بیش فعالی نوعی اختلال عصبی تلقی می شود. اگرچه این اختلال تکاملی عصبی در کودکان رخ میدهد اما گاهی در بزرگسالان نیز رخ میدهد. منظور از بیش فعالی هر نوع فعال بودن غیرطبیعی در افراد می باشد. بیش فعالی در بزرگسالان علائم متفاوتی مثل رفتارهای سریع و ناگهانی، نقص توجه و ... دارد.
از آنجا که ممکن است بیش فعالی در افراد بالغ منجر به مشکلات متعددی گردد، ضروری است اطلاعات جامعی درباره ی این اختلال، علائم و راه های درمان آن کسب نماییم. از این رو در این مقاله قصد داریم به طور کامل درباره ی بیش فعالی و کمبود توجه در بزرگسالی، علائم، علت بیش فعالی در بزرگسالان و راه های درمان آن صحبت نماییم.
علائم اختلال بیش فعالی و کمبود توجه در بزرگسالان
اغلب وقتی درباره بیش فعالی صحبت می کنیم، عموم مردم تصور میکنند این اختلال عصبی محدود به دوران کودکی بوده و بزرگسالان دچار این اختلال نمیگردند. در حالی که این یک تصور غلط بوده و ممکن است بزرگسالان نیز دچار درجاتی از بیش فعالی و کمبود توجه گردند. بیش فعالی در بزرگسالان به اختصار ADHD بزرگسالان گفته می شود و بیانگر کمبود توجه و رفتارهای بیش فعالی و تکانشی می باشد. بیش فعالی در افراد بالغ یا اختلال ADHD بزرگسالان علائم متفاوتی دارد که رایج ترین آنها عبارتند از: اختلال در تمرکز، بی قراری، عدم توانایی در به اتمام رساندن وظایف و مسئولیت ها، بی نظمی، آستانه تحمل پایین، نوسانات خلقی مداوم، ناتوانی در مدیریت استرس، روابط اجتماعی ناپایدار و متشنج.
از دیگر علائم ADHD در بزرگسالان می توان به موارد زیر اشاره نمود:
ناتوانی در برنامه ریزی:
اغلب افرادی که با اختلال بیش فعالی دست و پنجه نرم می کنند قادر نیستند در محیط های مختلف مطابق دستورالعمل ها و شیوه نامه ها پیش بروند. چه بسا ممکن است این ناتوانی منجر به اخراج از محیط کار و حتی بروز جرائم اجتماعی شود. اغلب این افراد در برنامه ریزی برای زندگی شخصی خود نیز با مشکل مواجه می گردند.
تاخیر در انجام مسئولیت ها:
اغلب بزرگسالان مبتلا به اختلال بیش فعالی در انجام امور شغلی، شخصی و ... تاخیر دارند.
حواس پرتی:
افراد مبتلا به این اختلال در اولویت بندی، شروع و انجام اغلب امور مشکل دارند. زیرا اغلب دچار حواس پرتی و بی نظمی می شوند. این افراد تمرکز پایینی دارند و حتی هنگام مطالعه و درس خواندن نیز به مشکل بر میخورند.
رفتارهای تکانشی:
بزرگسالانی که دچار بیش فعالی هستند اغلب در کنترل رفتارهای خود با مشکل مواجه هستند و قادر نیستند احساسات و هیجانات شخصی خویش را کنترل نمایند.
تمرکز شدید روی امور مورد علاقه:
در زندگی همه ما، کارهایی وجود دارند که از انجام دادن آنها لذت می بریم. در مقابل اموری نیز وجود دارند که خسته کننده به نظر میرسند اما بنا به دلایلی مجبور به انجام آنها هستیم. بزرگسالان مبتلا به بیش فعالی از انجام دادن کارهای ضروری اما خسته کننده اجتناب کرده و سعی می کنند تمام وقت خود را با انجام کارهای مورد علاقه پر کنند.
انجام کارهای کم اهمیت، تنوع گرایی، شیطنت بیش از حد، وسواس فکری_عملی از دیگر علائم این اختلال عصبی محسوب می شوند.
علت بیماری ADHD در بزرگسالان چیست
اختلال بیش فعالی در بزرگسالان ممکن است ناشی از مشکلات ذهنی یا فیزیکی باشد. برای مثال در صورتی که سیستم عصبی یا غده تیروئید دچار اختلال شود، ممکن است بیش فعالی رخ دهد.
ژن ها:
طبق مطالعاتی که انجام شده، ژنها نقش موثری در اختلال بیش فعالی دارند. می توان گفت حدود 30 درصد مبتلایان به اختلال بیش فعالی، پدر یا مادری مبتلا به بیش فعالی داشتند.
مشکلات در دوران جنینی:
اگر مادر باردار در دوران بارداری بدون مشورت پزشک از داروهای متفاوتی استفاده نماید، ریسک به دنیا آمدن فرزند بیش فعال افزایش می یابد. اگرچه ممکن است تعداد زیادی از کودکان در دوران کودکی علائم بیش فعالی را بروز ندهند، اما در صورت عدم درمان ممکن است این اختلال تا بزرگسالی نیز با آنها همراه باشد. عفونت مغزی، تماس مادر باردار با مواد شیمیایی و سموم و حتی محیط استرس زا ممکن است منجر به بروز بیش فعالی کودکان گردد.
اختلالات مغزی:
طبق مطالعات انجام شده ساختار مغز افراد مبتلا به بیش فعالی با دیگران متفاوت می باشد. در افراد عادی بخش های مختلف مغز با کمک شبکه ی نورونی به یکدیگر متصل بوده و هماهنگ هستند. افراد مبتلا به بیش فعالی ارتباط بین همه قسمت های مغز به خوبی انجام نمی گیرد از این رو ممکن است افراد بیش فعال درجاتی از حواس پرتی، کمبود تمرکز حواس، سرعت عمل پایین و ... را تجربه کنند.
اختلال در انتقال مواد شیمیایی مغز:
پیام های عصبی در مغز از طریق مواد شیمیایی انجام میگیرد. در صورتی که نورون فرستنده مقدار مناسبی از مواد شیمیایی را تولید نکند و یا نورون گیرنده در دریافت این مواد مشکل داشته باشد، ممکن است بیش فعالی رخ دهد.
اختلالات عصبی، اختلالات روانی، داروهای محرک و مواد مخدر مثل کوکائین و متامفتامین از دیگر علل بیش فعالی در افراد بالغ می باشد.
راه های درمان بیش فعالی در بزرگسالان
اگرچه بیش فعالی در افراد بالغ نوعی اختلال رشد محسوب می شود که از کودکی با فرد همراه بوده و علائم گوناگونی مثل فراموش کاری، پر جنب و جوشی و کمبود توجه دارد، با این حال به راحتی قابل کنترل می باشد. از آنجایی که بیش فعالی در بزرگسالان ممکن است منجر به افسردگی، خستگی مزمن، از دست دادن اعتماد به نفس، عدم کنترل خشم و ... شود، ضروری است سریعا درمان آغاز گردد.
درمان ADHD در بزرگسالی چیست؟ رایج ترین سوال افراد مبتلا به این اختلال می باشد. راه های مختلفی برای درمان بیش فعالی در بزرگسالان وجود دارد. اغلب درمان ها ترکیبی از دارودرمانی و مشاوره می باشد.
دارو درمانی:
برای درمان بیش فعالی در بزرگسالان بایستی به یک روانپزشک حاذق مراجعه کنید. در روند درمان بایستی حداکثر همکاری را با پزشک معالج داشته باشید تا بهترین نتایج را کسب کنید. در صورتی که دارو تجویز گردد بهتر است از پزشک خود بخواهید موارد زیر را برای شما توضیح دهد:
-
نام دارو
-
علائمی که دارو درمان خواهد کرد
-
مدت زمانی که لازم است تا دارو اثر کند
-
دوره ی مصرف دارو
-
عوارض جانبی دارو
گفتگو درمانی:
گفتگو درمانی یا همان مشاوره یکی از مهم ترین گام ها در درمان بیش فعالی در بزرگسالان محسوب می شود. اغلب گفتگو درمانی در کنار دارو درمانی انجام می گیرد تا تاثیر آن بیشتر گردد.
در جلسات مشاوره، روانشناس در مورد مسائل فکری، اجتماعی و ... با شما صحبت خواهد نمود و سعی خواهد کرد مدیریت رفتار، مهارت های اجتماعی، روش های کنترل خشم و ... را به شما بیاموزد. گاهی علاوه بر خود فرد، ممکن است نیاز باشد تا افراد نزدیک خانواده ی وی در جلسات مشاوره شرکت کنند تا فرد به طور کامل مورد حمایت اطرافیان قرار گیرد و روند درمان بهتر طی شود.
در کنار روش های فوق گاهی درمان های مکمل مثل هیپنوتیزم درمانی، یوگا، مدیتیشن، آروماتراپی، ریلکسیشن و ماساژ تاثیر مثبتی روی روند درمان دارند.
سوالات متداول
1- ✔️ علائم اختلال بیش فعالی و کمبود توجه در بزرگسالان چیست؟
✔️ بیش فعالی در بزرگسالان به اختصار ADHD بزرگسالان گفته می شود و بیانگر کمبود توجه و رفتارهای بیش فعالی است که در متن مقاله مطرح شده است.
2- ✔️ علت بیماری ADHD در بزرگسالان چیست؟
✔️ اختلال بیش فعالی در بزرگسالان ممکن است ناشی از مشکلات ذهنی یا فیزیکی باشد که در متن مقاله شرح داده شده است.
3- ✔️ راه های درمان بیش فعالی در بزرگسالان چیست؟
✔️ اگرچه بیش فعالی در بزرگسالان نوعی اختلال رشد محسوب می شود و نیاز به درمان دارد که در متن مقاله توضیح آن ارائه شده است.
پاسخ مشاور: بله سخت تره ، با دارو درمانی و مشاوره رفع می شود.