت رخ می دهد . همانطور که در توضیحات بالا گفتیم پرخاشگری از نشانه های اصلی سلوک است که ممکن است در کودکی نمایان شود و گاهی تا بزرگسالی ادامه می یابند .

اگر سلوک در سنین کودکی یعنی تا قبل از 7 سالگی مشاهده شود و همچنین در صورت عدم درمان ممکن است تا نوجوانی ادامه دار باشند . اما نوع دیگر از سلوک تنها در زمان خاصی اتفاق می افتد ؛ یا در کودکی یا در نوجوانی . که در این دوران فقط کودک رفتارهای پرخاشگرانه از خود نشان می دهد .

گاهی کودکان تنها با کسانی که از خودش بزرگتر هستند ( والدین ، معلمان ، مدیر و ... ) مشکل دارد و رفتارهایی همچون پرخاشگری ، بدرفتاری و آزار و اذیت از خود نشان می دهند اما اغلب با افزایش سن این رفتارات کاهش می یابد .​

در ادامه بخوانید: والدین کودکان دبستانی بخوانند

 

 

سوالات متداول

1- ✔️ آیا اختلال سلوک در کودکان انواع مختلفی دارد ؟

بله سلوک در کودکان به دو نوع خشونت با کلام و سلوک خشونت بدون کلام می باشد که در کودکان مختلف ، متفاوت که در متن مقاله به جزئیات آن بیشتر پرداخته شده است .

2- ✔️ از نشانه های سلوک خشونت بدون کلام در کودکان چه می دانید ؟

اغلب کودکان که به این نوع سلوک مبتلا هستند نشانه هایی از جمله آسیب رساندن به اموال دیگران ، آزار و اذیت دیگران و غیره از خود نشان می دهند که در متن مقاله این نشانه ها بیشتر توضیح داده شده است .

3- ✔️ از سن شروع سلوک چه می دانید ؟

در واقع می توان گفت در برخی از مواقع سن شروع سلوک از کودکی بوده و حتی ممکن است برخی از افراد در زمان نوجوانی به اختلال سلوک دچار شوند که در متن مقاله بیشتر توضیح داده شده است .